Tác dụng của tảo xoắn đối với sức khỏe rất nhiều. Tuy nhiên bạn vẫn cần lưu ý một số tác dụng phụ của tảo xoắn và cách sử dụng tảo xoắn sao cho hiệu quả nhất.
Tảo xoắn là một trong những thực phẩm chức năng phổ biến nhất trên thế giới. Nó chứa nhiều chất dinh dưỡng và chất chống oxy hóa khác nhau có lợi cho cơ thể và não bộ của bạn.
Tảo xoắn là gì?
Tảo xoắn là một loại tảo xanh lam mọc ở cả nước ngọt và nước mặn. Nó cũng được sản xuất thương mại để sử dụng trong thực phẩm và chất bổ sung.
Bởi vì nó chứa 60% protein tính theo trọng lượng, cũng như các loại vitamin và khoáng chất khác nhau, nó được sử dụng rộng rãi như một nguồn thực phẩm ở một số vùng nhất định của Mexico và Châu Phi. Hơn nữa, nó là một nguồn chất béo không bão hòa đa lành mạnh và chất chống oxy hóa C-phycocyanin và beta carotene.
Tác dụng của tảo xoắn
1. Tảo xoắn rất giàu chất dinh dưỡng
Tảo xoắn là một sinh vật phát triển ở cả nước ngọt và nước mặn. Nó là một loại vi khuẩn lam, là một họ vi khuẩn đơn bào thường được gọi là tảo xanh lam. Cũng giống như thực vật, vi khuẩn lam có thể sản xuất năng lượng từ ánh sáng mặt trời thông qua một quá trình gọi là quang hợp.
Tảo xoắn đã được người Aztec cổ đại tiêu thụ nhưng đã trở nên phổ biến trở lại khi NASA đề xuất rằng nó có thể được trồng trong không gian để sử dụng cho các phi hành gia.
Loại tảo nhỏ này chứa nhiều chất dinh dưỡng. Một muỗng canh (7 gam) bột tảo xoắn khô chứa:
- Chất đạm: 4 gam
- Vitamin B1 (thiamine): 11% RDA
- Vitamin B2 (riboflavin): 15% RDA
- Vitamin B3 (niacin): 4% RDA
- Đồng: 21% RDA
- Sắt: 11% RDA
Nó cũng chứa một lượng magiê, kali và mangan và một lượng nhỏ hầu hết các chất dinh dưỡng khác mà bạn cần. Ngoài ra, cùng một lượng chỉ chứa 20 calo và 1,7 gam carbs tiêu hóa. Tính theo gam, tảo xoắn có thể là thực phẩm bổ dưỡng nhất trên hành tinh.
Một muỗng canh (7 gam) tảo xoắn cung cấp một lượng nhỏ chất béo - khoảng 1 gam - bao gồm cả axit béo omega-6 và omega-3 với tỷ lệ xấp xỉ 1,5–1,0. Chất lượng của protein trong tảo xoắn được coi là tuyệt vời - sánh ngang với trứng. Nó cung cấp tất cả các axit amin thiết yếu mà bạn cần.
2. Tảo xoắn có tính chất chống oxy hóa và chống viêm mạnh mẽ
Tổn thương oxy hóa có thể gây hại cho DNA và tế bào của bạn. Tổn thương này có thể dẫn đến tình trạng viêm mãn tính, góp phần gây ra ung thư và các bệnh khác.
Tảo xoắn là một nguồn tuyệt vời của chất chống oxy hóa, có thể bảo vệ khỏi tác hại của quá trình oxy hóa. Thành phần hoạt động chính của nó được gọi là phycocyanin. Chất chống oxy hóa này cũng tạo cho tảo xoắn có màu xanh lam độc đáo. Phycocyanin có thể chống lại các gốc tự do và ức chế sản xuất các phân tử tín hiệu viêm, mang lại hiệu quả chống oxy hóa và chống viêm ấn tượng.
3. Tảo xoắn có thể giảm mức LDL và chất béo trung tính “xấu”
Bệnh tim là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Nhiều yếu tố nguy cơ có liên quan đến việc tăng nguy cơ mắc bệnh tim. Tảo xoắn tác động tích cực đến nhiều yếu tố này. Ví dụ, nó có thể làm giảm cholesterol toàn phần, cholesterol LDL “xấu” và chất béo trung tính, đồng thời tăng cholesterol HDL “tốt”.
Trong một nghiên cứu ở 25 người mắc bệnh tiểu đường loại 2, 2 gam tảo xoắn mỗi ngày đã cải thiện đáng kể những dấu hiệu này. Một nghiên cứu khác ở những người có cholesterol cao xác định rằng 1 gam tảo xoắn mỗi ngày làm giảm chất béo trung tính xuống 16,3% và LDL “xấu” 10,1%.
Một số nghiên cứu khác đã tìm thấy những tác dụng thuận lợi - mặc dù với liều lượng cao hơn từ 4,5–8 gam mỗi ngày.
