Hoa thiên lý không còn là món ăn xa lạ với nhiều người, đặc biệt là những ai lớn lên ở vùng Bắc Bộ. Thứ rau cho mùi thơm, ăn giòn ngọt luôn được nhiều người yêu thích.
Thiên lý, hay còn có các tên gọi khác là dạ lài hương, cây hoa lý…, tên khoa học là Telosma, thuộc chi thực vật có hoa trong họ Apocynaceae. Đây là một loại cây leo có dây khoẻ, sinh trưởng tốt với độ che phủ rộng. Lá cây có hình trái tim, màu xanh đậm, phiến lá không quá dày có đường kính trung bình từ 5-10cm, gân mọc nổi lên trên.
Dàn hoa thiên lý được xem là hình ảnh quen thuộc ở vùng nông thôn Việt Nam
Hoa thiên lý thường mọc thành từng chùm, hoa mọc từ những nách lá, mỗi bông hoa có màu xanh lục hay màu vàng, gồm 5 cánh nở rộng. Bông hoa nhỏ có đường kính khoảng 1cm nhưng vì mọc thành chùm nên trông chúng khá lớn. Đứng từ xa đã có thể cảm nhận được hương thơm ngan ngát dịu dàng của loại hoa này rồi.
Tại Việt Nam, hoa thiên lý mọc khắp nơi từ Bắc chí Nam, nơi nào cũng có thể thấy cây phát triển rất tốt dù không cần chăm sóc nhiều. Cây được nhiều nhà ưa chuộng trồng leo giàn để trang trí, làm hàng rào… đồng thời hoa thiên lý cũng là một loại rau và là một vị thuốc chữa bệnh rất tốt cho sức khỏe.
Những năm gần đây, hoa thiên lý trở thành thứ đặc sản được người dân thành phố tìm mua
Các món ăn nổi tiếng và điển hình của hoa thiên lý phải kể đến thiên lý xào thịt bò, xào nõn tôm, nấu canh, nhúng lẩu, cơm rang hoa thiên lý… Món hoa lý xào luôn có mùi thơm thật đặc biệt lúc ăn, những búp hoa vẫn còn ngậm vị ngọt, hòa quyện chút mặn ngọt gia vị, vừa mềm vừa giòn, ngon ngọt trong miệng.
Anh Tuấn Phạm (Bắc Giang) có một vườn trồng hoa thiên lý, anh cho biết: “Có thể mua hoa thiên lý ngoài chợ nhưng phải nhớ đi chợ sớm, hoa mới hái còn nguyên vị, để lại chiều hoa phai mất mùi thơm, đâu còn vị tinh khôi của buổi sáng. Cây sinh trưởng mạnh mẽ vào mùa xuân hoặc khi nhiệt độ rơi vào khoảng từ 20-35 độ C, nên vào thời điểm này thiên lý sẽ là ngon, ngọt nhất”.
Vườn rau thiên lý của nhà anh Tuấn.
Thăm vườn nhà anh Tuấn, có thể thấy cả 1ha trồng thiên lý toàn những bông có nụ to, mập, hoàn toàn không phun thuốc trừ sâu nên được thị trường ưa chuộng. Những năm gần đây, anh Tuấn đã tìm tòi nghiên cứu và ươm thành công giống cây hoa thiên lý bảo đảm chất lượng, cung ứng cho thị trường trên 5 vạn cây mỗi năm.
Hiện hoa thiên lý của gia đình anh Tuấn đã được bán ở siêu thị và nhiều tỉnh phía Bắc. Trung bình, mỗi 1kg hoa thiên lý được bán với giá 35.000-40.000 đồng/kg. Với giá bán này, mỗi sào hoa thiên lý vẫn cho thu lãi 15 - 20 triệu đồng. Mỗi năm gia đình anh Tuấn thu lãi hàng trăm triệu đồng từ hơn 2 mẫu trồng loại cây này.
Một số món ngon từ hoa thiên lý.
Còn theo khảo sát thị trường, giá bán hoa thiên lý rơi vào khoảng từ 110.000 đồng/kg. Để tìm mua loại rau này, các bà nội trợ có thể tìm đến các sạp hàng rau tại chợ dân sinh, trong siêu thị thì hiếm thấy hơn. Hoặc nếu tìm tới các trang thương mại điện tử, giá bán cho loại rau này cũng không giao động quá nhiều. Tuy nhiên, hoa thiên lý lại chỉ được giao hàng trong một phạm vi nhất định, không thể mang đi xa sẽ giảm chất lượng của loại thực phẩm này.
Giá cả của loại rau này khá đắt đỏ, tính ra 1kg có giá 110.000 đồng
Ngoài ra, hoa thiên lý còn là một loại thuốc rất hữu hiệu trong dân gian. Theo Đông y, hoa thiên lý là một vị thuốc an thần, giúp người bệnh ngủ ngon giấc hơn, có tác dụng giải nhiệt. Hơn nữa, loại hoa này còn có đặc tính sát khuẩn tự nhiên mạnh mẽ, giúp loại bỏ vi khuẩn và ngăn ngừa tình trạng viêm nhiễm. Các thành phần có trong hoa thiên lý còn có tác dụng làm mau lành vết thương…
