Nếu bạn tìm kiếm hashtag #faceofdepression trên mạng xã hội, bạn sẽ thấy hàng trăm bức ảnh của những con người hạnh phúc và đang mỉm cười. Tuy nhiên thực tế tất cả họ đều đang bị trầm cảm.
Đôi khi những bức ảnh này được đăng bởi chính người bệnh nhưng hầu hết đều được chia sẻ bởi người thân và bạn bè của họ - những người muốn giúp đỡ người thân của mình và muốn nói với thế giới về vấn đề này.
Thật không may, một số bức ảnh đã được đăng quá muộn khi nhân vật chính đang mỉm cười trong bức ảnh ấy đã tự tử vì trầm cảm.
Thực tế có nhiều người dù trầm cảm nhưng không một ai có thể nhận ra vấn đề của họ bởi họ luôn mỉm cười, giống như đang rất hạnh phúc. Đó được gọi là “trầm cảm cười”. Vậy làm thế nào để bạn có thể nhận ra điều đó ở người thân nhằm kịp thời giúp họ đối phó với tình trạng này.
Trầm cảm cười là gì và tại sao nó có thể nguy hiểm?
Đây là ngày trước khi chồng tôi tự kết liễu đời mình. Những ý nghĩ tự tử vốn đã có sẵn trong tâm trí họ, nhưng bạn sẽ không bao giờ biết được. (Ảnh: TalindaB/Twitter)
Trầm cảm cười có nghĩa là bạn đang cố tỏ ra hạnh phúc và vui vẻ với người khác nhưng ẩn sâu trong tâm hồn lại vô cùng đau khổ. Đó là lý do tại sao bạn bè và gia đình của những người mắc trầm cảm cười không nhận ra rằng họ đang gặp vấn đề tâm lý.
Ngoài ra, đôi khi chính những người trầm cảm cười lại không nhận ra họ có vấn đề, vì vậy họ không tìm kiếm bất kỳ sự hỗ trợ hay giúp đỡ nào. Những người mắc chứng trầm cảm cười thường có cuộc sống xã hội năng động, họ có gia đình, bạn bè và công việc, họ trông thành công và khá hạnh phúc. Do đó, bạn sẽ không bao giờ biết những gì ẩn giấu đằng sau gương mặt hạnh phúc ấy.
Điều tồi tệ nhất là dường như có một mối liên hệ giữa trầm cảm cười và ý nghĩ tự tử. Những người này có vẻ rất năng động và vui vẻ trước mặt mọi người nhưng khi chỉ còn một mình, họ luôn cảm thấy bản thân vô giá trị và tuyệt vọng.
Sau khi giọng ca chính của Linkin Park, Chester Bennington tự kết liễu đời mình, vợ của anh, Talinda đã chia sẻ một bức ảnh của chồng chỉ vài ngày trước khi anh tự sát. Chester đang mỉm cười và vui vẻ với gia đình, không ai hay biết những suy nghĩ trong đầu anh lúc đó.
Hình ảnh cuối cùng của mẹ và tôi trong bữa tối. Bà đã tự tử một tháng sau đó, ngay trước sinh nhật thứ 21 của tôi. (Ảnh: baileyann5683/Reddit)
Mặc dù người mắc trầm cảm cười luôn che giấu cảm xúc thật phía sau gương mặt hạnh phúc nhưng vẫn có nhiều cách để bạn có thể nhận ra bản thân hoặc những người xung quanh đang gặp vấn đề. Các dấu hiệu trầm cảm thường gặp nhất bao gồm:
- Giảm hứng thú với sở thích và hoạt động mà người đó từng yêu thích;
- Thay đổi cân nặng và khẩu vị;
- Mệt mỏi và mất tập trung;
- Mất ngủ;
- Suy nghĩ về các tình huống tiêu cực lặp đi lặp lại;
- Tỏ vẻ hạnh phúc hoặc cười không tự nhiên.
Đây là cách bạn có thể giúp đỡ người đang bị trầm cảm cười
Bức ảnh cuối cùng của bạn thân tôi vào 1 tuần trước khi cậu ấy tự tử. Hãy quan tâm tới bạn bè của mình. (Ảnh: TREVZRR/Reddit)
Giúp họ nhận ra họ có vấn đề. Nhiều người không muốn thừa nhận rằng họ bị trầm cảm, vì họ sợ bị coi là kẻ yếu đuối. Hãy cho họ biết bạn yêu thương và ủng hộ họ, bất kể điều gì xảy ra.
Lắng nghe họ. Điều đó có nghĩa là bạn nên chủ động lắng nghe người bạn muốn giúp đỡ, để họ cảm thấy bạn nghe và hiểu những gì họ đang nói. Đừng chỉ nói rằng mọi thứ sẽ ổn. Cố gắng cùng nhau suy nghĩ về những điều có thể giúp họ xử lý tâm trạng và đề nghị giúp đỡ nếu bạn cảm thấy mình có thể làm gì đó.
Giúp họ tăng cường lòng tự trọng. Một số chuyên gia cho rằng lòng tự trọng của chúng ta là hệ thống miễn dịch cảm xúc. Khi nó bị phá vỡ, chúng ta bắt đầu cảm thấy thấp thỏm và chán nản. Cố gắng giúp bạn bè hoặc người thân của bạn tìm thấy một hoạt động hoặc dự án có ý nghĩa có thể giúp họ cảm thấy hiệu quả và thành công trở lại.
Một trong những bức ảnh cuối cùng của Robin Williams được chụp trước khi tự sát vào năm 2014. (Ảnh: Therobinwilliams/Instagram)
Quan tâm nhiều hơn đến những người bạn yêu thương. Gọi điện cho bạn bè và gia đình của bạn bất cứ khi nào bạn nghĩ về họ, hỏi họ xem họ đang làm gì và đừng chỉ quan tâm qua loa. Hãy nói chuyện lâu hơn để đảm bảo bạn không bỏ lỡ các triệu chứng đáng báo động nào.
Giúp họ cư xử bình thường. Hãy cố gắng khuyến khích người đang bị trầm cảm làm tất cả những việc mà một người khỏe mạnh làm. Tham gia các hoạt động cùng với họ như mua sắm, đi xem phim hoặc chạy bộ trong công viên mỗi sáng. Hành động thể chất cũng ảnh hưởng đến cảm xúc và hành động như một người hạnh phúc hơn có thể giúp người mắc bệnh cảm thấy tốt hơn.
Hình ảnh cuối cùng của em gái và tôi được chụp một tháng trước khi con bé tự tử. (Ảnh: Bmytoes/Reddit)
Đề nghị họ tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh hơn và bắt đầu tập thể dục. Những người bị trầm cảm có thể cảm thấy khó khăn khi đến phòng tập thể dục, nhưng tập thể dục tại nhà cũng có thể tốt cho họ. Các chuyên gia tin rằng một số loại trầm cảm có thể do thiếu một số yếu tố trong cơ thể chúng ta (ví dụ như serotonin hoặc vitamin D), và sự thiếu hụt này thường có thể được khắc phục với sự trợ giúp của chế độ ăn uống lành mạnh.
Đề nghị thử trị liệu và điều trị y tế. Tự chữa trầm cảm có thể sẽ rất khó. Một nhà trị liệu có thể giúp bạn bè hoặc người thân của bạn chống trầm cảm nhanh hơn và hiệu quả hơn. Hãy để người thân của bạn hiểu rằng không có gì sai khi tìm kiếm sự giúp đỡ từ chuyên gia.