Gan động vật từ xưa đến nay vẫn hay mang tiếng xấu là độc, nhiều người không dám ăn và cũng không cho trẻ nhỏ ăn nhưng thực tế chúng lại rất bổ dưỡng.
Các cụ ngày xưa thường cho rằng “thương con cho ăn tiết, giết con cho ăn gan” và coi gan là món ăn cấm kỵ với cả trẻ em. Nhưng với quan điểm y học hiện đại, gan có thật sự đáng sợ như vậy? Món gan động vật, có người thích và coi nó là món ăn bổ máu rất tốt nhưng có người lại sợ vì gan là cơ quan giải độc chính của động vật, chứa rất nhiều độc tố nên ăn vào không tốt cho sức khỏe.
Gan động vật giàu dinh dưỡng
Gan động vật chứa rất nhiều chất dinh dưỡng, là một kho tàng dinh dưỡng nhỏ, cụ thể như sau.
1. Giàu protein chất lượng cao
Gan động vật rất giàu protein chất lượng cao, lấy gan lợn làm ví dụ, cứ 100g thì chứa 19,3g protein, sau đó là gan gà, gan bò, gan vịt.
2. Sắt
Gan động vật chứa nhiều sắt, trong 100g gan lợn có 22,6mg sắt, gấp 7,7 lần so với thịt nạc. Hơn nữa, sắt này chủ yếu là sắt heme, dễ hấp thu và sử dụng, ăn gan thường xuyên có thể phòng ngừa hoặc cải thiện tình trạng thiếu máu do thiếu sắt.
Nếu trẻ nhỏ thiếu sắt có thể gây thiếu máu thiếu sắt, dễ bị suy giảm miễn dịch và dễ bị nhiễm trùng nhiều lần. Hơn nữa, thiếu sắt trong thời thơ ấu có thể gây ra tổn thương phát triển thần kinh không thể đảo ngược và các bất thường về hành vi, và tác dụng phụ này thậm chí có thể kéo dài đến tuổi trưởng thành.
3. Vitamin A
Hàm lượng vitamin A trong gan động vật cao, ví dụ trong 100g gan lợn có tới 4972mcg vitamin A, cao hơn nhiều so với các loại thực phẩm động vật khác.
Vitamin A có thể thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển của trẻ, duy trì thị lực bình thường, ngăn ngừa quáng gà, duy trì sức khỏe của làn da và tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.
4. Vitamin B2
Gan động vật rất giàu vitamin B2. Vitamin B2 tham gia vào quá trình oxy hóa sinh học và chuyển hóa năng lượng trong cơ thể, duy trì quá trình trao đổi chất bình thường của protein, chất béo và carbohydrate, thúc đẩy sự tăng trưởng và phát triển của cơ thể, duy trì sự toàn vẹn của da và niêm mạc.
Vì sao gan động vật lại khiến nhiều người sợ không dám ăn hoặc cho trẻ em ăn?
Những người không dám ăn hoặc không cho trẻ ăn gan động vật chủ yếu là sợ cholesterol cao và độc tố động vật còn sót lại trong gan.
1. Cholesterol cao
Hàm lượng cholesterol trong nội tạng động vật tương đối cao, gan cũng không ngoại lệ, cứ 100g gan lợn thì chứa 288mg cholesterol. Mỗi tuần bạn chỉ nên ăn nhiều nhất 2-3 lần, mỗi lần từ 50-70g đối với người lớn, còn trẻ em chỉ ăn từ 30-50g/bữa.
2. Trong gan động vật có thể tồn dư chất độc
Gan là cơ quan giải độc chính của động vật, một số chất độc hại có thể tồn đọng trong gan, ăn gan sẽ dẫn đến hấp thụ những chất độc này. Thuốc cho động vật dùng quá mức, chẳng hạn như thuốc kháng sinh, cũng có thể tích tụ trong gan.
Tuy nhiên, chỉ cần môi trường sống của động vật không bị ô nhiễm kim loại nặng thì lượng kim loại nặng chứa trong gan tương tự như trong thịt, vì vậy không cần phải lo lắng.
Ăn gan điều độ lợi hơn hại
Có thể thấy gan động vật có những ưu và nhược điểm riêng nhưng chắc chắn người lớn và trẻ em hoàn toàn có thể ăn được. Điều quan trọng là ăn điều độ và không ăn quá nhiều.
Ăn gan động vật có thể giúp cơ thể hấp thụ nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khỏe, về vấn đề cholesterol và các chất có hại trong gan, chỉ cần không ăn quá nhiều thì cơ thể hoàn toàn đủ khả năng xử lý.
Ngoài ra đừng quên 4 lưu ý khi ăn gan.
1. Mua gan động vật tươi, khỏe mạnh và đủ tiêu chuẩn
Gan động vật khỏe mạnh có màu nâu đỏ sáng bóng, bề mặt nhẵn và kết cấu mềm. Gan của động vật chết vì bệnh hoặc chết không rõ nguyên nhân không bao giờ được ăn.
2. Vệ sinh cẩn thận sẽ giúp giảm thiểu các chất độc hại còn sót lại
Gan động vật tốt nhất trước tiên nên rửa sạch dưới vòi nước chảy, sau đó ngâm trong nước sạch khoảng 30 phút, sau khi ngâm xong thì rửa sạch.
3. Xào chín kỹ trước khi ăn
Có người thích ăn gan mềm nên chỉ xào sơ qua một chút. Nhìn bề ngoài gan có vẻ chín nhưng bên trong vẫn còn đỏ ngầu, điều này là không nên, cần đun kỹ để đảm bảo an toàn thực phẩm.
4. Gan nên ăn điều độ
Gan không nên ăn mỗi ngày, hầu hết mọi người mỗi tuần ăn một hai lần.
Trẻ em ăn gan lợn, gà hay ngỗng tốt hơn?
Từ góc độ dinh dưỡng, hàm lượng protein và chất béo của ba loại tương tự nhau, và hàm lượng sắt trong gan lợn tương đối tốt.
Tuy nhiên, ngoài dinh dưỡng, hương vị cũng rất quan trọng. Gan gà và gan ngỗng có hương vị tinh tế, bé nhai ít tốn công sức hơn và dễ chấp nhận hơn. Gan lợn thô hơn nhiều, nên nếu cho trẻ khoảng 1 tuổi ăn gan lợn, tốt nhất nên xay nhuyễn hoặc cắt thành miếng nhỏ.
Tất nhiên, bạn cũng có thể chọn bột gan thành phẩm hoặc gan xay nhuyễn là hỗn hợp của ba loại gan.