Dương xỉ dù là loại cây mọc dại ở Việt Nam nhưng lại có nhiều giá trị với sức khỏe, thậm chí có nơi còn coi là “báu vật” nhờ khả năng dưỡng sinh, trường thọ…
Mới đây, thông tin bà Nguyễn Thị Bích L (59 tuổi, ở Hà Nội) bị rơi xuống vực nhưng đã sống sót kỳ diệu sau 7 ngày đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của công chúng. Theo như chia sẻ của người phụ nữ này, khi bị rơi xuống vực sâu, hàng ngày, ngoài ăn chút cơm cháy ít ỏi còn sót lại thì bà còn ăn cây dương xỉ có sẵn ở dưới vực sâu để sinh tồn. Vậy cây dương xỉ có giá trị thế nào và liệu có tốt cho sức khỏe con người khi sử dụng?
Nhà khoa học, lương y đa khoa Bùi Đắc Sáng (Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, Hội Đông y TP Hà Nội) cho biết, cây dương xỉ có nhiều ở nước ta, là loại cây mọc hoang dại có thể sử dụng làm thực phẩm ăn được.
Dương xỉ có tên khoa học là Microsorum Pteropus, thuộc họ Polypodiaceae, hay còn gọi khác là rau dớn, thái quyết, cẩu tích. Tại Việt Nam, dương xỉ mọc nhiều ở ven rừng, bờ suối, vực sâu… thường là ở những nơi ẩm thấp.
Cây dương xỉ có rất nhiều tại Việt Nam nhất là những nơi ẩm thấp như ở bìa rừng, ven suối. Ảnh minh họa.
Ông Sáng cho biết, ở nước ta rất nhiều người coi dương xỉ là cỏ dại và thường nhổ vứt đi. Tuy nhiên, ở nhiều quốc gia lại cho đây là loại rau có giá trị, chế biến được thành nhiều món ăn. Ở Trung Quốc, dương xỉ còn được gọi là rau trường thọ, vì có nhiều lợi ích cho sức khỏe, cũng như có sức sống vô cùng mãnh liệt.
Theo vị lương y này, ở những nơi có không khí ô nhiễm, người ta thường trồng dương xỉ vừa để làm cảnh, vừa giúp lọc không khí trong lành hơn. “Loại cây này còn được coi là máy thanh lọc không khí, chúng có thể lọc được các chất độc hại như xylen, toluene, aldehyde formic… Đây là một trong số ít loại có khả năng hấp thụ độc tố asen trong đất, làm sạch nguồn nước, bảo vệ nước khỏi các chất gây ô nhiễm”, lương y Bùi Đắc Sáng cho hay.
Về phương diện Đông y, dương xỉ có thể làm được thảo dược trị cảm, ho, viêm họng, chống đau lưng, suy yếu khí huyết, lang ben, bạch biến, bạch đới, tiểu són, giúp cầm máu, chữa phong hàn thấp...
Về giá trị dinh dưỡng, dương xỉ là thực phẩm có chứa protein, chất béo, carbohydrate, khoáng chất và vitamin, có giá trị dinh dưỡng rất cao, bổ sung nước và chất xơ rất tốt cho cơ thể. Trong dương xỉ còn có một số chất có thể ức chế vi khuẩn, giải độc và khử trùng nên dương xỉ để điều trị cắt cơn sốt, trị lở loét.
Dương xỉ không chỉ là món ăn, mà còn là bài thuốc chữa được nhiều bệnh. Ảnh minh họa.
Dưới đây là một số bài thuốc từ cây dương xỉ mọi người có thể tham khảo. Tuy nhiên, khi dùng dương xỉ để hỗ trợ điều trị bệnh, tốt nhất cần tham khảo ý kiến của người có chuyên môn:
- Chữa mỏi gối, đau lưng, bạch đới, tiểu són do thận hư: Cẩu tích 20g, Thục địa 12g, Khiếm thực 8g, Ô dược 8g, Thỏ ty tử (dây tơ hồng) 10g, Đỗ trọng 10, Kim anh tử 8g. Sắc tất cả với 750ml nước, để lửa nhỏ đun cho đến khi cạn còn 200ml thì được. Sử dụng ngày 02 lần, uống trước bữa ăn.
- Chữa các bệnh như bạch biến, lang ben: Lá dương xỉ rửa sạch, đem phơi khô sau đó xay nhuyễn thành bột, trộn 5g bột dương xỉ với 120ml kem dưỡng da (loại kem phù hợp với da). Thường xuyên bôi hỗn hợp này lên da đều đặn mỗi ngày.
- Chữa phong hàn thấp, tay chân nhức mỏi, đau lưng, cử động khó khăn: Cẩu tích 20g, Rễ cỏ xước 12g, Ý dĩ nhân 16g, Mộc qua 8g. Sắc với 750ml nước còn lại 200ml, chia thuốc làm 2 lần uống trước bữa ăn.
- Chữa khí huyết suy yếu, tay chân yếu mỏi, các khớp đau nhức, khó cử động hoặc bại liệt co quắp: Cẩu tích 20g, Đương quy 12g, Xuyên khung 6g, Cốt toái bổ 12g, Tục đoạn 12g, Tang ký sinh 12g, Bạch chỉ 6g, Độc hoạt 10g. Sắc với 750ml nước, sắc còn lại 200ml, chia ra 2 lần uống vào trước bữa ăn.
Tin liên quan
Luật Bảo hiểm y tế sửa đổi 2024 quy định hàng loạt trường hợp được hưởng 100% bảo hiểm y tế. Đó là những trường hợp nào?
Tin bài cùng chủ đề Sống khỏe
Loại quả này giàu vitamin C gấp nhiều lần cam, vào mùa chỉ từ 10.000 đồng/kg. Dù quen thuộc với người Việt nhưng không phải ai cũng biết cách ăn đúng để tận dụng hết dinh dưỡng tuyệt vời của...