Ra máu khi mang thai khiến nhiều mẹ bầu cảm thấy hoang mang, lo sợ. Vậy nguyên nhân của hiện tượng này là gì và ra máu như thế nào thì mẹ cần đến bệnh viện?
Khi mang bầu, bất cứ hiện tượng bất thường nào trên và trong cơ thể cũng khiến mẹ lo lắng cho sự an toàn của bản thân và em bé trong bụng. Trong đó, đau bụng và ra máu khi mang thai là những hiện tượng khiến mẹ hoang mang nhất. Tuy vậy, thực tế cho thấy ra máu khi mang thai khá phổ biến và không phải lúc nào cũng là dấu hiệu đáng lo ngại.
1. Nguyên nhân ra máu khi mang thai
Ở mỗi thời điểm của thai kỳ, hiện tượng ra máu của mẹ bầu lại có thể là do những nguyên nhân khác nhau.
1.1 Ra máu khi mang thai 3 tháng đầu
Theo WebMD, có khoảng 20% phụ nữ bị chảy máu trong giai đoạn 3 tháng đầu thai kỳ. Nguyên nhân gây ra hiện tượng này bao gồm:
Máu báo thai
Máu báo có thai là một hiện tượng bình thường khi phôi thai di chuyển và bám vào thành tử cung. Thông thường, máu báo thai sẽ xuất hiện sau khi thụ tinh khoảng từ 8 - 12 ngày hoặc khoảng ngày thứ 2- 7 trước kỳ kinh. Thực tế, hiện tượng ra máu báo thai không xảy ra ở 100% mẹ bầu và một số trường hợp mẹ còn không nhận ra rằng họ đang mang thai vì nhầm lẫn máu báo thai với kinh nguyệt. Thông thường, ra máu khi mới mang thai sẽ chỉ lốm đốm vài đốm nhỏ và kéo dài từ vài giờ đến vài ngày.
Ra máu khi mang thai tháng đầu có thể chỉ đơn giản là dấu hiệu báo thai đã cấy vào tử cung thành công. (Ảnh minh họa)
Sảy thai
Theo Hiệp hội Thai sản Hoa Kỳ, tỷ lệ sảy thai chiếm khoảng từ 10 – 15% tổng số thai kỳ và 80% các ca sảy thai xảy ra trong vòng 12 tuần đầu. Và ra máu khi mới mang thai có thể là dấu hiệu của việc sảy thai. Cụ thể, trong trường hợp mẹ bị chảy máu do dọa sảy hoặc sảy thai, máu thường xuất hiện nhưng giọt nhỏ sau đó tăng dần lượng máu và có thể kèm theo máu cục màu đỏ sẫm. Những dấu hiệu sảy thai khác bao gồm: Đau bụng, cảm giác bồn chồn, bất an và mất đi những dấu hiệu mang thai như buồn nôn, ngực căng cứng. .
Thai ngoài tử cung
Thai ngoài tử cung xảy ra khi phôi đã được thụ tinh cấy ghép vào một vị trí bên ngoài tử cung, thường là trong ống dẫn trứng. Nếu phôi tiếp tục phát triển, nó có thể khiến ống dẫn trứng vỡ ra và đe dọa đến tính mạng của người mẹ. Mặc dù mang thai ngoài tử cung có khả năng nguy hiểm, nhưng nó chỉ xảy ra ở khoảng 2% thai kỳ. Các triệu chứng khác của thai ngoài tử cung bao gồm đau thắt bụng dưới và chóng mặt.
Thai trứng
Hiện tượng thai trứng xảy ra khi trứng thụ tinh nhưng thay vì phát triển thành một phôi thai bình thường với các thành phần phụ tương đồng gồm túi ối, nhau, gai nhau… thì lại phát triển thành một nang khiến cho phần gai nhau dần thoái hóa đi, sưng to lên và làm thành những túi dịch dính chùm. Thai trứng được xếp vào loại u lành tính nhưng phải loại bỏ càng sớm càng tốt để đề phòng các biến chứng.
