Từ một món ăn dân dã vùng Tây Bắc, những con sâu tre béo tròn, nhung nhúc này trở thành đặc sản đắt khách.
Tây Bắc là vùng sở hữu văn hóa ẩm thực khác biệt và được nhiều người yêu thích. Những đặc sản ở đây thường khác độc lạ và thách thức lòng can đảm thực khách.
Khoảng cuối tháng 9 đầu tháng 10, khi đến tỉnh Sơn La bạn sẽ thấy khung cảnh tấp nập của những người dân tộc Thái lên rừng "săn sâu". Đây là thời điểm sinh trưởng nhiều và sâu có độ lớn hợp lý nhất để chế biến thành món ăn. Loài động vật này có chiều dài tầm 2 đốt tay, thân không quá tròn mà thon thon.
Muốn tìm đúng nơi ẩn náu của chúng, người ta sẽ chọn cây tre non nhưng phần ngọn bị héo, đốt thì bị co lại bất thường. Bên trong phần thân rỗng này chính là "tổ ấm" của hàng chục con sâu trắng muốt, ngoe nguẩy nhìn phát sợ.
Sâu tre (hay còn gọi sâu măng) là loài côn trùng ký sinh trong thân cây tre, thường xuất hiện ở một số tỉnh vùng núi Tây Bắc như Sơn La, Điện Biên, Lai Châu hay huyện Mường Lát (Thanh Hóa).
Sinh vật này có kích thước nhỏ, dài gần hai đốt ngón tay, màu trắng muốt. Tuy vẻ ngoài không bắt mắt, khiến nhiều người e sợ nhưng sâu tre lại là nguyên liệu làm nên nhiều món khoái khẩu "được lòng" giới sành ăn.
Sâu tre thường sống trong thân cây tre (hoặc nứa) non. Khoảng từ tháng 9 - tháng 11 âm lịch là thời điểm sâu sinh sôi nảy nở, phát triển nhiều và béo ngậy nhất. Thời gian này, người dân địa phương thường vào rừng "săn" sâu.
Sâu tre có thể chế biến thành nhiều món như sâu tre xào măng, nộm hoa chuối, sâu tre chiên giòn,... nhưng ngon và hấp dẫn nhất vẫn là sâu tre rang lá chanh.
Sâu được sơ chế đơn giản, rửa qua nước sạch rồi để ráo. Có thể ngâm sâu vào nước muối pha loãng hay nước vôi trong để loại sạch chất bẩn bên trong. Sau đó đem sâu rang trong chảo nóng, đảo cho chín đều rồi nếm gia vị vừa ăn. Cuối cùng là rắc lá chanh thái nhỏ. Vị bùi, béo ngậy của sâu cùng mùi thơm của lá chanh hòa quyện vào nhau, tạo nên món ăn làm "nức lòng" thực khách.
Món sâu tre được chiên giòn tan, béo ngậy lan tỏa trong miệng. Hòa lẫn vào đó là mùi thơm dịu nhẹ, tinh tế của chanh làm tăng thêm độ kích thích. Tiết trời Tây Bắc vào thu se lạnh, nhấm nháp cảm giác tê tê nơi đầu lưỡi cùng cái bùi bùi, béo béo thì còn gì đặc sắc hơn.
Món sâu tre khá béo và ngậy nên nhiều nơi thường dùng kèm nước chấm đặc trưng là nước măng chua. Món ăn này có chút giống với món nhộng nhưng có hương vị đặc trưng rất riêng.
