Dù giá cao nhưng mỗi khi đến mùa, loài cá trong như thủy tinh, mềm hơn bún này vẫn được nhiều người tìm mua.
Cá ngần là một đặc sản nổi tiếng, sống tự nhiên ở lòng hồ sông Đà nơi vùng nước sạch. Loài cá này chỉ xuất hiện một mùa trong năm, vào khoảng tháng 4 tháng 5 và chỉ kéo dài trong vòng một tháng, lúc này nó nổi thành từng đàn trắng xóa trên mặt nước trong rất thích mắt.
Cá ngần tên khoa học là Salangidae, một họ cá trong bộ Osmeriformes, có quan hệ họ hàng gần với cá ốt me. Loại cá này còn có tên gọi khác như cá sữa, cá bún, cá thuỷ tinh…, toàn thân các ngần trắng muốt, không có xương, ruột bé tí như sợi chỉ, chỉ có duy nhất 2 con mắt là đen.
Cá ngần là đặc sản nổi tiếng của sông Đà
Về kích thước, cá ngần chỉ hơn cọng giá một chút, to nhất cũng chỉ bằng đầu đũa. Trước đây cứ đến mùa, người dân nơi đây lại gười dân sinh sống khu vực ven sông Đà thường đem vợt ra vớt cá về ăn. Hồi đó, ít người biết đến cá ngần nên giá thành tương đối rẻ.
Mấy năm trở lại đây, cá ngần trở thành đặc sản hiếm có giá cực kỳ đắt đỏ và không phải ai cũng có cơ hội thưởng thức. Khoảng tháng 4, tháng 5 hàng năm, cá ngần sông Đà lại xuất hiện và bày bán nhiều trên thị trường với giá bán dao động từ 200.000 – 300.000 đồng/kg, thậm chí có lúc lên tới 400.000 đồng/kg. Theo đó, loại cá này chỉ xuất hiện một lần trong năm nên nhiều người chấp nhận mua với giá cao.
Rao bán cá ngần trên chợ mạng, bạn Ngọc Ánh (ở Đống Đa, Hà Nội) cho biết cá ngần sạch, ăn mát, nhiều dinh dưỡng, quan trọng nhất là loại cá này không xương, không tanh, ăn chẳng phải bỏ tý nào nên nhiều người thích. Vào đầu mùa, cá ngần khan hiếm nên mỗi lần chị chỉ gom được khoảng vài chục kg để bán cho khách.
Tháng 4, tháng 5 hàng năm, loại cá đặc sản này được bán trên chợ mạng với giá đắt đỏ
"Khách muốn mua cá ngần tươi nên cứ khoảng 2-3 ngày tôi lại gom một đợt, chủ yếu là bán cho khách đã đặt trước. Cá ngần mềm như bún nhưng khi nấu chín lại dai, ngọt, không hề nhũn nát, khách nào ăn cá ngần xong cũng khen ngon rồi lại đặt hàng tiếp", chị Ánh cho hay.
Chị nói thêm: "Tôi đặt hàng từ các mối quen ở Hoà Bình nhưng không phải ngày nào cũng có. Có những ngày nhiều thì nhập được 40-50 kg, không thì chỉ được 20kg, cá về hôm nào cũng hết sạch. Cá ngần có thể chế biến thành các món ăn khác nhau như: Chả cá ngần, cá ngần nấu canh chua, cá ngần chiên với trứng hay đơn giản nhất là cho chiên giòn ăn cũng tuyệt ngon".
Những món đặc sản từ cá ngần
Cũng là người bán cá ngần, anh Bình (ở Hòa Bình) tiết lộ, anh gom mua cá ngần chuyển về Hà Nội bán đã 4 năm nay, quen khá nhiều ngư dân nên gom được cá với số lượng lớn. Thế nhưng, mỗi đợt gom cá thì lần nào nhiều được 60-70kg, không thì chỉ 30-40kg. "Sau khi gom hàng, tôi đóng thùng xốp, cho thêm đá lạnh vào bảo quản rồi gửi xe xuống Hà Nội để giao cho khách, đảm bảo hàng vẫn còn tươi ngon. Hôm nào đơn đặt hàng quá tải tôi phải ngừng nhận hàng vì sợ không có đủ số lượng".
Cá ngần được thu mua, đóng thùng xốp rồi chuyển cho khách ở các tỉnh thành
Theo anh Bình, ngoài sông Đà, cá ngần còn có ở một số vùng biển khác nhưng cá sông Đà giá cao hơn vì loại này có kích cỡ lớn, thân hình trắng muốt so với các vùng khác, kích thước cá ngần sông Mê Kông to gấp đôi loại cá ở sông Đà. Trên thị trường, có những loại cá ngần chỉ từ 90.000 – 120.000 đồng/kg, còn bán buôn số lượng lớn chỉ 20.000 – 30.000 đồng/kg, đó là cá ngần sông Mê Kông, không phải cá ngần ở sông Đà như một số người bán nói.
"Cùng là cá ngoài tự nhiên nhưng mỗi nơi sẽ cho ra chất lượng thịt khác nhau. Cá ngần sông Mê Kông không ngon bằng nên giá rẻ hơn. Đặc biệt, khi chế biến, loại cá từ sông Mê Kông sẽ bị nhỏ đi rất nhiều so với kích thước ban đầu còn loại cá ở sông Đà thì vẫn giữ nguyên", anh Bình nói.
