Hiện nay tình trạng vô sinh ngày càng nhiều là do áp lực và rối loạn miễn dịch dẫn đến, triệu chứng vô sinh gây ra do miễn dịch, thường thấy ở những bệnh nhân bị dị ứng hoặc các bệnh tự miễn.
Bác sĩ Châu Tôn Hàn, trưởng Khoa Đông y của Bệnh viện liên kết Thành Lập Đài Bắc đã chia sẻ một trường hợp là cô Lâm 3 năm lấy chồng nhưng bị vô sinh, cô còn bị dị ứng mũi nghiêm trọng. Cô Lâm và chồng là anh Tằng đã quyết định đến Khoa phụ sản Bệnh viện để khám, bác sĩ đã xác nhận rằng cả 2 vợ chồng đều không có vấn đề gì.
Côp Lâm bị dị ứng mũi nghiêm trọng
Tình trạng dị ứng mũi nghiêm trọng của cô Lâm có biểu hiện vào ban đêm thường chảy nước mũi, nghẹt mũi và khó ngủ. Bác sĩ cho biết, qua 3 tháng dùng thuốc Đông y và châm cứu, dị ứng mũi của cô Lâm đã được cải thiện, đồng thời cũng mang thai, hiện tại cô đã hạ sinh thuận lợi một cậu con trai khỏe mạnh.
Bác sĩ Châu Tôn Hàn giải thích, triệu chứng vô sinh hiện nay hiếm khi gây ra bởi suy dinh dưỡng, đại đa số là do áp lực và rối loạn miễn dịch, phương pháp mới để điều trị vô sinh là “trước tiên cải thiện dị ứng”, rất nhiều phụ nữ vô sinh đến khám ở bệnh viện là do tắc nghẽn ống dẫn trứng, polyp tử cung hoặc u xơ tử cung quá lớn… Ngoài các điều kiện như vậy, nếu người phụ nữ không có phương pháp nào để mang thai tự nhiên hoặc nhân tạo, trước tiên cần xem xét liệu cặp vợ chồng có bị vô sinh do miễn dịch hay không.
Vô sinh do miễn dịch là gì?
Là một trong 80 chứng rối loạn tự miễn đã được khám phá, vô sinh do miễn dịch xảy ra ở cả nam lẫn nữ. Ở người mắc bệnh này, hệ miễn dịch của họ tấn công tinh trùng, làm suy giảm khả năng sinh sản.
Các nhà nghiên cứu thuộc Hệ thống Y tế của trường Đại học Virginia đã phát hiện trong cơ thể người có một loại protein được gọi là RSP44 có khả năng kích động hệ miễn dịch tấn công tinh trùng. RSP44 có ở tất cả nam giới và nằm ở phần đuôi tinh trùng, trong phần trung tâm của một bộ phận có tên là axoneme, tức cấu trúc xương trung tâm gồm 11 vi ống, có vai trò quyết định sự di chuyển của tinh trùng.
Trong máu của nam giới bị vô sinh, nhóm nghiên cứu nhận thấy kháng nguyên RSP44 tạo ra sự tổng hợp kháng thể chống tinh trùng (ASA). Tuy nhiên, theo tiến sĩ John C. Herr, giám đốc Trung tâm Nghiên cứu về Ngừa thai và Sức khỏe sinh sản, “không phải tất cả mọi người đều bị ảnh hưởng bởi kháng nguyên này”.
Tiến sĩ Jagat Shetty, trưởng nhóm nghiên cứu, cho biết: “Ở một số cá nhân, kháng nguyên RSP44 một chỉ dấu sinh học hữu ích về phản ứng chống tinh trùng. Điều đó cho thấy còn có những cơ chế gây vô sinh mà chúng ta chưa khám phá được”.
Ở những phụ nữ bị vô sinh do miễn dịch, ASA hiện diện trong các ống sinh sản và giết chết tinh trùng bằng cách làm cho tình trùng kết dính lại với nhau và chọc thủng màng của tinh trùng. Đồng thời, ASA cũng vô hiệu hóa các cơ quan cảm thụ có vai trò giúp tinh trùng gặp trứng để thụ thai.
Có từ 12% - 15% trường hợp vô sinh ở phụ nữ là do ASA, và trong một số trường hợp hiếm hoi, ASA có thể gây ra sốc mẫn cảm ở phụ nữ sau khi trứng đã thụ tinh.
Vô sinh do miễn dịch ở nam giới có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân, trong đó có phẫu thuật thắt ống dẫn tinh. Sau khi ống dẫn tinh bị thắt, những tinh trùng còn lại trong ống dẫn tinh sẽ bị ASA “tiêu hóa”. ASA có thể tồn tại nhiều năm trong máu của đàn ông đã được thắt ống dẫn tinh. Do đó, ngay cả khi đã được nối lại ống dẫn tinh, nhiều người vẫn có thể bị ASA làm suy giảm khả năng sinh sản.
Theo nhóm nghiên cứu, những liệu pháp như lọc rửa tinh trùng (sperm washing) và tiêm tinh trùng vào bào tương trứng (ICSI) có thể được áp dụng đề điều trị cho những bệnh nhân bị ảnh hưởng bởi ASA.
Trên lâm sàng, có nhiều trường hợp vô sinh do miễn dịch. Trạng thái tâm lý và tinh thần cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến dị ứng và vô sinh. Bác sĩ Châu Tôn Hàn nhắc nhở rằng phụ nữ bị căng thẳng tâm lý nghiêm trọng, nội tiết sẽ bị ảnh hưởng, chức năng miễn dịch cũng dễ bị rối loạn do cảm xúc dao động, do đó ảnh hưởng đến việc thụ thai.