Thứ rau dại bình dị ở miền Tây sông nước giờ đây đã trở thành món đặc sản lạ ở thành phố mà không phải lúc nào cũng dễ dàng mua được.
Đến miền Tây vào mùa nước nổi, du khách sẽ có cơ hội được thưởng thức những loại sản vật thiên nhiên mà không nơi nào có được. Trong đó phải kể tới các loại rau dại vốn gắn bó với cuộc sống dân dã của người dân nơi đây từ rất lâu, ví dụ như rau mác.
Cây rau mác mọc dại ở miền Tây
Theo các tài liệu, rau mác được tìm thấy khắp nơi trên thế giới, chủ yếu ở các vùng khí hậu nhiệt đới từ châu Âu, châu Á, châu Mỹ… Tại Việt Nam, cây xuất hiện ở nơi đồng ruộng, đầm lầy, ao hồ ở Nam Bộ, đặc biệt là vùng Đồng bằng sông Cửu Long màu mỡ phù sa bồi đắp.
Rau mác còn có tên gọi khác là rau mác thon hoặc dong nước, thuộc nhóm thân thảo, thân sống dưới nước là thân rễ dạng củ. Lá có cuống dài, bẹ to và có 2 dạng: lá dài và trũng, hình mác chia 3 thùy, 2 thùy bên dài hơn thùy giữa, 2 mặt nhẵn, gân lá hình chân vịt.
Hoa của cây rau mác cũng có thể chế biến thành nhiều món ngon
Rau mác cùng họ với loài lục bình, có điều lục bình bông tím nổi trên trên mặt sông, con rạch, còn rau mác thì mọc cố định ở đầm lầy. Cây rau mác có thể sống nhiều năm, lá nhọn, tròn hình tựa mũi mác, có lẽ từ đây mà người bình dân gọi tên loài cây này như thế.
Mùa nước nổi là thời điểm cây rau mác ngoi lên, cọng trắng phau, mập tròn. Lúc này, người dân chống xuồng ra đồng hoang nhổ loài rau này về làm thức ăn. Nếu trước đây rau mác gắn với bữa cơm dân dã của người dân nghèo ở miền Tây, thì những năm gần đây, thứ rau dại này đã "đổi đời" thành đặc sản lạ được người dân thành phố lùng mua về thưởng thức. Và rau mác giờ đây cũng là nguồn thu nhập nho nhỏ giúp bà con thôn quê cải thiện cuộc sống.
Rau mác ăn có vị ngọt, xốp, dai nhẹ khá giống cây dọc mùng
Dầm mình trong nước để nhổ rau mác bán, ông Nể (ở xã Khánh Bình Tây Bắc, huyện Trần Văn Thời, Cà Mau) cho biết vợ chồng ông hái rau mác để bán cho khách qua đường, và nhập cho thương lái để bán về thành phố. "Mỗi ngày 2 vợ chồng cũng kiếm được vài trăm nghìn đồng. Rau mác bán về thành phố phải làm sạch, rửa sạch, sau đó đóng túi cẩn thẩn và bảo quản lạnh thì sẽ được lâu hơn", ông Nể chia sẻ.
Theo người dân nơi đây, rau mác ăn có vị ngọt, xốp, dai nhẹ khá giống cây dọc mùng. Từ rau mác có thể làm thành nhiều món ăn ngon, xào với tép, tỏi hay nấu canh chua ngon lành không kém gì đậu đũa, đậu que, bông lục bình hay bông so đũa. Ngoài ra còn có thể lấy rau mác chấm với cá kho hoặc ăn kèm lẩu mắm.
"Lấy phần non của cọng rau mác chấm với lẩu mắm thì ngon tuyệt. Cầu kỳ hơn một chút thì cắt cây rau mác ra thành những khúc vừa ăn, cỡ lóng tay, bóp mạnh cho nước trong cọng rau chảy ra bớt rồi phi mỡ tỏi để xào".
Trên chợ mạng, rau mác được bán với giá từ 80.000 - 90.000 đồng/kg. Vì là rau mọc tự nhiên, vừa giòn ngon lại lạ miệng nên thứ rau dại này lúc nào cũng trong tình trạng hết hàng. Nhiều người phải đặt trước mới mua được.
