Không phải cứ ăn đồ đắt tiền là tốt, phải biết kết hợp dinh dưỡng phù hợp, thực phẩm mới phát huy hiệu quả.
Với nhịp sống ngày càng nhanh của cuộc sống hiện đại, mọi gia đình đều quan tâm đến dinh dưỡng, nhằm đảm bảo sức khỏe cho bản thân lẫn các thành viên. Nhiều bà nội trợ chuộng những thực phẩm đắt tiền, thậm chí chọn đồ nhập khẩu đắt đỏ, với hy vọng có được nguồn dinh dưỡng tối ưu. Việc làm thế nào để chế biến được món ăn đầy đủ chất dinh dưỡng luôn được quan tâm.
Dinh dưỡng của thực phẩm rất đa dạng. (Ảnh minh họa).
Theo các chuyên gia dinh dưỡng, không phải cứ ăn món đắt tiền là đủ dinh dưỡng. Trước hết chúng ta phải làm rõ: Chế độ ăn cần đa dạng, không quá cầu kỳ, bởi mỗi thành phần thực phẩm đều có giá trị dinh dưỡng riêng biệt. Chỉ khi kết hợp hợp lý, trẻ mới có được nguồn dinh dưỡng toàn diện.
Quy tắc kết hợp thực phẩm
- Kết hợp thức ăn chính và thức ăn phụ
Thực phẩm thiết yếu là một phần rất quan trọng trong chế độ ăn hàng ngày của con người, nhưng chỉ thực phẩm thiết yếu không thể đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng. Vì vậy, chúng ta cần kết hợp hợp lý các loại thực phẩm thiết yếu với thực phẩm không thiết yếu. Ví dụ, đối với bữa sáng, có thể dùng một bát bột yến mạch cùng với chút trái cây tươi và trứng. Bột yến mạch giàu chất xơ và vitamin nhóm B, giúp thúc đẩy nhu động ruột và tiêu hóa, hấp thu; Trái cây, trứng cung cấp vitamin và protein dồi dào, cung cấp cho cơ thể năng lượng cần thiết trong ngày. Trong bữa ăn chính, bạn có thể kết hợp thịt đỏ, thịt trắng với rau xanh, củ quả, các loại hạt...
- Sự kết hợp giữa thịt và rau
Sự kết hợp giữa thịt và rau xanh chính là chìa khóa đảm bảo cân bằng dinh dưỡng. Thịt rất giàu protein, sắt, kẽm và các nguyên tố vi lượng khác có lợi cho sự tăng trưởng và phát triển. Rau củ rất giàu vitamin, khoáng chất và chất xơ, giúp tăng cường khả năng miễn dịch. Khi nấu ăn, chúng ta có thể kết hợp các nguyên liệu thịt với các loại rau củ như thịt lợn om và khoai tây, cá nấu rau và ớt xanh xào bò... Sự kết hợp này không chỉ giúp món ăn thêm thơm ngon mà còn giúp cơ thể hấp thụ được nhiều chất dinh dưỡng hơn khi thưởng thức.
- Phối hợp màu sắc thực phẩm
Màu sắc của thực phẩm cũng là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sự thèm ăn và lượng dinh dưỡng hấp thụ. Thực phẩm có màu sắc khác nhau chứa các chất dinh dưỡng khác nhau, ví dụ như thực phẩm màu đỏ giàu chất sắt, thực phẩm màu xanh lá cây giàu chất diệp lục và nhiều loại vitamin, thực phẩm màu vàng giàu carotene.
Khi kết hợp các nguyên liệu, chúng ta có thể chú ý đến sự kết hợp màu sắc của món ăn để người ăn có thể trực quan cảm nhận được sự phong phú, đa dạng của món ăn. Ví dụ, vào bữa trưa, bạn có thể chuẩn bị món salad rau nhiều màu sắc, kết hợp với một ít cà chua đỏ và hạt ngô vàng để vừa thưởng thức được nhiều chất dinh dưỡng vừa tận hưởng vị hương vị thơm ngon của món ăn.
