Những loại quả dưới đây không chỉ mang lại may mắn, sung túc, thịnh vượng cho gia đình mà còn là vị thuốc bổ tốt cho sức khỏe.
Ngày Tết, trên ban thờ của các gia đình không thể thiếu mâm ngũ quả thể hiện những mong cầu của gia đình trong năm mới. Mỗi vùng miền có cách bày biện mâm ngũ quả khác nhau, miền Bắc có nhiều loại trái cây như chuối, bưởi, sung, xoài... với nhiều màu sắc rực rỡ, miền Trung lại khá đa dạng, không câu nệ hình thức miễn thành tâm, còn miền Nam bày mâm ngũ quả theo mong muốn “Cầu sung vừa đủ xài” tương ứng với 5 loại quả: mãng câu, sung, dừa, đu đủ, xoài.
Dù mỗi miền có cách chọn quả trưng bày trên bàn thơ có chút khác nhau nhưng có một số loại quả gần như không thể thiếu ở cả 3 miền. Những loại quả này không chỉ mang lại may mắn cho gia đình mà còn là vị thuốc tốt trong nhà.
Quả sung có nhiều tên gọi như phẩm tiên quả, quả thiên tử,... theo quan niệm dân gian, sung tượng trưng cho sự sung mãn, tròn đầy. Quả sung không hề xa lạ với nhiều người và thường dùng làm gia vị ăn kèm với nhiều món ăn. Không chỉ vậy, trong Đông y, quả sung còn là vị thuốc chữa bệnh, giúp tăng cường sức khỏe.
Quả sung có nhiều lợi ích bao gồm thúc đẩy sức khỏe hệ tiêu hóa, cải thiện táo bón, giúp kiểm soát lượng đường trong máu. Bên cạnh đó, sung có thể cải thiện huyết áp và lượng mỡ trong máu, cải thiện sức khỏe mạch máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim. Quả sung còn tốt cho da, đặc biệt ở những người bị viêm da dị ứng - hoặc da khô, ngứa do dị ứng.
Nhiều nghiên cứu trong phòng thí nghiệm còn cho thấy tiềm năng của lá sung với tế bào ung thư. Lá sung và nhựa mủ tự nhiên từ cây sung đã được chứng minh là có hoạt tính kháng u chống lại ung thư ruột kết ở người, ung thư vú, ung thư cổ tử cung và các tế bào ung thư gan.
Tuy nhiên, vẫn cần thêm các nghiên cứu trên người để đánh giá mức độ ảnh hưởng của việc ăn lá sung với sự phát triển ung thư.
Giống như tên gọi của nó, người Việt trưng đu đủ trong ngày Tết với mong muốn được sự đầy đủ, thịnh vượng trong cả kinh tế và đời sống tình cảm.
Đu đủ không chỉ là giống cây ăn quả quan trọng và phổ biến ở Việt Nam mà nó còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Những lợi ích sức khỏe của việc sử dụng đu đủ bao gồm giảm nguy cơ mắc bệnh tim, tiểu đường, ung thư, hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện kiểm soát đường huyết ở những người mắc bệnh tiểu đường, giảm huyết áp...
Bởi vì đu đủ giàu chất chống oxy hóa, như beta-carotene và chất lycopene có thể giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị hư hại và giảm nguy cơ ung thư. Đu đủ cũng giàu vitamin C giúp tăng cường miễn dịch, xây dựng collagen, vitamin A, E tốt cho mắt và da, vitamin K giúp tăng cường hấp thụ canxi, cải thiện xương, lutein và zeaxanthin cũng là hai chất chống oxy hóa có lợi cho mắt.
Ăn đu đủ còn giúp cho động mạch khỏe mạnh và thúc đẩy lưu lượng máu. Điều này cũng có thể làm giảm cholesterol và giảm nguy cơ mắc bệnh tim, huyết áp cao và đột quỵ.
Nhờ có enzyme papain làm tăng sản xuất cytokine của cơ thể, là một nhóm protein giúp điều chỉnh chứng viêm. Do đó, ăn đu đủ có thể làm giảm đau do viêm khớp và các tình trạng tương tự.
Hàm lượng nước cao trong đu đủ cũng giúp cải thiện tiêu hóa, giảm đầy hơi và giảm táo bón. Chất xơ trong nó cũng tốt cho nhu động ruột, có thể giúp giảm nguy cơ ung thư ruột kết.
Quả xoài phát âm giống với từ xài được trưng bày dịp Tết với ý nghĩa cầu mong cho cả năm đủ tiêu xài, không bị thiếu thốn. Hơn nữa, quả xoài có màu vàng sáng, căng bóng nên bày trên mâm ngũ quả càng thêm đẹp.
Ở một số nơi trên thế giới, xoài được gọi là “vua của các loại trái cây”. Xoài không chỉ ngon mà còn tự hào về những lợi ích sức khỏe tiềm năng. Các nghiên cứu đã phát hiện ra các chất dinh dưỡng trong xoài có một số lợi ích sức khỏe, chẳng hạn như cải thiện khả năng miễn dịch và hệ thống tiêu hóa. Một số polyphenol được tìm thấy trong xoài có thể làm giảm nguy cơ mắc một số bệnh ung thư.
Xoài cung cấp gần 67% lượng vitamin C cần thiết hằng ngày, giúp cải thiện hệ miễn dịch. Các khoáng chất đồng và folate trong xoài là những chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng trong thời kỳ mang thai, vì chúng hỗ trợ sự phát triển và tăng trưởng khỏe mạnh của thai nhi.
Ăn xoài còn có thể hỗ trợ tim mạch, cung cấp magie và kali giúp giảm huyết áp. Ngoài ra, xoài có thể giúp hỗ trợ sức khỏe của tóc.
Quả bưởi xanh, tròn trịa tượng trưng cho sự trọn vẹn, viên mãn nên cũng thường được trưng trên ban thờ dịp Tết. Nhưng bạn có biết bưởi có rất nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Một quả bưởi cung cấp đủ lượng vitamin C được khuyến nghị hàng ngày, giàu chất chống oxy hóa như naringenin và naringin, tăng cường hệ thống miễn dịch, giảm nguy cơ ung thư. Nó cũng giàu một số vitamin, khoáng chất và chất dinh dưỡng khác, bao gồm đồng, chất xơ và kali.
Một khẩu phần bưởi có thể cung cấp cho bạn gần một phần tư lượng chất xơ hàng ngày, tốt cho nhu động ruột, ngừa táo bón. Ngoài ra, protein và chất xơ trong bưởi giúp bạn no lâu, tránh ăn nhiều gây tăng cân.
Ăn bưởi có thể có lợi cho tim của bạn bằng cách giảm lượng cholesterol và chất béo trung tính trong máu.
Quất không chỉ được bày lên mâm ngũ quả mà nhiều nhà còn chơi quất cảnh dịp Tết vì theo âm Hán, phát âm từ "quất" gần giống với của từ "cát" trong "cát tường" ý nghĩa gặp nhiều may mắn và phước lành.
Quất tuy nhỏ bé nhưng cũng chứa không ít chất chống oxy hóa giúp chống viêm và tăng cường miễn dịch. Do hàm lượng chất xơ cao, loại quả này cũng có thể hỗ trợ điều trị rối loạn đường ruột và giúp duy trì cân nặng hợp lý. Quất chứa hàm lượng nước hợp lý, ít calo có thể làm món ăn nhẹ tuyệt vời.
Ngoài ra, hạt của quất có chứa chất béo lành mạnh như axit béo omega-3.