50% trường hợp tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim có bàn tay phá hoại ngấm ngầm của bệnh tiểu đường.
Do tên gọi là tiểu đường nên 10 người hết 9 tưởng bệnh này nhiêu khê vì hậu quả của rối loạn biến dưỡng chất đường. Đúng là bệnh khởi phát do đường huyết không còn trong vòng kiểm soát của tụy tạng khiến đường ở lại trong máu quá lâu thay vì được huy động vào bắp thịt đúng tiến độ để sản sinh năng lượng cần thiết cho hoạt động của gia chủ, nhưng nếu tưởng chỉ vì thế nên bệnh có nhiều biến chứng nghiêm trọng thì sai. Bệnh tiểu đường khó chữa về lâu về dài vì bao giờ sớm muộn cũng dẫn đến rối loạn biến dưỡng chất béo, nghĩa là trước tăng đường huyết, sau tăng mỡ máu.
Ốm mà tăng mỡ mới oan
Đó là lý do tại sao nhiều bệnh nhân tiểu đường dù không dư cân hay béo phì, thường khi thậm chí suy dinh dưỡng nhưng vẫn tăng mỡ trong máu, đặc biệt là loại gây xơ vữa mạch máu, gây thuyên tắc vi mạch, như Triglyceride. Chẳng những thế, nhiều bệnh nhân có thể mình hạc xương mai nhưng không ngờ là lá gan lại nhiễm mỡ kéo theo tăng men gan do tế bào gan bị phá vỡ và trám chỗ bởi tế bào mỡ, theo kết quả nghiên cứu gần đây ở Mỹ. Chính vì thế mà thầy thuốc nhiều kinh nghiệm với bệnh tiểu đường bao giờ cũng theo dõi mỡ máu và men gan thay vì chỉ tập trung vào đường huyết.
Kiểm tra huyết áp và đường huyết để chủ động phòng bệnh tim mạch Ảnh: Ngọc Dung
Một đủ khổ huống gì đến hai!
Cũng vì rối loạn biến dưỡng, chất béo nhanh chân ăn theo nên bệnh tim mạch bao giờ cũng đồng hành với bệnh tiểu đường. Chuyên gia ngành tim mạch đã quả quyết là phía sau của hơn 50% trường hợp tai biến mạch máu não và nhồi máu cơ tim có bàn tay phá hoại ngấm ngầm của bệnh tiểu đường. Đáng nói hơn nữa là tỉ lệ tử vong của đối tượng vừa cao huyết áp vừa bị bệnh tiểu đường cao gấp 3 lần người tuy có bệnh tim mạch nhưng không vướng bệnh tiểu đường. Người có bệnh tim mạch vì thế cần được đồng thời tầm soát bệnh tiểu đường thay vì chỉ chú trọng vào tim, vào mạch.
Hở sườn hỏi sao không đo ván!
Cũng vì tình trạng xơ vữa động mạch nên hệ thống vi mạch bao giờ cũng là miếng mồi ngon trong bệnh tiểu đường. Mạch máu càng xa trái tim càng dễ tắc nghẽn, vì:
- Dòng máu đậm đặc hơn bình thường do tăng mỡ máu.
- Mạch máu dễ bị thương tổn, mạch máu càng nhỏ càng là điểm yếu, do tác hại của rối loạn biến dưỡng chất đường khiến tiểu cầu, chất mỡ, chất vôi… có cơ hội kết dính vào mặt trong thành mạch.
- Mạch máu co thắt thái quá vì trục trặc lúc nào cũng chực chờ trong khâu thần kinh - nội tiết của người bệnh có lượng đường huyết không ổn định.
Đường huyết càng dao động, hiện tượng xơ vữa vi mạch càng nhanh chân chiếm thế thượng phong. Tình trạng thiếu dưỡng khí cục bộ khi đó không mời cũng đến. Hậu quả tất nhiên nghiêm trọng nếu nơi thiếu dưỡng khí là não bộ, thành tim, cầu thận, đáy mắt…
Nhiều mặt giáp công mới mong thủ hòa
Muốn ngăn chặn biến chứng nghiêm trọng của bệnh tiểu đường phải bảo vệ cho bằng được mạng lưới mạch máu li ti. Mục tiêu đó khó khả thi nếu chỉ trông mong vào viên thuốc hạ đường huyết bằng hóa chất tổng hợp. Bằng chứng là tỉ lệ biến chứng của bệnh tiểu đường ở các nước tiên tiến, nơi không thiếu thuốc đặc hiệu, vẫn chưa được cải thiện. Do vậy càng lúc càng có nhiều thầy thuốc chuyên khoa trở về với dược liệu thiên nhiên. Đó là lý do tại sao trên toa thuốc của nhiều thầy thuốc chữa bệnh tiểu đường theo quan điểm toàn diện đã từ lâu có mặt cây thuốc với công năng vừa giảm mỡ máu vừa bảo vệ thành mạch trước hiện tượng xơ vữa.
Chỉ hạ đường huyết trong bệnh tiểu đường, chỉ tập trung chữa bệnh tiểu đường mà quên phòng ngừa bệnh tim mạch là giải pháp rõ ràng phiến diện.
