Quả sấu là loại quả quen thuộc trong mùa hè, không chỉ có nhiều cách để thưởng thức mà còn đem lại một số lợi ích cho sức khỏe.
Quả sấu là thứ quả mộc mạc nhưng mang phong vị đặc trưng của mùa hè. Quả sấu có kích thước khoảng 2 ngón tay, vỏ ngoài xanh và sần sùi, vị chua và mùi thơm đặc trưng. Mùa sấu thường kéo dài khoảng 2-3 tháng (từ tháng 6 đến tháng 9 hàng năm). Sau 2 tháng ra quả, trái sấu mới đạt đến độ thu hoạch. Lúc này, sấu đủ độ già để có vị chua thanh và có thể chế biến nhiều món ngon.
Có rất nhiều cách để thưởng thức quả sấu như ngâm đường, ngâm muối, ngâm mắm, thêm vào các món canh để tạo vị chua, ô mai sấu...
Thành phần dinh dưỡng của quả sấu
Trong quả sấu chín có 86% nước, 1% axit hữu cơ, 1.3% protit, 8.2% gluxit, 2.7% xenluloza, 100mg% canxi, 44mg% phốt pho, sắt và 3mg% vitamin C...
Theo Đông y, quả sấu lúc xanh có vị chua hơi chát. Sấu chín cho vị chua, ngọt, tính mát. Trái sấu có công năng kiện vị sinh tân, tiêu thực chỉ khát, chỉ ho, tiêu đờm. Vì vậy trong các bài thuốc Đông y, trái sấu được sử dụng trị nhiều bệnh chứng như nhiệt miệng khô khát, ngứa cổ, đau họng, nôn do thai nghén, say rượu, nổi mẩn, sưng, lở ngứa…
Quả sấu có tác dụng gì?
1. Tăng cường hệ tiêu hóa
Quả sấu có vị chua nên có khả năng kích thích vị giác, từ đó kích thích tiêu hóa. Hơn nữa, sấu cũng chứa nhiều loại vitamin và khoáng chất có lợi cho tiêu hóa. Bạn có thể uống nước sấu ngâm hoặc dùng sấu nấu canh chua để ăn uống ngon miệng hơn.
2. Trị ho
Theo Đông y, uống nước sấu ngâm muối hoặc sấu sắc với nước có tác dụng trị ho hiệu quả và nhanh chóng. Ngoài quả sấu, hoa sấu hấp mật ong cũng có thể làm giảm ho.
Có nhiều cách để chữa ho bằng sấu như:
- Cùi quả sấu tươi 15 g, ngâm với ít muối, ngày ngậm 3 – 5 lần, tốt nhất nên ngậm vào buổi sáng và tối trước khi đi ngủ.
- 25 g cùi sấu tươi sắc với 250 ml nước. Sắc đến khi còn khoảng 100 ml. Nước sấu được chia làm 2 lần uống mỗi ngày. Uống trong 3 ngày. Bạn có thể thêm một chút đường, hoặc mật ong để dễ uống hơn.
- Lấy 30 g hoa, quả sấu sắc với 300 ml nước cho đến khi còn lại 100 ml hỗn hợp. Nước hoa quả sấu hòa thêm mật ong có thể chia ra 2-3 lần uống trong ngày. Mật ong với đặc tính kháng khuẩn và chống oxy hóa sẽ hỗ trợ trị ho hiệu quả.
3. Trị nhiệt miệng, háo khát, đau họng
Quả sấu có vị chua, tính mát nên có tác dụng trị nhiệt miệng, nóng trong. Nước sấu cũng rất dễ uống và ngon miệng nên cũng có thể chống hóa khát. Bạn có thể ăn sấu chín trực tiếp, hoặc dầm với đường/muối để cân bằng vị chua của sấu.
Cách chữa nhiệt miệng bằng quả sấu như sau:
- Lấy từ 4-6 g cùi quả sấu khô đem sắc với 2 bát nước còn nửa bát, uống sau bữa ăn sáng.
- Lấy 8 g cùi quả sấu khô hãm với nước sôi, uống ngay trong ngày.
4. Trị ốm nghén ở phụ nữ có thai
Nôn nghén là tình trạng thường gặp trong thai kỳ, đặc biệt là giai đoạn 3 tháng đầu tiên. Vị chua ngọt hài hòa của nước sấu ngâm được cho là mẹo trị nghén hiệu quả cho phụ nữ mang thai. Nước sấu ngâm sẽ giúp mẹ bầu giảm được triệu chứng ốm nghén như nôn nao, buồn nôn và làm dịu các cơn nôn. Ngoài ra, có thể sử dụng sấu trong các món ăn để tạo vị chua, đem lại công dụng tương tự.
Tuy nhiên, các thai phụ lưu ý không nên ăn quá nhiều sấu hoặc uống quá 2 ly nước sấu mỗi ngày vì có thể không an toàn với thai nhi.
5. Giải rượu
Dùng 4-6 g cùi quả sấu khô sắc lấy nước uống hoặc hãm với nước sôi uống. Hoặc dùng nước sấu ngâm đường và gừng để uống rất có hiệu quả trong việc giải rượu, chống mệt mỏi sau khi say rượu.
Những người không nên ăn quả sấu và uống nước sấu
Quả sấu rất ngon và có nhiều công dụng cho sức khỏe, tuy nhiên một số đối tượng sau đây không nên ăn/uống hoặc hạn chế sử dụng quả sấu:
- Người bị bệnh viêm loét dạ dày tá tràng: Quả sấu tươi có vị chua giàu vitamin C, đặc biệt là khi sấu còn xanh. Vì vậy, nếu bạn đang mắc bệnh viêm loét dạ dày tá tràng thì không nên dùng quả sấu tươi, hoặc những món chế biến từ sấu. Đồng thời, bạn cũng nên tránh ăn sấu khi đói vì axit sẽ làm bào mòn, tổn thương dạ dày của bạn.
- Trẻ dưới 12 tháng tuổi nên hạn chế sử dụng quả sấu vì hệ tiêu hóa của trẻ rất nhạy cảm, dễ bị tác động bởi tính axit trong sấu.
- Sấu ngâm thường được xem là món nước giải khát cho mùa hè. Tuy nhiên, bạn cần lưu ý nước sấu ngâm nhiều đường không tốt cho sức khỏe của bạn, đặc biệt đối với những người có vấn đề về đường huyết. Việc tiêu thụ quá nhiều đường còn dẫn đến nguy cơ mắc các bệnh tiểu đường, béo phì, tim mạch…