4. Tảo xoắn bảo vệ LDL Cholesterol “Xấu” khỏi quá trình oxy hóa
Các cấu trúc chất béo trong cơ thể bạn dễ bị tổn thương do quá trình oxy hóa. Đây được gọi là quá trình peroxy hóa lipid, nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng. Ví dụ, một trong những bước quan trọng trong sự phát triển của bệnh tim là quá trình oxy hóa cholesterol LDL “xấu”.
Điều thú vị là các chất chống oxy hóa trong tảo xoắn có vẻ đặc biệt hiệu quả trong việc giảm quá trình peroxy hóa lipid ở cả người và động vật. Trong một nghiên cứu ở 37 người mắc bệnh tiểu đường loại 2, 8 gam tảo xoắn mỗi ngày làm giảm đáng kể các dấu hiệu của quá trình oxy hóa. Nó cũng làm tăng mức độ của các enzyme chống oxy hóa trong máu.
5. Tảo xoắn có đặc tính chống ung thư
Một số bằng chứng cho thấy rằng tảo xoắn có đặc tính chống ung thư. Nghiên cứu trên động vật chỉ ra rằng nó có thể làm giảm sự xuất hiện ung thư và kích thước khối u. Tác dụng của tảo xoắn đối với bệnh ung thư miệng - hay ung thư miệng - đã được nghiên cứu một cách đặc biệt.
Một nghiên cứu đã kiểm tra 87 người từ Ấn Độ với các tổn thương tiền ung thư - được gọi là xơ hóa dưới niêm mạc miệng (OSMF) - trong miệng. Trong số những người dùng 1 gram spirulina mỗi ngày trong một năm, 45% đã thấy các vết thương của họ biến mất - so với chỉ 7% ở nhóm đối chứng. Khi những người này ngừng dùng tảo xoắn, gần một nửa trong số họ đã tái phát các tổn thương trong năm sau.
Trong một nghiên cứu khác trên 40 người bị tổn thương OSMF, 1 gram tảo xoắn mỗi ngày giúp cải thiện nhiều hơn các triệu chứng OSMF so với thuốc Pentoxyfilline.
6. Tảo xoắn có thể làm giảm huyết áp
Huyết áp cao là nguyên nhân chính gây ra nhiều bệnh nghiêm trọng, bao gồm đau tim, đột quỵ và bệnh thận mãn tính. Trong khi 1 gam tảo xoắn không hiệu quả, liều 4,5 gam mỗi ngày đã được chứng minh là có thể làm giảm huyết áp ở những người có mức bình thường. Sự giảm này được cho là do sự gia tăng sản xuất oxit nitric, một phân tử tín hiệu giúp mạch máu của bạn thư giãn và giãn ra.
7. Tảo xoắn cải thiện các triệu chứng của viêm mũi dị ứng
Viêm mũi dị ứng được đặc trưng bởi tình trạng viêm nhiễm trong đường mũi của bạn. Nó được kích hoạt bởi các chất gây dị ứng trong môi trường, chẳng hạn như phấn hoa, lông động vật hoặc thậm chí là bụi lúa mì.
Tảo xoắn là một phương pháp điều trị thay thế phổ biến cho các triệu chứng của viêm mũi dị ứng và có bằng chứng cho thấy nó có thể có hiệu quả. Trong một nghiên cứu ở 127 người bị viêm mũi dị ứng, 2 gam mỗi ngày làm giảm đáng kể các triệu chứng như chảy nước mũi, hắt hơi, nghẹt mũi và ngứa.
8. Tảo xoắn có tác dụng chống thiếu máu
Có nhiều dạng thiếu máu khác nhau. Phổ biến nhất được đặc trưng bởi sự giảm lượng hemoglobin hoặc hồng cầu trong máu của bạn. Thiếu máu khá phổ biến ở người lớn tuổi, dẫn đến cảm giác suy nhược và mệt mỏi kéo dài.
Trong một nghiên cứu ở 40 người lớn tuổi có tiền sử thiếu máu, việc bổ sung tảo xoắn làm tăng hàm lượng hemoglobin của tế bào hồng cầu và cải thiện chức năng miễn dịch.
9. Tảo xoắn có thể cải thiện sức mạnh và độ bền của cơ
Tổn thương oxy hóa do tập thể dục là nguyên nhân chính gây ra mệt mỏi cơ. Một số loại thực phẩm thực vật có đặc tính chống oxy hóa có thể giúp các vận động viên và những người hoạt động thể chất giảm thiểu thiệt hại này.
Tảo xoắn có thể cải thiện vấn đề này vì một số nghiên cứu đã chỉ ra rằng cải thiện sức mạnh và độ bền của cơ bắp. Trong hai nghiên cứu, tảo xoắn tăng cường sức bền, làm tăng đáng kể thời gian khiến con người mệt mỏi.
10. Tảo xoắn hỗ trợ kiểm soát lượng đường trong máu
Các nghiên cứu trên động vật liên kết tảo xoắn làm giảm đáng kể lượng đường trong máu. Trong một số trường hợp, nó đã vượt trội hơn các loại thuốc tiểu đường phổ biến, bao gồm Metformin. Cũng có một số bằng chứng cho thấy tảo xoắn có hiệu quả ở người.
