Bố mẹ nên tận dụng thời kỳ trẻ tăng trưởng nhanh để giúp con phát triển tốt hơn về thể chất và trí tuệ.
Trên thực tế, nhiều trẻ khi lớn lên thỉnh thoảng trở nên bồn chồn, cáu kỉnh, thiếu kiên nhẫn, thức giấc liên tục vào ban đêm, quấy khóc không ngừng... Vậy vì sao trẻ trải qua thời điểm khó khăn này? Các chuyên gia lý giải vì thời kỳ tăng trưởng nhanh của trẻ đã đến.
Tại sao lại có giai đoạn trẻ tăng trưởng vượt trội?
Sự tăng trưởng của bé không phải là một mô hình tuyến tính duy nhất, nó phát triển theo một đường cong và sẽ có những biến động và chuyển tiếp trong mỗi giai đoạn tăng trưởng nhanh chóng.
Trong giai đoạn này, do mức độ sinh lý phát triển nên cần nhiều chất dinh dưỡng hơn và phải đối mặt với những thay đổi phức tạp hơn. Những thay đổi này đến với trẻ như một cơn lũ, các nét trên khuôn mặt lúc này cũng nhạy cảm hơn.
Những thay đổi này đến với trẻ như một cơn lũ, các nét trên khuôn mặt lúc này cũng nhạy cảm hơn.
Những trẻ không thích những thay đổi này sẽ trở nên bối rối và choáng ngợp. Những trẻ chưa biết nói chỉ có thể nhờ mẹ giúp đỡ bằng các tín hiệu như khóc, đá, la hét, khó ngủ và các triệu chứng khác biểu hiện sự khó chịu.
Đối mặt với những thay đổi phức tạp này, trẻ sơ sinh cần một khoảng thời gian nhất định để hiểu và thích nghi. Do đó, thời gian của giai đoạn tăng trưởng nhanh ở mỗi người là khác nhau và có thể kéo dài trong 3 ngày, 1 tuần, thậm chí vài tháng.
Đặc điểm tăng trưởng của trẻ dưới 1 tuổi
Năm đầu tiên sau khi sinh là giai đoạn trẻ lớn lên và phát triển nhanh nhất. Trong năm này, trẻ sẽ trải qua khoảng 5 giai đoạn tăng trưởng, đó là ngày 7-10, tuần 3-6, tháng thứ 6 và thứ 9.
Thời kỳ sơ sinh
Khoảng 1 tuần sau khi sinh, cân nặng của trẻ đã trở lại mức như lúc mới sinh. Sau khi cân nặng tăng trở lại, trẻ bắt đầu bước vào thời kỳ tăng trưởng nhanh. Trong tháng này, trẻ sẽ trải qua hai giai đoạn tăng trưởng và cân nặng sẽ tăng từ 1-1,7kg mỗi ngày.
Tháng thứ 3 đến 6 tháng
Cân nặng của trẻ tăng khoảng 2 lần so với lúc mới sinh. Tổng cân nặng tăng lên trong 3 tháng đầu sau sinh tương đương với tổng cân nặng tăng lên trong 9 tháng tiếp theo.
Ngoài ra, chiều cao của trẻ tăng trưởng nhanh nhất trước 3 tháng, với tổng chiều cao là 11-13cm, tổng cộng là 25 cm trong năm đầu tiên sau khi sinh Điều này cho thấy trẻ lớn lên và phát triển nhanh như thế nào.
Cân nặng của trẻ của tăng nhanh.
Khoảng 3-4 tháng tuổi, trẻ sẽ bước vào giai đoạn thoái lui giấc ngủ đầu tiên. Khi kiểu ngủ dần thay đổi. trẻ sẽ gặp các vấn đề như thức giấc liên tục vào ban đêm, giấc ngủ ngắn...
Trẻ 1 tuổi
Trước khi trẻ được 1 tuổi, cân nặng có thể tăng từ 9kg trở lên. Trong những tháng đầu sau khi sinh, cả chiều cao, chu vi vòng đầu và cân nặng đều đang trong giai đoạn tăng trưởng nhanh.
Tuy nhiên, khi trẻ được gần 1 tuổi, tốc độ dần chậm lại và đà phát triển không còn nhanh nữa cho đến tuổi thiếu niên.
Làm gì trong thời kỳ trẻ tăng trưởng nhanh?
Nếu bố mẹ muốn con phát triển tốt và trở nên thông minh hơn, hãy giúp con mình vượt qua giai đoạn tăng trưởng nhanh một cách suôn sẻ. Hơn nữa, 0-3 tuổi là giai đoạn các tế bào thần kinh não tăng trưởng nhanh chóng. Việc đảm bảo đủ dinh dưỡng và ngủ đủ giấc cũng có lợi cho sự phát triển nhanh chóng của não bộ.
Bố mẹ giữ tâm trạng thoải mái đúng lúc với những thay đổi của con
Trẻ sơ sinh trong giai đoạn tăng trưởng vượt bậc đang trải qua nhiều thay đổi về thể chất và tâm lý, dễ cáu kỉnh và thường có những cảm xúc không tốt, khiến bố mẹ lo lắng.
Tuy nhiên, lúc này bố mẹ nên an ủi trẻ kịp thời, chuyển hướng sự chú ý và để trẻ cảm nhận được sự thấu hiểu và quan tâm. Khi trẻ đang trong giai đoạn lớn nhanh, hãy đưa trẻ ra ngoài, tiếp xúc với môi trường mới, hoặc cùng con chơi các trò yêu thích, tính cáu kỉnh sẽ dần dịu đi.
Thể chất và tâm lý cũng thay đổi nhanh.
Cho trẻ ăn theo nhu cầu
Sau khi trẻ bước vào giai đoạn tăng trưởng nhảy vọt, cần tiêu hao nhiều năng lượng hơn và nhu cầu về sữa tăng mạnh. Lúc này, bố mẹ có thể xem xét tăng lượng sữa, kết hợp bú sữa mẹ và sữa công thức.
Thứ hai, thông qua việc bú thường xuyên, não của mẹ sẽ được kích thích để “ra lệnh” tiết sữa nhiều hơn. Sữa mẹ là khẩu phần ăn “thông minh” có thể điều chỉnh lượng sữa và hàm lượng dinh dưỡng phù hợp.
Theo nhu cầu tăng trưởng của trẻ, thường phải mất 1-2 ngày để điều chỉnh sau khi bước vào giai đoạn tăng trưởng nhanh, nên mẹ không cần phải vội bổ sung thêm sữa bột. Đối với việc trẻ chỉ uống sữa công thức, mẹ có thể tăng lượng sữa hoặc tăng tần suất.
Bố mẹ có thể xem xét tăng lượng sữa, kết hợp bú sữa mẹ và sữa công thức.
Nuôi dưỡng khả năng giác quan của trẻ
Hầu hết trẻ sơ sinh bước vào giai đoạn tăng trưởng đột ngột sẽ trải qua tình trạng thoái lui giấc ngủ, thức dậy thường xuyên sau những giấc ngủ ngắn, thỉnh thoảng gãi mặt và đá chân, thậm chí thoáng mở mắt ra để xem môi trường xung quanh có giống như trước khi ngủ không.
Đây là hiện tượng rất phổ biến trong quá trình chuyển đổi giữa hai giai đoạn giấc ngủ trong chu kỳ giấc ngủ, điều bố mẹ cần làm là rèn luyện khả năng tự ngủ và tiếp nhận thói quen ngủ mới của con.