Ai cũng nói ngủ sớm, dậy sớm là tốt nhưng sự thật là thế nào?
Chú Lý, người Quảng Châu, năm nay 60 tuổi, là người rất chú trọng đến sức khỏe. Chú luôn kiên trì đi ngủ sớm và dậy sớm và tin rằng điều đó giúp bản thân khỏe mạnh hơn rất nhiều so với các bạn cùng lứa xung quanh. Tuy nhiên, gần đây chú đọc được một số thông tin trên mạng xã hội rằng "Đi ngủ sớm đồng nghĩa qua đời sớm". Điều này khiến chú rất hoảng sợ và lo lắng, không biết nên tin thông tin nào.
Vậy người cao tuổi nên lựa chọn giấc ngủ thế nào?
Ngủ quá sớm có ảnh hưởng đến tuổi thọ của bạn không?
Các quan điểm truyền thống luôn đồng ý rằng "đi ngủ sớm tốt cho cơ thể ". Y học cổ truyền Trung Quốc cũng nhấn mạnh rằng "Nên đi ngủ sớm, khi dậy phải đợi trời sáng". Tuy nhiên, kết quả một nghiên cứu được công bố trên tạp chí "Y học về giấc ngủ" gần đây cho thấy kết quả khác. Nghiên cứu đã chọn hơn 112.000 đối tượng ở 21 quốc gia trên thế giới để quan sát. Sau 9,2 năm theo dõi, người ta thấy rằng việc đi ngủ sớm (trước 10 giờ tối) có liên quan tới nguy cơ qua đời tăng lên.
Nghiên cứu cho thấy những người đi ngủ sớm có nguy cơ mất đi hoặc các biến cố tim mạch nghiêm trọng tăng 29% so với những người ngủ vào giờ bình thường (10 giờ tối đến 12 giờ trưa).
Một số quan điểm phản biện chỉ ra nghiên cứu có thể không hoàn toàn chính xác. Thứ nhất, nghiên cứu này là một cuộc khảo sát dịch tễ học, chỉ có thể cho thấy một hiện tượng nhất định đã được quan sát chứ không thể chứng minh mối quan hệ nhân quả rõ ràng giữa các sự kiện liên quan.
Thứ hai, mặc dù dữ liệu nghiên cứu bao gồm 21 quốc gia trên thế giới, chủ yếu là Bắc Mỹ, Châu Âu, Châu Phi... nhưng trong đó, nhóm đi ngủ sớm chiếm tỷ lệ cao ở các nước kém phát triển, đạt 92,6%. Các nước kém phát triển còn tương đối lạc hậu về kinh tế và chăm sóc y tế. Đây có thể là một trong những nguyên nhân khiến những người đi ngủ sớm có tuổi thọ ngắn hơn.
Đi ngủ sớm và dậy sớm có tốt cho sức khỏe hơn là đi ngủ muộn và dậy muộn không?
Có người thắc mắc, vì đi ngủ sớm và dậy sớm có rất nhiều lợi ích, tại sao lại nói người già đi ngủ sớm và dậy sớm dễ mắc bệnh nhồi máu cơ tim? Điều này thực sự liên quan đến một mức độ cân nhắc sức khỏe khác.
Các nghiên cứu dịch tễ học cho thấy sáng sớm mùa đông là thời điểm tỷ lệ mắc bệnh nhồi máu cơ tim cao và số ca mắc bệnh tăng lên đáng kể trong những năm gần đây. Do nhiệt độ thấp vào buổi sáng mùa đông, người cao tuổi tập thể dục buổi sáng hoặc đi ra ngoài dễ gây ra biến động huyết áp và co mạch. Đối với những người mắc bệnh tim mạch, một chút bất cẩn có thể làm tăng thêm gánh nặng cho tim, không có lợi cho cơ thể.
Vậy nên đi ngủ sớm và dậy sớm hay đi ngủ muộn và dậy muộn?
Trên thực tế, bất kể loại nào, miễn là thời gian ngủ đều đặn và đủ, cơ thể không cảm thấy mệt mỏi trong ngày, khả năng làm việc và học tập không bị suy giảm thì đó là điều khả thi.
Ngủ sớm hay ngủ muộn không quan trọng bằng ngủ đủ giấc. (Ảnh minh họa).