Trong một nghiên cứu kéo dài hai tháng ở 25 người mắc bệnh tiểu đường loại 2, 2 gam tảo xoắn mỗi ngày đã giúp giảm lượng đường trong máu một cách ấn tượng. Tuy nhiên, nghiên cứu này có quy mô nhỏ và thời gian ngắn. Nhiều nghiên cứu hơn là điều cần thiết.
Tác dụng phụ của tảo xoắn
Mặc dù tảo xoắn thường được coi là an toàn, nhưng nó có thể có một số tác dụng phụ và nhược điểm - đặc biệt là đối với những người có tình trạng sức khỏe nhất định. Dưới đây là một số tác dụng phụ và mặt trái của tảo xoắn.
1. Có thể bị nhiễm chất độc
Tảo xoắn thu hoạch trong tự nhiên có nguy cơ ô nhiễm đáng kể. Tảo có thể chứa độc tố nếu nó phát triển trong môi trường nước bị ô nhiễm kim loại nặng, vi khuẩn hoặc các phần tử có hại được gọi là microcystins.
Trên thực tế, microcystins được tạo ra bởi tảo xanh lam như một cơ chế bảo vệ chống lại những kẻ săn mồi. Khi tiêu thụ với lượng lớn, chúng sẽ gây độc cho gan của bạn.
Tảo xoắn được trồng trong môi trường được kiểm soát có hàm lượng microcystins thấp hơn, vì các nhà khoa học đã phát triển các phương pháp để loại bỏ hợp chất này, cũng như hạn chế sự xuất hiện của nó.
2. Có thể làm trầm trọng thêm tình trạng tự miễn dịch
Bởi vì tảo xoắn tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn, nó có thể làm trầm trọng thêm một số bệnh tự miễn - chẳng hạn như lupus, bệnh đa xơ cứng và viêm khớp dạng thấp - trong đó hệ thống miễn dịch tấn công cơ thể bạn.
Tảo xoắn tăng cường hệ thống miễn dịch của bạn bằng cách tăng cường các tế bào miễn dịch được gọi là tế bào tiêu diệt tự nhiên (NK), chúng tấn công các mối đe dọa được nhận thức ở cấp độ tế bào. Tuy nhiên, bằng cách tăng cường các tế bào NK ở những người có tình trạng tự miễn dịch, loại tảo này có thể làm trầm trọng thêm các tình trạng này.
Các chất bổ sung tảo xoắn cũng có liên quan đến các phản ứng tự miễn dịch nghiêm trọng ảnh hưởng đến làn da và cơ của bạn, mặc dù tác dụng phụ này có vẻ rất hiếm. Nếu bạn có tình trạng tự miễn dịch, bạn nên tránh tảo xoắn và các chất bổ sung tảo khác.
3. Có thể làm chậm quá trình đông máu
Tảo xoắn có tác dụng chống đông máu, có nghĩa là nó có thể làm loãng máu của bạn và làm tăng thời gian đông máu. Đông máu giúp ngăn chảy máu quá nhiều hoặc bầm tím khi bạn bị thương.
Đối với những người dùng thuốc làm loãng máu hoặc những người bị rối loạn chảy máu, tảo xoắn có thể nguy hiểm vì nó có thể làm giảm khả năng đông máu của bạn, gây ra nhiều vết bầm tím và chảy máu hơn.
Do đó, bạn nên tránh dùng tảo xoắn nếu bạn bị rối loạn chảy máu hoặc đang dùng thuốc làm loãng máu.
4. Nhược điểm khác:
Một số người có thể bị dị ứng với tảo xoắn. Trong một số trường hợp nghiêm trọng, phản ứng có thể gây tử vong.
Tảo xoắn và các loại tảo khác cũng chứa phenylalanin, một hợp chất mà những người mắc bệnh phenylketon niệu (PKU) - một tình trạng di truyền hiếm gặp - nên tuyệt đối tránh.
Một số tác dụng phụ nhỏ của tảo xoắn có thể bao gồm buồn nôn, mất ngủ và đau đầu. Tuy nhiên, chất bổ sung này được coi là an toàn và hầu hết mọi người không gặp tác dụng phụ.
Cách sử dụng tảo xoắn
Tùy vào thể trạng, tình trạng bệnh lý và mục đích sử dụng của mỗi người mà tảo xoắn có cách sử dụng khác nhau. Liều dùng thông thường của tảo xoắn là:
Ngày uống 20 - 30 viên trước bữa ăn hoặc sau bữa ăn (có thể chia làm 2-3 lần).
Nếu muốn giảm cân nên uống trước bữa ăn.
Nếu muốn tăng cân, bạn nên uống sau bữa ăn.
Trẻ em, phụ nữ có thai và đang cho con bú cần có sự tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng tảo xoắn.
Nguồn tham khảo: 10 Health Benefits of Spirulina - đăng tải trên trang tin y tế Healthline. Xuất bản ngày 5/10/2018. What Are the Side Effects and Dangers of Spirulina?- đăng tải trên trang tin y tế Healthline. Xuất bản ngày 14/6/2019. |