Loài này nghe tên nhiều người sẽ thấy lạ lẫm nhưng đây là đặc sản nổi tiếng ở Yên Bái, ai thưởng thức cũng mê tít.
Sâu báng còn có tên gọi khác là đuông báng, một đặc sản nổi tiếng ở các tỉnh miền Bắc, trong đó nhiều nhất là ở Yên Bái.
Theo tìm hiểu, loài côn trùng này làm tổ trong thân cây báng (một loại cây cùng họ với cây dừa, bên trong có nhiều tinh bột), ăn chất dinh dưỡng trong thân cây cho đến khi thân cây trở nên mục rữa. Anh Hóa (ở huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái) cho biết sâu báng vào mùa từ tháng 7 đến tháng 10 hàng năm, thời điểm này, bà con lại rủ nhau lên rừng để săn sâu báng về làm món ăn cho gia đình.
Sâu báng có vẻ bề ngoài đáng sợ, nhưng là món ngon nổi tiếng ở Yên Bái
"Trước đây, sâu báng làm các món ăn gắn với bữa cơm dân dã của người dân tộc Tày ở Văn Chấn, khi ăn có vị ngọt, thơm, béo ngậy vì chứa nhiều chất đạm. Mấy năm gần đây, sâu báng được nhiều người biết đến và săn lùng, nó có mặt trong các nhà hàng, quán ăn, muốn mua về thưởng thức phải đặt hàng trước mới có"', anh Hóa chia sẻ.
Theo anh Hóa, sâu báng sau khi bắt về sẽ có người đến mua tận nơi hoặc có khách đã đặt trước, vì số lượng không nhiều nên giá cả cũng trở nên đắt đỏ. Một kg sâu báng có giá 300.000-350.000 đồng/kg. Từ sâu báng có thể chế biến thành các món xào hoa chuối, xào măng chua, xào gừng, nướng, hoặc dầm mắm ớt ăn sống. Sâu báng ngon là những con to, tròn, có màu vàng trong, sau khi chế biến xong thân sâu vẫn căng phồng, không bị xẹp.
Ở Văn Chấn, khoảng tháng 2, tháng 3, người dân vào rừng đốn hạ cây báng xuống, chặt thành từng khúc rồi khoét lỗ 2 đầu. Khi cây được hạ xuống từ 15 – 30 ngày là thời điểm thích hợp để các loại bọ cánh cứng đục lỗ và đẻ trứng vào. Suốt khoảng 1 – 2 tháng, thức ăn của ấu trùng sẽ là lõi và nõn trong thân cây báng. Quan trọng nhất là phải căn thời gian để thu hoạch, nếu không chúng sẽ trưởng thành và bay đi.
Từ sâu báng có thể chế biến thành nhiều món ngon
Sâu báng sau khi thu hoạch chỉ sống được vài tiếng, vì thế người dân cần cho vào vật dụng đựng một ít mùn của thân cây để tránh sâu bị hoảng loạn với ánh sáng.
Năm nào chị Hoa Nguyễn (hiện đang sống ở Thanh Xuân, Hà Nội) cũng nhờ đặt trên trên quê xuống vài kg sâu báng cho cả gia đình thưởng thức, đặc biệt là làm món nhậu cho chồng. "Nhà tôi 2 vợ chồng quê ở Yên Bái, đã quá quen với mùi vị của sâu báng nên năm nào cũng phải đặt được vài cân xuống thành phố để chế biến món ăn. Những năm trước mua sâu báng còn dễ, gần đây sâu báng hiếm, giá lại tăng vọt lên 350.000 đồng/kg mà phải đặt hàng trước, nhờ người hỏi khắp nơi mới mua được".
Nhiều người nhìn lần đầu chắc hẳn sẽ thấy ghê sợ bởi loài côn trùng này lúc nhúc, béo mầm trông như những con sâu con nhộng, thế nhưng khi đã thử ăn một lần chắc chắn bạn sẽ mê mẩn bởi chúng có vị thơm ngon, ngọt bùi, vô cùng hấp dẫn.