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng việc đi ngủ sớm và dậy sớm hoặc đi ngủ muộn và thức khuya cũng có thể liên quan đến bệnh tật. Ví dụ, nếu tình trạng đi ngủ sớm và dậy sớm hoặc đi ngủ muộn và dậy muộn nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến khả năng làm việc và học tập hàng ngày thì có thể bạn đang mắc chứng rối loạn nhịp sinh học, bạn nên đi khám chữa bệnh kịp thời. Thanh thiếu niên có nhiều khả năng có giai đoạn ngủ-thức muộn hơn, trong khi người lớn tuổi thường có giai đoạn ngủ-thức sớm hơn.
Về thời điểm tốt nhất để đi vào giấc ngủ là khi nào? Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng tốt nhất bạn nên đi ngủ trong khoảng thời gian từ 22h đến 23h tối, là thời điểm tốt cho tim mạch nhất. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng cao sau 23h và tác hại đối với tim là rất lớn, đạt lớn nhất sau 0h.
WHO khuyến cáo người trưởng thành đảm bảo ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi ngày. Chức năng sinh lý của người cao tuổi dần suy giảm và họ cần thời gian ngủ nhiều hơn người trẻ. Thông thường, những người ở độ tuổi 50-70 cần ngủ 7-8 tiếng, những người ở độ tuổi 70-80 cần ngủ 7-9 tiếng và những người trên 80 tuổi cần ngủ 9-10 tiếng.
Nhịp sống, thói quen sinh hoạt, tính chất công việc, học tập của mỗi người đều khác nhau, khiến một số người thể khó ngủ vào lúc 22-23 giờ mỗi ngày và không thể đảm bảo ngủ đủ 7-9 tiếng mỗi ngày. Vì vậy, thời gian ngủ tốt nhất chỉ là gợi ý và mang tính tương đối. Nếu điều kiện cho phép, mọi người chỉ cần càng gần với giá trị khuyến nghị này càng tốt.
5 cách ngủ không nên, cẩn thận kẻo nguy hại sức khỏe
Một giấc ngủ ngon có thể giúp cơ thể bạn được nghỉ ngơi đầy đủ, giảm bớt mệt mỏi về thể chất và phục hồi thể lực. Nhưng ngủ không ngon sẽ sinh ra đủ thứ bệnh tật, ngủ sai phương pháp có thể gây hại cho cơ thể, thậm chí dẫn đến nguy hại tính mạng.
- Đi ngủ sau khi no bụng
Đi ngủ với cái bụng no sẽ khiến ruột và dạ dày tăng tốc độ tiêu hóa, đồng thời ruột và dạ dày sẽ tiếp tục kích thích não bộ khiến não bị hưng phấn và khó đi vào giấc ngủ. Không nên ăn 1-2 giờ trước khi đi ngủ. Cố gắng chọn thức ăn dễ tiêu hóa cho bữa tối, ăn no 70% là thích hợp.
- Uống rượu, đồ kích thích trước khi đi ngủ
Uống rượu trước khi đi ngủ sẽ không thúc đẩy giấc ngủ mà sẽ khiến giấc ngủ của bạn dừng lại ở vùng ngủ nông, khiến bạn cảm thấy mệt mỏi hơn sau khi thức dậy. Đối với những người mắc bệnh về đường hô hấp hoặc ngáy, uống rượu trước khi đi ngủ có thể gây khó thở, thậm chí ngạt thở.
- Ngủ với đèn ngủ
Đèn ngủ có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh, tim mạch và nội tiết của con người. Đặc biệt, ánh sáng quá mức có thể gây ra các bệnh như tăng huyết áp, tiểu đường, mất trí nhớ và béo phì.
Ngủ khoa học giúp bạn khỏe mạnh hơn. (Ảnh minh họa).
- Nằm sấp khi ngủ
Ngủ sấp sẽ chèn ép ngực, giảm dung tích phổi, gây khó thở và tăng gánh nặng cho tim và phổi. Lúc này, nó còn có thể ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu, gây tê chân tay và các cảm giác khó chịu khác. Đặc biệt, ngủ sấp trong thời gian dài có thể ảnh hưởng đến quá trình lưu thông máu trên mặt, dẫn đến tình trạng phù mặt.
- Ngủ trong trạng thái tức giận
Tức giận là một cảm xúc tiêu cực, có thể gây căng thẳng trong não và khiến não không thể nghỉ ngơi bình thường, cuối cùng làm giảm chất lượng giấc ngủ, biểu hiện là khó đi vào giấc ngủ, dậy sớm hoặc gặp ác mộng. Hơn nữa, những cảm xúc tiêu cực còn có thể can thiệp vào nội tiết, dẫn đến mất cân bằng hormone và gây rối loạn nội tiết.
