Rất nhiều người trẻ có dấu hiệu đột quỵ nhưng không được phát hiện sớm và đưa đến viện kịp thời, từ đó để lại hệ lụy đáng tiếc, thậm chí tử vong.
Chóng mặt, tê bì nửa người rồi tử vong
PGS.TS. Mai Duy Tôn - giám đốc Trung tâm đột quỵ (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, hiện nay ngày càng nhiều người trẻ bị đột quỵ, nhiều trường hợp còn đến viện rất muộn, làm mất đi cơ hội vàng để phục hồi và để lại hệ lụy đáng tiếc.
Điển hình như trường hợp của một nữ giáo viên 34 tuổi, ở Hà Nội bị đột quỵ nhưng do đến viện muộn nên sau đó đã tử vong. Anh T.V.T. (chồng bệnh nhân) đến giờ vẫn chưa quên được buổi sáng định mệnh khiến vợ chồng anh mãi mãi chia lìa.
Anh T. chia sẻ, vợ anh làm giáo viên nên buổi sáng dậy thường phải sửa soạn giáo án trước khi đi làm. Tuy nhiên buổi sáng hôm đó vợ anh thấy đột ngột chóng mặt, tê bì nửa người, nói khó nghe. Nghĩ là vợ chỉ bị mệt sau đợt chấm thi căng thẳng, anh T. đỡ vợ nằm nghỉ trên giường và xin nghỉ làm ngày hôm đó. Đến trưa, không thấy vợ dậy, thương vợ vất vả, anh T. để vợ nghỉ ngơi thêm.
Vì đến viện quá muộn mà cô giáo trẻ mất đi cơ hội sống.
Chiều tối, cũng không thấy vợ dậy, anh đến bên giường lay gọi nhưng đáp lại anh chỉ là tiếng ú ớ và ánh mắt như mất hồn của vợ. Anh vội vã gọi xe cấp cứu đưa vợ mình tới bệnh viện tỉnh, rồi sau đó lại chuyển lên Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai trong tình trạng hôn mê.
PGS.TS. Mai Duy Tôn cho biết, sau khi khám và đánh giá, các bác sĩ của Trung tâm Đột quỵ nhận định, bệnh nhân bị đột quỵ tắc thân nền. Các bác sĩ chỉ định cho bệnh nhân chụp MRI với mong muốn tìm kiếm chút ít cơ hội dù biết là rất khó.
Kết quả chụp tổn thương rõ toàn bộ trung não, cầu não 2 bên, thùy chẩm, tiểu não do tắc hoàn toàn động mạch thân nền. Bệnh nhân không còn chỉ định can thiệp lấy huyết khối, điều này đồng nghĩa là bệnh nhân sẽ có kết cục xấu sau đó cô giáo trẻ này đã tử vong.
Từ trường hợp trên, PGS.TS. Mai Duy Tôn cho rằng, hiện bệnh nhân trẻ chiếm gần 10% số bệnh nhân đột quỵ nói chung tại trung tâm. Điều đáng nói, phần lớn bệnh nhân nhập viện muộn và hệ lụy là mất đi cơ hội hồi phục trong giờ vàng. Lý do của việc đến viện muộn là do người trẻ thường chủ quan, không nhận diện rõ các dấu hiệu điển hình của đột quỵ và không nghĩ đột quỵ có thể xảy ra ở người trẻ tuổi.
Những người trẻ thường chủ quan khi có dấu hiệu đột quỵ.
Dấu hiệu nhận biết đột quỵ
Theo PGS.TS. Mai Duy Tôn, bệnh nhân bị đột quỵ não, các triệu chứng sẽ xảy ra sau vài phút hoặc sau vài giờ với các dấu hiệu sau:
- Đột ngột có cảm giác tê hay yếu liệt ở mặt, tay hoặc chân (các triệu chứng thường xảy ra ở một bên của cơ thể - nửa người);
- Đột ngột không nói được, giọng nói bị méo hoặc bệnh nhân bị nói nhảm, vô nghĩa, không hiểu được lời nói;
- Đột ngột mất thị lực, đặc biệt khi triệu chứng xuất hiện ở một bên mắt;
- Đột ngột đau đầu dữ dội;
- Chóng mặt, cơ thể bị mất thăng bằng hoặc không thể thực hiện vận động theo ý muốn…
Nếu ai có biểu hiện bất cứ triệu chứng nào như trên, thậm chí không rõ ràng, ngay lập tức gọi cấp cứu 115, vận chuyển an toàn tới bệnh viện gần nhất tìm cơ hội điều trị trong giờ vàng để "cứu não".
PGS. Tôn khuyến cáo, với với người trẻ, để giảm nguy cơ đột quỵ cần khám sức khỏe định kỳ nhằm tầm soát các yếu tố nguy cơ, nếu có cần điều trị sớm. Chẳng hạn điều trị tăng huyết áp, các bệnh lý chuyển hóa, béo phí… nên thay đổi thói quen, sinh hoạt khoa học, bỏ thuốc lá, bỏ rượu.
Với bệnh nhân trong gia đình có người từng bất thường mạch máu nên được tư vấn bởi các bác sĩ chuyên khoa để được sàng lọc loại trừ yếu tố nguy cơ.
PGS. Tôn cũng cho biết thêm, khoảng 1/3 các ca đột quỵ xuất hiện sau khi có một hoặc nhiều cơn đột quỵ nhẹ hay còn gọi là cơn thiếu máu não thoáng qua. Cơn thiếu máu não thoáng qua xảy ra do tình trạng ngừng tạm thời việc cung cấp máu lên não.
Các dấu hiệu như mất thị lực đột ngột, yếu một cánh tay hoặc chân trong ít phút có thể xuất hiện do các cơn thiếu máu não thoáng qua. Sau đó khả nặng vận động có thể sớm trở lại, điều này tạo nên cảm giác chủ quan cho người bệnh, tuy nhiên sẽ rất nguy hiểm nếu bỏ qua. Đây thường là dấu hiệu cảnh báo sớm của bệnh lý đột quỵ não.
