Chỉ một động tác kiễng chân đơn giản vài phút, có thể thực hiện ở bất cứ đâu, bất cứ lúc nào nhưng lại tác động đến các cơ quan nội tạng trong cơ thể.
Kiễng chân là một cách cổ xưa để giữ gìn sức khỏe, được gọi là "bát đoạn cầm" có lịch sử hơn 800 năm. Đây cũng là một phương pháp tập thể dục được sử dụng trong các bài tập Khí công.
Theo y học cổ truyền Trung Quốc, kiễng chân là động tác được tất cả các cơ quan trong toàn cơ thể yêu thích, không bị ràng buộc bởi thời gian và không gian, có thể mang lại lợi ích cho toàn thân. Một lần kiễng chân có thể huy động sự tham gia của 8 cơ ở chân.
Kiễng chân cũng là một bài tập aerobic tốt, giúp cải thiện lượng máu trở về chi dưới, tăng cường cung cấp máu cho cơ tim, bảo vệ hệ tim mạch. Mỗi ngày kiễng chân 2-10 phút sẽ có lợi cho toàn bộ cơ thể như sau:
1. Cơ bắp săn chắc
Đôi chân được mệnh danh là “trái tim thứ hai” của cơ thể, thường xuyên kiễng chân có thể giúp phát triển sức mạnh cơ bắp chân, kéo dài cơ gan chân và dây chằng, cải thiện khả năng giữ thăng bằng, chống té ngã, tăng sức bền khi đứng, đi, chạy và nhảy.
2. Bảo vệ trái tim
Khi kiễng chân, lượng máu bị ép ra mỗi khi cơ bắp chân hai bên co lại gần tương đương với lượng máu do nhịp tim bơm ra, giúp máu cung cấp đủ oxy cho cơ tim, có lợi cho sức khỏe tim mạch.
Bên cạnh đó, kiễng chân có thể thúc đẩy quá trình hồi máu của chi dưới, cung cấp đủ oxy cho cơ tim, có lợi cho sức khỏe tim mạch.
3. Bổ thận khí
Theo lý luận của y học cổ truyền Trung Quốc, có ba kinh mạch từ ngón chân và gót chân đến bắp chân và đùi trong: kinh mạch lá lách, kinh mạch gan và kinh mạch thận, được gọi là ba kinh mạch âm của bàn chân. Thường xuyên kiễng chân có thể kích thích ba kinh âm của bàn chân, làm cho khí huyết trong cơ thể chạy lên trên, từ đó làm ấm và nuôi dưỡng nội tạng, kích thích trung khí, điều hòa khí huyết.
4. Ngừa đau khớp
Khi ngồi, máu lưu thông quanh khớp chậm lại, hoạt động cơ bắp của chi dưới về cơ bản bị đóng lại, tốc độ trao đổi chất giảm 50%. Thường xuyên kiễng chân có thể giúp tăng cường sự ổn định của khớp mắt cá chân, ngăn ngừa chứng giãn tĩnh mạch chi dưới, ngăn ngừa tình trạng cứng khớp và đau nhức khớp gối.
5. Phòng ngừa bệnh trĩ
Nếu kiễng chân kết hợp với co thắt cơ hậu môn còn có thể ngăn ngừa bệnh trĩ phát sinh. Bạn có thể thực hiện bằng cách khi kiễng chân lên thì hít vào và co cơ hậu môn, khi hạ chân xuống thì thở ra và thả lỏng cơ.
6. Ngừa viêm cân gan chân
Viêm cân gan bàn chân (hay viêm gân gan bàn chân) thường gây đau gót chân. Thường xuyên kiễng gót chân sẽ có tác dụng giống như một động tác xoa bóp và kích thích thích hợp, có thể ngăn chặn sự thoái hóa của lớp đệm gót chân và thúc đẩy sự hình thành lớp bảo vệ mới.
Theo y học cổ truyền Trung Quốc, gót chân là khu vực phản xạ sinh sản của cơ thể, sự co giãn và rung động do đầu ngón chân tạo ra cũng có thể giúp các cơ quan tương ứng khỏe mạnh.
Tư thế kiễng chân đúng
Khi nhấc gót, thân thể đứng tự nhiên, hai cánh tay buông thõng, hai bàn chân hơi khép lại, gót chân nhấc lên, sau khi cảm giác đạt đến mức tối đa thì giữ thăng bằng, lúc này bắp chân kéo căng, giữ nguyên trong 2 giây. Khi hạ gót chân xuống, hai bàn chân va chạm khiến cơ thể sinh ra rung động nhẹ.
Sau khi thực hiện thành thạo, bạn có thể phối hợp với bài tập nâng cơ hậu môn tức là khi nhấc chân thì từ từ hít vào, để phần cơ hậu môn có cảm giác nâng lên, thắt chặt lại; khi hạ chân thì từ từ thở ra, thả lỏng vùng đáy chậu.
Bạn có thể thực hiện mỗi ngày một lần vào buổi sáng và tối, mỗi lần kéo dài 1-5 phút.
Với người cao tuổi khi bắt đầu tập có thể bám vào bậu cửa sổ, lan can,… để tránh bị ngã, sau khi đã thành thạo thì tập không cần tay vịn.
Động tác kiễng chân rất đơn giản, ngoài lúc đứng thì có thể thực hiện khi ngồi, nằm hoặc đi lại.
Khi đi bộ
Đi kiễng chân khoảng 30-50 bước lại nghỉ, tùy theo thể trạng mà có thể đi kiễng chân nhiều hoặc ít. Tốc độ có thể tự điều chỉnh để phù hợp với sự thoải mái của bạn. Nếu không thể giữ thăng bằng khi bắt đầu bài tập, bạn có thể dựa vào tường.
Khi ngồi
Giữ đầu gối và đùi ngang bằng, có thể đặt hai chai nước khoáng hoặc vật nuôi lên đùi để tập, kiễng chân từ 30 đến 50 lần, tốc độ có thể tự điều chỉnh.
Người cao tuổi phải hạn chế vận động, bệnh nhân loãng xương nặng nên chọn kiễng chân khi ngồi hoặc nằm để tránh té ngã.
Khi nằm xuống
Nằm ngửa, khép hai chân lại và duỗi thẳng, ấn đầu mũi chân xuống, phần gót nhấc lên. Có thể tập cả hai chân hoặc tập một chân. Nếu bạn cảm thấy khó chịu ở bắp chân, hãy dừng lại và nghỉ ngơi. Thực hiện 20-30 lần mỗi lần, ngày thực hiện 2-4 lần, tốc độ tự điều chỉnh.
Khi đi tiểu
Đối với phụ nữ, việc tăng cường cơ sàn chậu đồng nghĩa với việc tăng cường cảm xúc tình dục và giúp đạt cực khoái. Đối với nam giới bị viêm tuyến tiền liệt mãn tính và phì đại tuyến tiền liệt, kiễng chân khi đi tiểu cũng có thể giúp việc đi tiểu diễn ra suôn sẻ hơn.
Nếu thực hiện bài tập kiễng chân này 5 hoặc 6 lần mỗi ngày, aau 1 tháng hoặc nửa năm, bạn có thể đạt được hiệu quả bồi bổ cơ thể tốt hơn.