Bên cạnh ra máu, các triệu chứng khác của thai trứng bao gồm buồn nôn, ói mửa nghiêm trọng và bụng to lên nhanh bất thường.
Quan hệ tình dục
Phụ nữ mang thai có thể trải qua việc chảy máu âm đạo sau khi quan hệ tình dục nếu cổ tử cung của họ bị kích thích. Trong suốt thai kỳ, lượng máu cung cấp cho vùng xương chậu tăng lên. Nếu quan hệ tình dục trong thời gian này cũng có thể phá vỡ những mạch máu nhỏ và dẫn đến việc bị ra máu nhẹ.
Nhiễm trùng
Những căn bệnh không liên quan đến việc mang thai như nhiễm trùng cổ tử cung, nhiễm trùng âm đạo hay nhiễm trùng qua đường tình dục (STI) cũng có thể gây ra hiện tượng chảy máu khi mang bầu. Những tình trạng này có thể làm cho cổ tử cung bị kích thích và sau đó dẫn đến chảy máu.
Nhiễm trùng các bộ phận thuộc cơ quan sinh sản cũng có thể dẫn đến tình trạng chảy máu âm đạo ở bà bầu. (Ảnh minh họa)
Tổn thương cổ tử cung
Viêm lộ tuyến cổ tử cung không được điều trị trước khi mang thai, polyp cổ tử cung có từ trước khi mang thai hoặc xuất hiện trong trong thời gian mang thai cũng có thể gây ra chảy máu trong 3 tháng đầu thai kỳ.
1.2 Ra máu khi mang thai 3 tháng giữa và 3 tháng cuối
Ra máu khi mang thai giai đoạn tam cá nguyệt thứ 2 và thứ 3 sẽ nguy hiểm hơn cho mẹ bầu bởi vì đây có thể là dấu hiệu cho thấy mẹ và bé đang gặp vấn đề nghiêm trọng. Lời khuyên là mẹ nên đến gặp bác sĩ càng sớm càng tốt khi thấy ra máu trong giai đoạn này, dù có kèm đau bụng hay không.
Nguyên nhân có thể gây chảy máu ở hai giai đoạn sau của thai kỳ bao gồm:
Nhau tiền đạo
Nhau tiền đạo xảy ra khi nhau thai nằm ở vị trí thấp nhất của tử cung, dẫn đến việc bánh nhau che mất một phần hoặc toàn bộ cổ tử cung. Theo NHS, nhau tiền đạo xảy ra ở khoảng 1/200 mẹ bầu, gây chảy máu nhưng không đau. Một số trường hợp rau tiền đạo tự hết sau khoảng 32 đến 35 tuần thai khi phần dưới của tử cung kéo dài ra ngoài. Quá trình sinh để có thể diễn ra bình thường. Tuy nhiên, nếu nhau thai không tự hết được, sản phụ sẽ cần thực hiện lấy con ra sớm bằng cách sinh mổ.
Nhau cài răng lược
Khi nhau thai (hoặc một phần của nhau thai) bám dính vào thành tử cung và không thể tách rời. Nhau cài răng lược gây ra ra máu khi mang thai tháng cuối và mất máu nghiêm trọng trong khi sinh, đe dọa tính mạng thai phụ
Nhau bong non
Nhau bong non là một cấp cứu sản khoa, diễn tiến bệnh rất nhanh gây tử vong mẹ và con. Đây là trạng thái bánh nhau bong sớm một phần hay hoàn toàn trước khi thai được sinh ra ngoài. Nhau thai một khi đã bong ra khỏi thành tử cung có nghĩa là dòng máu nuôi dưỡng thai nhi cũng bị cắt đứt, lúc này cần đưa thai ra ngoài ngay. Triệu chứng nhau bong non thường gặp bao gồm: ra máu âm đạo loãng màu đỏ tươi có thể kèm cục máu đông, đau bụng đột ngột, dữ dội, bụng cứng như gỗ, choáng váng.
