Kỷ tử là một loại quả được sử dụng quen thuộc trong đông y. Ngoài ra nhiều người còn dùng nó như một loại trà. Vậy tác dụng của kỷ tử là gì và những ai không nên dùng kỷ tử?
Cộng đồng khoa học đã và đang nghiên cứu những lợi ích sức khỏe của quả kỷ tử khi sự phổ biến của loại quả nhỏ bé này ngày càng tăng lên. Những lợi ích có chủ đích của chúng bao gồm từ tác dụng chống lão hóa đến điều hòa glucose và hỗ trợ chức năng miễn dịch.
Quả kỷ tử còn được gọi là Lycium barbarum. Kỷ tử có nguồn gốc từ Châu Á và người dân Châu Á đã sử dụng loại quả có màu sắc rực rỡ này trong hơn 2.000 năm như một loại dược liệu và thực phẩm bổ sung.
Tác dụng của kỷ tử
Dưới đây là 7 tác dụng của kỷ tử:
1. Bảo vệ mắt
Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng quả kỷ tử có thể giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp. Kỷ tử được cho là có tác dụng bảo vệ chống lại các bệnh về mắt do tuổi tác.
Kỷ tử có thể giúp ích cho thị lực vì chúng chứa hàm lượng cao chất chống oxy hóa lành mạnh, đặc biệt là zeaxanthin. Các chất chống oxy hóa tương tự cũng có thể ngăn chặn thiệt hại do:
- Tia UV
- Các gốc tự do
- Ứng suất oxy hóa.
Một nghiên cứu được báo cáo trên tạp chí Optometry and Vision Science của Học viện Nhãn khoa Hoa Kỳ cho thấy rằng những người cao niên uống nước ép kỷ tử trong 90 ngày làm tăng đáng kể lượng zeaxanthin và các chất chống oxy hóa khác.
Một nghiên cứu thứ hai được báo cáo trên tạp chí Thiết kế, Phát triển và Trị liệu Thuốc cho thấy quả kỷ tử bảo vệ võng mạc khỏi các tế bào hạch gây bệnh tăng nhãn áp, một tình trạng có thể dẫn đến mất thị lực.
2. Hỗ trợ hệ thống miễn dịch
Quả kỷ tử chứa chất chống oxy hóa tốt cho sức khỏe. Chất chống oxy hóa được biết đến với đặc tính tăng cường miễn dịch và khả năng chống lại các gốc tự do có hại và chứng viêm.
Kỷ tử chứa một lượng lớn vitamin A và C, tương tự như các loại quả mọng khác, bao gồm quả việt quất và quả mâm xôi. Vitamin A và C rất quan trọng để xây dựng khả năng miễn dịch và ngăn ngừa bệnh tật, từ cảm lạnh thông thường đến ung thư.
3. Bảo vệ chống lại bệnh ung thư
Hàm lượng chất chống oxy hóa cao, bao gồm vitamin C, zeaxanthin và carotenoid, chịu trách nhiệm chống lại các tế bào ung thư. Chất chống oxy hóa làm chậm sự phát triển của khối u, giảm viêm và giúp loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
Nghiên cứu trên chuột, được báo cáo trên tạp chí Drug Design, Development and Therapy, cho thấy kỷ tử có thể ức chế sự phát triển của khối u và tăng cường hiệu quả của phương pháp điều trị ung thư.
4. Thúc đẩy làn da khỏe mạnh
Quả kỷ tử có chứa beta-carotene, là một chất phytochemical thiết yếu của thực vật. Beta-carotene được biết đến với khả năng thúc đẩy làn da khỏe mạnh.
Beta-carotene là một thành phần được sử dụng trong các loại kem dưỡng da để:
- Cải thiện sức khỏe làn da
- Giảm da cục bộ
- Kiểm soát tác động của mặt trời
- Kiểm soát tác động của lão hóa
Một nghiên cứu trên chuột đã phát hiện ra rằng khi chúng uống 5% nước ép kỷ tử, nó cung cấp cho chúng đủ chất chống oxy hóa để bảo vệ khỏi tác hại của tia UV và các rối loạn y tế về da.
5. Ổn định lượng đường trong máu
Quả kỷ tử có thể hữu ích trong việc kiểm soát việc giải phóng đường vào máu. Nguồn nghiên cứu từ năm 2015 cho thấy quả kỷ tử giúp cân bằng lượng insulin và glucose trong máu.