Rau xào thịt bò bổ dưỡng. (Ảnh minh họa)
- Kết hợp nguyên liệu theo mùa
Nguyên liệu theo mùa đề cập đến các thành phần phát triển và trưởng thành trong các mùa khác nhau. Những nguyên liệu này có hương vị ngon nhất và có giá trị dinh dưỡng cao nhất khi vào mùa. Vì vậy, khi kết hợp, chúng ta nên cố gắng lựa chọn nguyên liệu theo mùa.
Ví dụ, vào mùa xuân, bạn có thể chuẩn bị một số loại rau, trái cây tươi như bắp cải, măng tây, dâu tây; mùa hè chọn thêm các thức thanh nhiệt, giải nhiệt như dưa hấu, đậu xanh, bí đao... Sự kết hợp này không chỉ phù hợp với quy luật tự nhiên mà còn giúp hấp thụ tốt hơn các dưỡng chất có trong nguyên liệu khi thưởng thức món ăn.
- Bổ sung dưỡng chất
Ngoài việc kết hợp các mặt trên, chúng ta cũng cần chú ý đến việc bổ sung một số dưỡng chất quan trọng cho cơ thể. Ví dụ, canxi là một trong những chất dinh dưỡng cần thiết cho sự tăng trưởng và phát triển của hệ xương khớp. Để đảm bảo hấp thụ đủ canxi, chúng ta có thể chuẩn bị một số thực phẩm giàu canxi như sữa, sữa chua, đậu phụ… Đồng thời, chúng ta cũng có thể bổ sung một cách hợp lý một số vitamin D để thúc đẩy quá trình hấp thu và sử dụng canxi.
Bằng cách kết hợp nguyên liệu hợp lý, lựa chọn thực phẩm theo mùa, chú ý đến màu sắc và bổ sung các chất dinh dưỡng quan trọng, chúng ta có thể giúp bữa ăn của gia đình đầy đủ dinh dưỡng và giảm nguy cơ mắc bệnh.
Các nhóm thực phẩm nên tránh
Thực phẩm chiên rán, đồ ăn nhanh... là những thứ nên tránh ăn nhiều để bảo vệ sức khỏe. (Ảnh minh họa)
- Thực phẩm có nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa
Ăn nhiều chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Một trong những nghiên cứu toàn diện nhất cho đến nay chứng minh, những người tiêu thụ hơn 25 gam chất béo mỗi ngày có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer tăng gấp ba lần trong bốn năm.
Nếu chế độ ăn có nhiều chất béo chuyển hóa (hơn hai gam mỗi ngày), nguy cơ sẽ cao hơn từ 3 đến 5 lần. Điều này không có nghĩa là tất cả chất béo đều có hại cho cơ thể nhưng chế độ ăn lành mạnh ưu tiên chất béo lành mạnh, chẳng hạn như chất béo đơn và đa không bão hòa có trong dầu ô liu, quả bơ, các loại hạt và cá nhiều dầu (cá hồi, cá thu, cá cơm, cá mòi).
- Thực phẩm chứa chủ yếu là đường đơn
Đường và các carbohydrate đơn khác trong thực phẩm gây ra sự tăng đột biến lượng đường trong máu dẫn đến viêm mạch máu và cấu trúc não. Theo thời gian, việc ăn thực phẩm có đường có thể dẫn đến tình trạng chuyển hóa không lành mạnh, trong đó cơ thể trở nên kháng insulin.
- Thực phẩm chứa quá nhiều muối
Quá nhiều muối trong chế độ ăn có thể dẫn đến bệnh tim mạch, đặc biệt là huyết áp cao. Huyết áp cao, hay tăng huyết áp, là một yếu tố nguy cơ đã biết đối với bệnh tật. Một nghiên cứu gần đây cho thấy những người duy trì huyết áp khỏe mạnh ở tuổi trung niên (huyết áp tâm thu < 130) có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer thấp hơn nhiều thập kỷ sau đó. Tránh ăn natri quá mức, như natri có trong đồ chiên, đóng gói, chế biến và thức ăn nhanh là một công cụ quan trọng để giảm nguy cơ mắc bệnh nguy hiểm cho cơ thể.
