Sắn dây là loại củ quen thuộc với người Việt được biết đến với tác dụng giải nhiệt. Tuy nhiên, nó còn có rất nhiều lợi ích khác mà hầu hết mọi người không biết.
Bột sắn dây là thành phẩm phổ biến nhất từ củ sắn dây có giá thành rẻ và quen thuộc với nhiều gia đình, được biết đến nhiều với tác dụng thanh nhiệt, giải khát. Nhưng thực tế, sắn dây có rất nhiều lợi ích ngoài tác dụng giải nhiệt. Không phải tự nhiên mà nó được mệnh danh là "nhân sâm châu Á" và bột sắn dây còn được gọi là "bột trường sinh".
Củ sắn dây tuy được ca ngợi là “sâm châu Á” nhưng giá thành lại rẻ hơn nhiều so với nhân sâm và nó cũng có những công dụng tốt cho sức khỏe, phù hợp với mọi lứa tuổi. Tuy nhiên, nhiều người không biết đến những tác dụng tuyệt vời khác của sắn dây nên không biết cách tận dụng và đánh giá cao nó.
Củ sắn dây được ví như nhân sâm châu Á. (Ảnh minh họa)
Lợi ích của sắn dây
Sắn dây là một loại thuốc trong Đông y vừa làm thực phẩm, vừa làm thuốc rất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên nhiều người chỉ biết đến tác dụng giải nhiệt của sắn dây mà không biết rằng nó còn có nhiều lợi ích khác, phụ nữ ăn vào đẹp da, đàn ông ăn vào bảo vệ gan rất tốt.
1. Bảo vệ tim mạch
Các nghiên cứu dược lý hiện đại đã chỉ ra rằng flavonoid và puerarin của sắn dây không chỉ có thể cải thiện quá trình chuyển hóa oxy của cơ tim mà còn làm giãn mạch máu và cải thiện vi tuần hoàn, có tác dụng lâm sàng tốt đối với bệnh tim mạch vành, cao huyết áp, rối loạn nhịp tim, mất ngủ, lo lắng và các bệnh khác .
2. Điều hòa nội tiết
Hàm lượng flavonoid trong sắn dây chiếm khoảng 12%, trong đó có hơn 10 thành phần chức năng như isoflavone, daidzein, puerarin, có thể điều chỉnh đáng kể nội tiết và cân bằng estrogen trong cơ thể.
3. Hạ đường huyết, mỡ máu
Các nghiên cứu hiện đại đã chỉ ra rằng ăn sắn dây thường xuyên có thể làm giảm lượng đường trong máu và lipid máu, đặc biệt là đối với bệnh mỡ máu có tăng cholesterol.
4. Giảm đau nhức cổ và lưng
Khi cảm thấy đau nhức dữ dội ở cổ và lưng do phong hàn và cảm lạnh, bạn có thể uống nước sắc bột sắn dây đun sôi để giảm đau.
Nếu cổ bị tê cứng do khí huyết kém lưu thông, ngoài việc uống trà sắn dây, còn có thể dùng củ sắn dây, quế chi, gừng đun lấy nước chườm nóng cổ và lưng hoặc dùng nước này ngâm chân.
Sắn dây có nhiều tác dụng với sức khỏe như giải nhiệt, hạ sốt, điều hòa nội tiết, bảo vệ gan,... (Ảnh minh họa)
5. Làm dịu cơn say và bảo vệ gan
Tác dụng giải rượu của sắn dây đã được ghi chép rõ ràng trong các tác phẩm y học cổ truyền như Thần Nông Bản thảo kinh, tác phẩm "Essential Formulas for Emergencies Worth a Thousand Pieces of Gold" (Công thức thiết yếu cho trường hợp khẩn cấp trị giá một nghìn miếng vàng) - kiệt tác y học toàn diện về thực hành lâm sàng của "dược vương" nổi tiếng Tôn Tư Mạc.
Nghiên cứu dược lý hiện đại cũng cho thấy sắn dây không chỉ có thể giải tỏa sự hấp thụ rượu trong dạ dày mà còn thúc đẩy quá trình phân hủy và bài tiết rượu trong gan.
6. Hạ sốt
Sắn dây có chức năng làm dịu cơ bắp, hạ sốt, thúc đẩy chất lỏng trong cơ thể và làm dịu cơn khát. Bột sắn dây được xem là vị thuốc giải nhiệt, hạ sốt an toàn mà hiệu quả vì có tác dụng giải nhiệt, gây ra mồ hôi, khi mới mắc cảm công hiệu giải nhiệt rất tốt.
7. Làm đẹp và chống lão hóa
Sắn dây có tác dụng nhất định trong việc giải nhiệt và ẩm, làm đẹp, làm trắng da và chống lão hóa.
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sắn dây rất giàu isoflavone, có lợi cho việc loại bỏ các gốc tự do, tăng cường khả năng chống oxy hóa của da và đạt được hiệu quả làm trắng da.
8. Củng cố lá lách và giảm tiêu chảy
Sắn dây có tác dụng bổ tỳ ích khí, cầm tiêu chảy, thông dương ích khí, thường được dùng trên lâm sàng để chữa tiêu chảy, kiết lỵ và các bệnh khác.
9. Làm dịu cơn khát
Sắn dây có tác dụng bồi bổ cơ thể, giải khát. Đối với các trường hợp cơ thể bị thiếu dịch do nóng hoặc khô xâm nhập vào cơ thể khiến người ta khát nước và khô miệng, có thể dùng với bột sắn dây pha nước uống để thúc đẩy chất lỏng trong cơ thể và làm dịu cơn khát.
Lưu ý khi dùng bột sắn dây
Sắn dây ngoài ăn củ thì bột sắn dây là sản phẩm được dùng phổ biến nhất. Tuy nhiên, có một số điều cần lưu ý khi sử dụng nếu không muốn làm tổn hại tới sức khỏe.
Nước sắn dây mỗi ngày chỉ nên uống 1 cốc để tránh tác dụng phụ. (Ảnh minh họa)
- Bệnh nhân thấp khớp không nên ăn sắn dây trong thời gian dài. Người mắc bệnh phì đại tuyến vú, bị hạ đường huyết, hạ huyết áp không nên ăn sắn dây. Không nên ăn khi bụng đói.
- Không lạm dụng: Nhiều người dùng bột sắn dây sống pha nước uống nhưng tốt nhất nên uống chín và không uống quá 1 cốc/ngày để tránh những tác dụng phụ không mong muốn.
- Không nên thêm hoa bưởi vào nước sắn dây để thơm hơn vì có thể làm giảm dược tính của bột sắn dây một cách đáng kể.
- Không nên cho trẻ nhỏ dùng bột sắn dây sống vì nó có tính hàn mạnh, trẻ em cơ thể còn chưa phát triển toàn diện nên nếu dùng sống dễ bị lạnh bụng, tiêu chảy. Nếu cho trẻ ăn cần quấy chín bột sắn để giảm bớt tính hàn, đồng thời vừa dễ tiêu và hấp thụ tốt hơn.
- Phụ nữ mang thai nếu bị nóng có thể uống nước sắn dây nhưng nếu người bị lạnh, cơ thể mệt mỏi, tụt huyết áp thì không nên dùng. Trường hợp có dấu hiệu bị động thai, do dạ con co bóp nhiều thì không được dùng bột sắn dây.
