Đái tháo đường là căn bệnh ngày càng trẻ hóa, thậm chí có những trẻ mới chỉ 12 đến 13 tuổi đã mắc căn bệnh này.
Ngày càng nhiều trẻ mắc đái tháo đường
TS.BS Nguyễn Quang Bảy, Trưởng khoa Nội tiết – Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết hiện trên thế giới cứ mỗi giờ lại có thêm hơn 1.000 bệnh nhân đái tháo đường (ĐTĐ) mắc mới, và cứ mỗi 8 giây có 1 người chết do ĐTĐ. Toàn thế giới hiện có hơn 425 triệu người đang sống chung với bệnh ĐTĐ. Chi phí y tế điều trị ĐTĐ đang trở thành gánh nặng không chỉ cho bệnh nhân, cho gia đình mà còn cho toàn xã hội.
Điều TS Bảy hết sức lo ngại hiện nay đó là tình trạng bệnh đái tháo đường đang ngày càng trẻ hóa và gặp khá nhiều ở phụ nữ mang thai. Theo thông tin bác sĩ Bảy cung cấp, có cháu 14, 15 tuổi đã mắc ĐTĐ và thường là những đứa trẻ béo phì, gáy và nách thường có gai đen (có đám da sần và chuyển màu).
Việc điều trị nhóm này khó khăn hơn vì các thuốc uống hạ đường huyết thường ít được nghiên cứu ở trẻ em và trẻ thường tuân thủ điều trị kém, duy trì chế độ ăn uống, sinh hoạt không thể giống như người lớn.
Có những bệnh nhân 16 tuổi đã mắc đái tháo đường vì chế độ ăn uống không hợp lý.
Có bệnh nhân 16 tuổi bị ĐTĐ, cao 1m83, nặng 88kg vào viện vì đường máu quá cao. Sau khi điều trị, cân nặng vẫn tăng do chế độ ăn không đảm bảo, đi học thường xuyên ăn thêm.
Với những người trẻ mắc ĐTĐ, biến chứng sẽ tiến triển nặng hơn, thời gian dẫn đến biến chứng sớm hơn và tỷ lệ có biến chứng nhiều hơn so với ĐTĐ ở người lớn tuổi.
Do đó, để phòng tránh ĐTĐ cho con trẻ, bố mẹ cần kiểm soát chế độ ăn và cân nặng cho trẻ. Liên đoàn ĐTĐ thế giới cho biết 50% bệnh nhân ĐTĐ và 90% bệnh nhân ĐTĐ tuýp 2 là có thể phòng ngừa được bằng cách thay đổi lối sống, tăng cường vận động, kiểm soát cân nặng và chế độ ăn.
Phụ nữ mang thai mắc đái tháo đường rất nguy hiểm
TS Nguyễn Quang Bảy cho biết hiện nay có khoảng 6%-9% những phụ nữ mang thai ở Việt Nam bị ĐTĐ thai kỳ, đó là những người được phát hiện ĐTĐ lần đầu tiên trong khi mang thai.
Còn những người đã bị ĐTĐ từ trước khi có thai thì không gọi là ĐTĐ thai kỳ mà gọi là ĐTĐ ở phụ nữ có thai. Thông thường 90% trường hợp ĐTĐ thai kỳ sẽ hết sau khi sinh nhưng về lâu dài những người đó sẽ có nguy cơ ĐTĐ tuýp 2 cao hơn người bình thường. ĐTĐ thai kỳ thường xuất hiện từ tuần 24-28 của thai kỳ.
Đái tháo đường để lại biến chứng vô cùng nguy hiểm, thậm chí tử vong.
Theo đó, những phụ nữ có nguy cơ cao như đã bị ĐTĐ thai kỳ, có tiền sử đẻ con to (> 4kg), gia đình có người bị ĐTĐ, thừa cân béo phì, tuổi trên 35… Với những người này thì phải sàng lọc ngay lần khám thai đầu tiên. Những người nguy cơ trung bình thì sàng lọc ở tuần 24-28. Những người nguy cơ thấp nên thì không cần sàng lọc.
Nguy cơ của ĐTĐ thai kỳ đối với mẹ và con là cực lớn nếu không được kiểm soát tốt đường huyết. Với những tuần đầu có thể gây sảy thai, thai chết lưu, có nhiều trường hợp hỏng thai liên tiếp nhiều lần sau đó mới được phát hiện bị ĐTĐ.
Một số trường hợp rất đáng tiếc thai đã 37 – 38 tuần bị chết lưu, và mẹ bị hôn mê do chỉ số đường huyết quá cao mà không được tầm soát dù người mẹ có nhiều yếu tố nguy cơ cao.
Bên cạnh đó, ĐTĐ thai kỳ cũng có thể gây ra một số biến chứng như dị tật cho thai đặc biệt là dị tật về tim mạch, thần kinh, thai to… Đối với mẹ sẽ là các nguy cơ đa ối, ĐTĐ về sau.