Nghiên cứu tương tự đã liên kết kỷ tử với việc tăng mức HDL ở những người mắc bệnh tiểu đường loại 2. HDL được biết đến như một loại cholesterol tốt.
6. Cải thiện chứng trầm cảm, lo âu và khó ngủ
Nghiên cứu từ năm 2016 được thực hiện trên chuột cho thấy kỷ tử có thể cải thiện chứng trầm cảm và các hành vi giống như lo lắng.
Một nghiên cứu khác ở Hoa Kỳ trên con người cũng cho thấy uống nước ép quả kỷ tử có thể cải thiện năng lượng, tâm trạng và sức khỏe tiêu hóa. Trong nghiên cứu này, những người tham gia trưởng thành khỏe mạnh tiêu thụ 120 ml nước ép kỷ tử hàng ngày hoặc đồ uống giả dược trong 14 ngày.
Họ đã hoàn thành bảng câu hỏi để ghi lại cảm giác khỏe mạnh, sức khỏe thần kinh và tâm lý, các triệu chứng cơ xương, các phàn nàn về tiêu hóa và tim mạch, cũng như bất kỳ tác dụng phụ nào của nước kỷ tử mỗi ngày.
Các nhà nghiên cứu đã thực hiện các phép đo để ghi lại huyết áp, khối lượng cơ thể, cân nặng, mạch và thị lực của từng người tham gia trước và sau 14 ngày nghiên cứu. Nhóm cho uống nước ép kỷ tử cho biết năng lượng được cải thiện, khả năng tập trung, nâng cao hiệu suất thể thao, trí lực và cảm giác bình tĩnh và hài lòng vào ngày thứ 15.
Nghiên cứu cũng cho thấy chất lượng giấc ngủ được cải thiện ở những người uống nước ép kỷ tử và không có tác dụng tiêu cực nào liên quan đến việc uống nước ép.
7. Ngăn ngừa tổn thương gan
Quả kỷ tử đã được sử dụng để điều trị bệnh gan trong y học cổ truyền Trung Quốc. Nghiên cứu trên mô hình động vật Nguồn tin cậy cho thấy kỷ tử có thể giúp quản lý sức khỏe gan và ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh gan nhiễm mỡ do rượu.
Cách nấu kỷ tử
Có nhiều cách để bổ sung kỷ tử vào chế độ ăn uống của bạn. Thêm quả kỷ tử vào sữa chua, bột yến mạch hoặc ngũ cốc ăn sáng. Bạn có thể dễ dàng thêm quả kỷ tử tươi và khô vào: sinh tố, xà lách trộn, bánh nướng, các món tráng miệng
Mọi người cũng có thể dễ dàng mang theo khi ra ngoài và ăn chúng như một món ăn nhẹ.
Cách pha trà kỷ tử cơ bản:
Nguyên liệu cần chuẩn bị
15g kỷ tử
Nước sôi
Cách thực hiện
- Làm sạch kỷ tử.
- Cho kỷ tử vào ấm hoặc ly pha trà rồi rót nước sôi vào.
- Ngâm kỷ tử khoảng 10 – 15 phút.
- Rót nước trà ra rồi thưởng thức.
Quả Goji có sẵn ở dạng tươi hoặc khô và ở dạng hỗn hợp đường mòn, hỗn hợp siêu thực phẩm hoặc dưới dạng nước trái cây. Goji berries có sẵn ở dạng bổ sung trong các cửa hàng thực phẩm sức khỏe và trực tuyến.
Ai không nên dùng kỷ tử?
Quả kỷ tử có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm:
- Chất làm loãng máu
- Thuốc huyết áp
- Thuốc tiểu đường
Những người dùng những loại thuốc này nên nói chuyện với bác sĩ của họ trước khi thêm quả kỷ tử vào chế độ ăn uống của họ.
Bất kỳ ai bị dị ứng với các loại quả mọng khác nên thảo luận vấn đề này với bác sĩ trước khi sử dụng kỷ tử tươi hoặc khô hoặc dùng bất kỳ chất bổ sung nào có chứa chiết xuất từ quả kỷ tử.
Nguồn tham khảo: What are the health benefits of goji berries? - đăng tải trên trang tin y tế Medical News Today. Xuất bản ngày 7/8/2018. |