Xem phim và đọc sách một cách vô tâm, không suy nghĩ là một việc lãng phí thời gian. Hãy tận dụng tối đa mọi thứ bạn thấy và đọc bằng cách tìm cách tương tác với nội dung đó.
Bộ não của chúng ta không được tạo ra để ghi nhớ mọi thứ mà chúng ta gặp. Trừ khi bạn là một trong những người hiếm hoi xuất chúng, còn không thì thông tin chi tiết về nội dung mà bạn thấy sẽ mờ đi nhanh chóng.
Bạn có bao giờ nhớ mình từng đọc một bài báo nhưng không nhớ nội dung là gì không? Bạn có bao giờ nhớ tên phim nhưng lại không nhớ được nội dung chính? Nếu câu trả lời là có, thậm chí là thường xuyên có, bạn không phải người duy nhất như vậy.
Lần đầu tiên bạn đọc, mục tiêu duy nhất của bạn là đọc xong
Bạn mong chờ được xem bộ phim hay cuốn sách đó đến mức nào không quan trọng bởi trừ khi nội dung liên quan đến sự sống còn của bạn, còn không thì bạn sẽ nhanh chóng quên những gì mình đã xem hoặc đọc.
Một phần của điều này là do mục tiêu chính của bạn là xem phim hoặc đọc sách. Khi bạn chưa xem, mối quan tâm chính của bạn là kết thúc câu chuyện đó thế nào. Sau khi đã thỏa mãn mong muốn của mình, có thể bạn sẽ không nhớ những gì bạn đã xem.
Con người lưu trữ ký ức thông qua một quá trình được gọi là mã hóa. Bộ não của chúng ta mã hóa thông tin tốt hơn khi nó có thể liên kết thông tin mới với những trải nghiệm đã có từ trước.
Lần đầu tiên chúng ta thấy thông tin giống như khi chúng ta đi ngang qua những người lạ trên đường vậy. Các tế bào thần kinh của bạn xử lý rằng bạn đã gặp ai đó và đến đó là dừng. Không có sự nhận diện nào và sau khi bạn rời khỏi tình huống, bạn có thể sẽ không nhớ người đã gặp.
Tuy nhiên, một số người vẫn nhớ những gì họ nhìn thấy. Vì sao?
Bạn có thể cảm thấy bực khi không thể nhớ lại những gì mình vừa xem và thậm chí là tức giận hơn khi bạn gặp một người dường như luôn nạp được mọi thứ vào đầu. Trong khi bạn đã quên tất cả thì họ có thể kể rõ đến từng chi tiết. Họ đã làm cách nào?
Những người này không có trí nhớ phi thường. Họ chỉ đơn giản là chủ động tiếp nhận thông tin. Họ tích cực xử lý thông tin, trải nghiệm các chi tiết trong sách hoặc phim liên tục trong một thời gian ngắn. Họ chỉnh sửa và tổng hợp thông tin để biến nó trở thành của riêng mình.
Điều này giống như khi bạn đi cùng một tuyến đường mỗi ngày và gặp cùng một người. Bạn bắt đầu nhận ra mọi người và quan sát nhiều hơn vì họ đã quen thuộc với bạn. Tương tự như vậy, các tế bào thần kinh của bạn có thể dễ dàng tạo ra các kết nối mới khi được yêu cầu xem lại và phân tích thông tin mới thay vì chỉ quan sát một cách thụ động.
Điều quan trọng là xem, kết nối và sau đó lặp lại
Bạn càng tích cực tương tác với nội dung mà bạn đang xem, bạn càng dễ nhớ nội dung đó hơn. Khi các tế bào thần kinh của bạn lặp đi lặp lại cùng một chủ đề, chúng sẽ dễ dàng tạo ra các kết nối mới hơn.
Hãy nghĩ về điều này giống như khi bạn đi vào rừng vậy. Ban đầu sẽ không có con đường nào nhưng nếu bạn đi cùng một lối mỗi ngày, cuối cùng, bạn sẽ tạo ra một con đường nhỏ. Bạn có thể di chuyển nhanh chóng và dễ dàng ở nơi mà bạn từng phải di chuyển chậm chạp để tìm lối. Bộ não của bạn cũng xử lý bộ nhớ như thế. Bạn cần xây dựng một con đường mòn cho các tế bào thần kinh của mình.
