Ngoáy tai là thói quen nhiều phụ huynh thực hiện cho con sau khi tắm. Tuy nhiên việc làm này theo khuyến cáo của các bác sĩ là một thói quen không tốt, thậm chí khiến trẻ nhập viện.
Trẻ bị tổn thương tai vì thói quen nhiều phụ huynh mắc
Bác sĩ Trần Văn Đồng (Bệnh viện Sản Nhi Vĩnh Phúc) cho biết, thời gian gần đây bác sĩ gặp nhiều trẻ nhỏ bị tổn thương tai sau khi phụ huynh ngoáy tai cho trẻ. Việc làm này thường được thực hiện sau khi trẻ tắm xong hoặc sau mỗi buổi trẻ đi bơi về.
Khi điều này được thực hiện thường xuyên sẽ tạo cho trẻ thói quen phải ngoáy tai sau mỗi lần tắm hoăc bị ngứa. Đáng cảnh báo hơn, nhiều trẻ vì được ngoáy tai nhiều nên đã bắt chước, tự ý thực hiện với tăm bông hoặc tự thò ngón tay vào tai để ngoáy.
“Thời gian gần đây có nhiều trẻ ngoáy tai làm xước ống tai. Khi tai trẻ bị tổn thương không được phát hiện kịp thời, cộng thêm thời điểm mùa hè dễ ra mồ hôi ẩm ướt, khiến các vết xước dễ bị nhiễm trùng, viêm nang lông thành các nhọt, áp xe ống tai rất đau. Có trường hợp đến khi trẻ bị chảy mủ tai mới được phát hiện và đưa đi thăm khám”, BS Đồng chia sẻ.
Hình ảnh bé gái bị viêm, sưng lồi ống tai vì thói quen ngoáy tai hàng ngày. Ảnh: BS Trần Đồng.
Gần đây nhất, BS Đồng đã gặp trường hợp một bé gái tự ngoáy tai bằng tay gây xước ống tai nhưng không được phát hiện kịp thời, từ đó gây ra tình trạng viêm mô bào thành ống tai. Nguy hiểm hơn, vết thương gây đau, sưng đẩy lồi vành tai ra phía trước thì phụ huynh mới phát hiện và đưa đi khám. Sau điều trị 3 ngày, tình trạng sưng đau của trẻ đã giảm hơn trước và may mắn không bị ảnh hưởng đến thính lực.
Theo BS Đồng, cấu tạo 2/3 ngoài ống tai có lông, cộng thêm tác động nhai (khi ăn) sẽ giúp làm sạch ráy tai. Việc dùng tăm bông ngoáy tai sẽ khiến cho ráy tai bị đẩy sâu vào phía trong không ra được, từ đó tạo thành nút ráy kín tai ảnh hưởng sức nghe của trẻ.
Ráy tai sẽ tự ra ngoài nhờ tác động nhai, nuốt
BS Trần Văn Đồng cho biết, đa phần trẻ không cần phải lấy ráy tai, đặc biệt tuyệt đối không dùng tăm bông ngoáy tai cho trẻ. Ráy tai là hỗn hợp hòa tan trong nước của da chết, lông và chất tiết từ các tuyến nhầy ở ống tai.
Ráy tai chỉ được hình thành ở ngoài của ống tai, phần sâu bên trong gần với màng nhĩ không sản sinh chất này. Ráy tai giúp điều hòa pH, diệt khuẩn, diệt nấm và bảo vệ lớp lót nhạy cảm của ống tai khỏi tác động của nước.
Dùng tăm bông ngoáy tai sẽ đẩy ráy vào sâu bên trong gây cản trở việc nghe.
“Đây là một phần cơ chế tự bảo vệ của tai, giúp làm sạch, ngăn không cho bụi và vi khuẩn từ môi trường đi sâu vào bên trong tai, gây tổn thương hoặc nhiễm trùng màng nhĩ.
Sự tích tụ của ráy tai không hề gây nhiễm trùng tai như nhiều người thường nghĩ. Trái lại, thiếu các thành phần bôi trơn và diệt khuẩn của ráy tai, tai có thể bị khô và ngứa”, BS Đồng phân tích.
BS Đồng cho biết ráy tai có thể được tự làm sạch nhờ động tác nhai và nuốt thức ăn. Khi ấy, ráy tai cũ, biểu bì da chết sẽ tự di chuyển ra ngoài, khô và rơi ra khỏi ống tai. Ráy tai nhiều hay ít tùy vào từng người và có yếu tố di truyền.
Khi nào cần lấy ráy tai?
Theo BS Đồng, ống tai ngoài quá nhỏ hoặc hình dáng khác thường có thể khiến ráy tai khó thoát ra ngoài, dẫn tới hình thành nút ráy tai. Nút ráy tai cũng xuất hiện khi chất này bị đẩy sâu vào trong ống tai.
Nguyên nhân dẫn đến tình trạng nút ráy tai là do sử dụng tăm bông hoặc những vật dụng khác để lấy ráy tai. Động tác này chỉ giúp loại bỏ phần ráy tai ở nông bên ngoài, trong khi lại đẩy phần ráy tai còn lại vào sâu hơn bên trong, tạo điều kiện hình thành nút ráy tai.
Chỉ nên dùng vải mềm lau vành tai cho trẻ.
Tốt nhất nên tránh dùng tăm bông hoặc các vật dụng dài để đưa vào tai của trẻ. Khi quá mạnh tay, tăm bông còn có thể làm tổn thương, thậm chí gây thủng màng nhĩ. Hàng ngày, khi tắm cho bé, mẹ chỉ cần dùng khăn ướt lau nhẹ vùng tai ngoài là đủ.
BS Đồng cho biết ráy tai chỉ thực sự gây rắc rối trong hai trường hợp. Thứ nhất, khi chúng tích tụ quá nhiều, cản trở việc quan sát màng nhĩ của bác sĩ trong lúc thăm khám.
Thứ hai, khi chúng gây tắc nghẽn hoàn toàn ống tai ngoài. Lúc này thính lực của trẻ có thể bị giảm. Cảm giác tắc nghẽn hoặc giảm thính lực có thể tăng sau khi trẻ tắm hoặc bơi do nút ráy tai gặp nước trương to lên.
Trường hợp nút ráy tai che lấp toàn bộ màng nhĩ, trẻ có thể mất khả năng nghe tạm thời. Với trẻ nhỏ đang trong giai đoạn học nói, nút ráy tai để quá lâu có thể khiến bé chậm nói.
Với những trường hợp này, cần cho trẻ đi khám. Khi khám và phát hiện trẻ có nhiều ráy tai, gây trở ngại cho việc quan sát toàn bộ màng nhĩ, bác sĩ có thể dùng dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ ráy tai. Trường hợp ráy tai cứng khó lấy và màng nhĩ không bị thủng, bác sĩ có thể khuyên mẹ làm mềm ráy tai tại nhà trước khi đưa bé đi khám lại.