Khi gặp tình trạng nhau bong non, mẹ bầu dễ có dấu hiệu chảy máu ra nhiều, loãng, đỏ tươi và có thể kèm theo cục máu đông. (Ảnh minh họa)
Vỡ tử cung
Vỡ tử cung là tai biến sản khoa nghiêm trọng đe dọa đến cả tính mạng của mẹ lẫn thai nhi, có thể xảy ra khi mang thai hoặc trong giai đoạn chuyển dạ. Trong giai đoạn mang thai, chảy máu âm đạo màu đỏ tươi kèm theo đau bụng dữ dội có thể là triệu chứng của vỡ tử cung. Đặc biệt, những mẹ có sẹo trên tử cung sau khi sinh mổ, phẫu thuật càng cần lưu ý khi thấy hiện tượng ra máu khi mang thai.
Sinh non
Hiện tượng ra máu khi mang thai có thể là dấu hiệu của chuyển dạ, đặc biệt là các tháng cuối của thai kỳ. Nếu chuyển dạ xảy ra trước tuần 37 của thai kỳ thì được tính là sinh non. Những biểu hiện khác của chuyển dạ sinh non bao gồm:
- Thay đổi về dịch tiết âm đạo (âm đạo trở nên ẩm ướt, nhiều chất nhầy, có thể lẫn máu) hoặc tăng lượng dịch tiết âm đạo.
- Cảm thấy áp lực lên vùng chậu hoặc dưới bụng
- Đau lưng dưới liên tục, âm ỉ
- Chuột rút nhẹ ở bụng, có thể kèm theo tiêu chảy
- Co thắt tử cung liên tục, nhưng thường không đau (xảy ra 4 lần mỗi 20 phút, hoặc 8 lần trong một giờ, liên tục trong vài giờ)
- Vỡ ối (nước ối tháo ra rất nhiều hoặc rỉ ra một cách từ từ)
Các nguyên nhân khác gây chảy máu ở hai giai đoạn sau của thai kỳ bao gồm: Tổn thương cổ tử cung hoặc âm đạo, Polyp, ung thư.
2. Cách xử lý khi bị ra máu khi mang thai
Theo Hiệp hội Thai sản Hoa Kỳ, chảy máu âm đạo trong bất kỳ giai đoạn nào của thai kỳ cũng có thể là dấu hiệu của bất thường ở thai nhi và mẹ bầu nên bạn cần tư vấn từ bác sĩ có chuyên môn.
Khi phát hiện ra bản thân bị ra máu khi mang thai, mẹ bầu trước tiên cần bình tĩnh, quan sát màu sắc, lượng máu để miêu tả lại cho bác sĩ. Sau đó, mẹ hãy sử dụng băng vệ sinh để theo dõi hiện tượng ra máu có tiếp diễn không, lượng máu tăng lên hay giảm đi, máu ra có đi kèm cục máu đông không,...
Dù bị ra máu khi mới mang thai hay trong giai đoạn sau của thai kỳ, mẹ bầu cũng nên đi khám bác sĩ. (Ảnh minh họa)
Lưu ý: Không sử dụng băng vệ sinh dạng tampon và quan hệ tình dục khi có biểu hiện ra máu trong thai kỳ.
Siêu âm thai là phương pháp phổ biến để xác định nguyên nhân chảy máu trong thai kỳ. Nó cũng giúp nhận biết máu chảy ra từ đâu, tình trạng thai nhi và dự đoán được điều gì sẽ xảy ra.
Trong trường hợp chảy máu có đi kèm những biểu hiện dưới đây, mẹ bầu cần được đưa đi cấp cứu ngay lập tức:
- Đau dữ dội hoặc co thắt ở vùng bụng dưới;
- Chảy máu ồ ạt không ngừng, bất kể có kèm đau bụng hay không;
- Ra máu có kèm cục máu đông hoặc mô;
- Chóng mặt, ngất xỉu;
- Khó thở hoặc bị đau ở vai;
- Ớn lạnh hoặc sốt cao từ 38 độ trở lên.
Nguồn tham khảo: Bleeding During Pregnancy. WebMD, 03/07/2018. Vaginal bleeding in pregnancy. NHS, 26/01/2018. What Causes First Trimester Bleeding?. Healthline, 19/08/2019. |