Đừng phụ thuộc vào trí nhớ ban đầu của bạn
Lần đầu tiên xem qua một vấn đề nào đó, bạn có thể sẽ quên nhiều chi tiết, khó tiếp thu các thông tin cụ thể do có quá nhiều thông tin mới. Khi xem phim, đọc sách, bạn có thể thấy mình bị ám ảnh bởi những gì sẽ xảy ra tiếp theo. Mục tiêu của bạn chỉ là đi đến cuối cùng.
Nếu bạn xem lại nội dung nhiều lần, điều đó sẽ rất hữu ích. Vì bạn đã biết điều gì sẽ xảy ra, nên bạn có thể đánh giá cao các chi tiết hơn.
Chỉ xem lại, đọc lại thôi là chưa đủ
Việc xem lại cùng một thông tin không có nghĩa là nó sẽ nằm trong đầu bạn. Để ghi nhớ một điều, bạn cần phải áp dụng nó. Thay vì tiếp thu thông tin một cách thụ động hoặc cố gắng ghi nhớ theo cách học thuộc lòng, điều quan trọng là tạo ra các mối liên hệ. Nếu bạn có thể áp dụng những gì đã học, hãy nhận những phản hồi và áp dụng lại một khái niệm với phản hồi đó. Điều này giúp bạn có nhiều khả năng liên kết và gắn bó hơn.
Ví dụ: Chỉ đọc công thức sẽ không giúp bạn học được cách nấu ăn. Hãy bắt tay vào bếp, nấu và đưa ra những phản hồi về điều bạn thực sự cảm nhận được. Xem ai đó tập luyện không bao giờ có hiệu quả thực sự như khi bạn thực hiện. Bạn cần phải áp dụng nó.
Khi bạn áp dụng một khái niệm hoặc thực tiễn vào cuộc sống của mình, việc tiếp thu thông tin sẽ trở nên dễ dàng hơn. Hãy nghĩ về lần đầu tiên bạn phải đi công tác so với bạn trong hiện tại. Nếu như trước đây, bạn phải suy nghĩ về từng bước trong lộ trình, giờ đây bạn thậm chí không cần phải nghĩ về nó. Chính sự kết hợp của quá trình lặp lại và áp dụng đã củng cố các kết nối nơ-ron thần kinh.
Đặt ra câu hỏi trong đầu bạn trước khi đọc/xem
Khi bạn chọn một cuốn sách hoặc một bộ phim để xem, hãy có trước mục đích trong đầu. Nếu không, chế độ mặc định của bạn sẽ là chỉ xem cho hết bộ phim hoặc cuốn sách. Bạn cần có một câu hỏi mà bạn muốn có câu trả lời trước khi bắt đầu.
Ví dụ: Nếu bạn đọc cuốn “Sức mạnh của Thói quen” mà không có mục đích, điều đó sẽ không hữu ích lắm. Dù cuốn sách có hay đến đâu, nếu bạn chưa sẵn sàng xây dựng thói quen, khó lòng có thể hiệu quả. Ngược lại, nếu bạn đã có suy nghĩ trước về một thói quen xấu mà bạn muốn từ bỏ, bạn có thể nhanh chóng kết nối được những gì bạn đang đọc với cuộc sống của chính mình.
Khi phát hiện ra các chương hoặc ý tưởng có liên quan trong sách, hãy tìm cách kết nối chúng. Đánh dấu lại, viết ra ghi chú cho mình. Mẹo nhỏ ở đây chính là việc viết ghi chú là một cách đặc biệt giúp bạn ghi nhớ các khái niệm quan trọng.
Những người xem nhiều phim hoặc đọc nhiều sách nhưng không thể nhớ được sẽ rất lãng phí thời gian. Họ không nạp được thông tin nào thực sự hữu ích cho mình. Để tránh quên mọi thứ đã thấy, hãy áp dụng cách trên mỗi khi bạn thấy điều gì và thường xuyên xem lại các khái niệm.
Rất có thể chỉ ngày mai thôi, bạn sẽ quên những gì đã đọc trong bài viết này trừ khi bạn lưu nó lại, đánh dấu và lồng vào cuộc sống của mình. Hãy đánh dấu trang này và quay lại đọc để bạn có thể nhớ những gì bạn cần.
Xem phim và đọc sách một cách vô tâm, không suy nghĩ là một việc lãng phí thời gian. Hãy tận dụng tối đa mọi thứ bạn thấy và đọc bằng cách tìm cách tương tác với nội dung đó. Nếu để những cơ hội học tập này trôi qua lãng phí, bạn sẽ mất đi điều gì?
