Trong mâm cỗ Tết truyền thống, hầu như nhà ai cũng có sẵn đĩa giò. Đây là món tiện lợi, dễ ăn nhưng cũng hay bị “tẩm” hàn the để dai, giòn, bảo quản được lâu.
Giò lụa là thực phẩm ăn sẵn được làm từ thịt nạc mông và một phần nhỏ mỡ lợn. Phần mỡ lợn - chỉ chút xíu - thêm vào giúp giò không bị cứng mà trở nên mềm, thơm và ngậy hơn.
Nhiều người thích mua giò vì ngon và tiện lợi. Ảnh minh họa
Mỗi dịp Tết đến, dù trong thời hiện đại có nhiều món cao lương mỹ vị, giò lụa vẫn là món hầu như không thể thiếu ở mỗi gia đình, cả với bữa ăn đoàn tụ hay trên mâm cơm cúng tổ tiên. Tuy nhiên, giò cũng là món hay bị “tẩm” hàn the - một chất bị cấm dùng trong thực phẩm. Trong bài viết dưới đây, chuyên gia sẽ hướng dẫn bạn cách nhận biết và lựa chọn giò an toàn, thơm ngon.
Vì sao người ta cho hàn the vào giò, chả?
Theo Cục An toàn Thực phẩm (Bộ Y tế), hàn the là một loại hợp chất hóa học còn có tên gọi là Borax, có dạng rắn, kết tinh màu trắng, mềm, dễ hòa tan trong nước. Hàn the không bị cấm buôn bán nhưng là một chất không có trong danh mục chất phụ gia được phép sử dụng trong sản xuất và chế biến thực phẩm do những ảnh hưởng tiêu cực của nó tới sức khỏe.
PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh, Viện công nghệ sinh học và thực phẩm (ĐH Bách Khoa Hà Nội) cho biết, hàn the là chất tạo độ dai giòn, giúp thực phẩm dễ dàng được bảo quản lâu mà không sợ bị hư hỏng. Đây là chất dễ dàng mua bán nhưng bị Bộ Y tế cấm dùng trong bảo quản và chế biến thực phẩm vì có khả năng gây độc.
Có thể quan sát bề mặt miếng giò để nhận biết sản phẩm có hàn the hay không.
Dù đã bị cấm nhưng hàn the vẫn được sử dụng khá nhiều, dù ở các cơ sở chuyên sản xuất, chế biến thực phẩm hay các hộ gia đình bởi việc mua bán đơn giản, rẻ tiền, sử dụng dễ dàng.
Hiện nay, có những loại phụ gia an toàn hơn, được cấp phép sử dụng, có thể giúp giò vẫn đảm bảo độ mềm, dai, ngon - nhưng nhiều người chưa biết tới và chưa có thói quen dùng,
Bản thân người tiêu dùng cũng không “ngán” giò chả có hàn the, chưa kỹ càng trong việc lựa chọn loại thực phẩm ăn sẵn này. Lý do là, đa số mọi người nghĩ rằng, thỉnh thoảng ăn, mỗi lần chỉ dùng vài ba miếng thì không ảnh hưởng gì tới sức khỏe.
Thực phẩm chứa hàn the độc thế nào?
Cục ATTP cảnh báo, sử dụng 5g hàn the có thể gây ngộ độc cấp tính, với các biểu hiện như: buồn nôn, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê, co giật, rối loạn nhịp tim, suy thận…
Nếu nạp chất này với liều lượng thấp, thời gian kéo dài có thể gây ngộ độc mãn tính, ảnh hưởng tới tiêu hóa, hấp thụ, chuyển hóa chất dinh dưỡng, gây tổn thương gan, thận, não. Phụ nữ có thai sử dụng thực phẩm có hàn the có thể gây độc cho thai nhi. Với trẻ em, việc dùng đồ ăn chứa hàn the lâu dần dễ ảnh hưởng tới sự phát triển.
Khi hàn the vào cơ thể, nó sẽ khó đào thải mà tích tụ trong gan, thận, gây tổn thương các bộ phận này. Ngoài ra, hàn the còn làm thoái hóa các cơ quan sinh dục, gây vô sinh. Trẻ em ăn phải thực phẩm có lượng hàn the 1-2 g/kg thể trọng có thể dẫn đến tử vong sau 10-12 giờ.
Sử dụng kit test có thể xác định miếng giò bạn mua liệu có chứa hàn the.
Cách chọn giò vừa ngon vừa sạch
Theo Nghệ nhân Nguyễn Đức Bình - chủ cửa hàng giò chả Ước Lễ chợ A12 Khương Thượng, để có khúc giò ngon và không chứa hàn the thì khi mua nên chọn khoanh giò có màu phớt hồng, nhiều lỗ. Khi cắt khoanh giò, dao thái sẽ bị xít, dính mặt giò, khó thái chứ không trơn tuột. Mặt giò cắt mịn và ướt, có vài rỗ xốp trên bề mặt.
Có kinh nghiệm nhiều năm trong nghề làm giò chả, nghệ nhân này cho biết, đặc điểm đặc trưng của giò có hàn the là giòn, dai, nhưng dễ bẻ gãy. Khi không có hàn the, giò vẫn dai nhưng khó làm gãy, khi uốn vặn thì cong lại.
Bên cạnh đó, miếng giò quá thơm cũng cần thận trọng bởi có thể đã bị tẩm mùi. Giò ngon và sạch thì chỉ có mùi thoảng nhẹ, quện với mùi tự nhiên của lá gói.
Theo tiến sĩ Nguyễn Trọng Hưng, để nhận biết thực phẩm có chứa hàn the, bạn có thể dùng giấy bộ test (giấy tẩm nghệ) để thử hàn the trong giò. Hàn the có tính kiềm nên khi tác dụng với giấy thử thì làm cho giấy chuyển sang màu cam đỏ.
