Mắt cá ngừ đại dương được xem là một món đặc sản "độc quyền" chỉ có ở Phú Yên.
Đến với xứ “hoa vàng trên cỏ xanh” Phú Yên, có một món đặc sản mà du khách nào cũng phải e dè vì hình dáng của nó, đó là món mắt cá ngừ đại dương. Món ăn được xem như vị thuốc bổ này tuy có phần nhìn có phần đáng sợ, nhưng lại mang hương vị thơm ngon và bổ dưỡng.
Hàng năm cứ vào tháng Giêng, ngư dân Phú Yên lại bắt đầu hành trình đánh bắt cá ngừ. Mùa cao điểm đánh bắt cá ngừ đại dương thường rơi vào khoảng tháng tư hằng năm. Thời gian này, những mẻ cá ngừ tươi ngon nhất được những chiếc thuyền đánh bắt xa bờ của ngư dân cập bến đất liền mang về.
Từ thịt cá ngừ có thể chế biến thành rất nhiều món ngon, nhưng chỉ riêng tại Phú Yên mới có một món đặc sản được xem như "độc quyền" là mắt cá ngừ đại dương. Người dân Phú Yên có thể chế biến mắt cá ngừ thành nhiều món như nấu cháo, lẩu, hấp cách thủy, nhưng nổi tiếng nhất vẫn là món mắt cá ngừ hầm thuốc bắc.
Một con cá ngừ đại dương có kích thước lên tới 40 – 60kg/con. Vì vậy mắt cá ngừ rất lớn, kích thước có thể to bằng một chiếc chén ăn cơm hoặc hơn. Mỗi con mắt nặng khoảng 100 – 200gram tùy từng loại.
Sau khi sơ chế, mắt cá được cho vào một hũ đất nung nhỏ cùng các loại thuốc bắc như táo tàu, kỷ tử, thêm một ít rau củ và gia vị vừa ăn. Hũ đất được nấu trên bếp lửa khoảng 20 phút là chín. Tùy vào mắt cá ngừ to hay nhỏ mà một hũ có thể đựng 1 hoặc 2 mắt.
Để thưởng thức hương vị ngon nhất, bạn nên thưởng thức mắt cá ngừ Phú Yên ngay khi vẫn còn nóng hổi để giảm bớt vị tanh. Thoạt nhìn, không phải ai cũng dám ăn món ăn độc lạ này. Nhưng một khi đã gạt bỏ được cảm giác e ngại ban đầu, thực khách sẽ bị hấp dẫn bởi hương vị tươi ngon, béo ngậy của mắt cá ngừ kết hợp với phần nước dùng ngọt thanh, thơm dịu của các loại thuốc Bắc. Ngoài ra, món ăn này còn có thể ăn kèm với rau thơm để giảm bớt vị ngấy.
Khi ăn, bạn hãy cho thêm một chút rau thơm, tía tô thái nhỏ để có thể cảm nhận được trọn vẹn hương vị của món ăn này. Ngoài ra, bạn cũng có thể học theo nhiều người dân miền Trung, ăn kèm thêm đậu phộng và bánh tráng, đây cũng sẽ là một trải nghiệm ẩm thực thú vị.
Dùng thìa lấy một chút nước dùng nóng hổi đưa vào miệng, cắn một miếng táo tàu cùng với mắt cá ngừ… tất cả hòa quyện lại đem đến cho bạn một hương vị vô cùng đặc biệt, tươi ngon, có chút bùi bùi, mềm mịn, béo ngậy từ phần mắt cá.
Đến Phú Yên, không quá khó để tìm kiếm món mắt cá ngừ. Thực khách có thể thưởng thức món đặc sản độc đáo này tại các nhà hàng sang trọng hay ở quán nhỏ vỉa hè ven đường. Trong đó, nổi tiếng nhất phải nhắc đến quán cá ngừ đại dương Bà Tám nằm trên đường Lê Duẩn, thành phố Tuy Hòa, Phú Yên. Đây là một quán ăn lâu đời, có thực đơn đa dạng và giá cả phải chăng. Một số địa chỉ khác du khách có thể tham khảo là cá ngừ Trâm Anh, quán Mắt Cá Ngừ 139, Cá ngừ đại dương trên đường Nguyễn Huệ...