Thứ quen thuộc này có đầy ở ao hồ, đồng ruộng, xưa chỉ hái về cho gà lợn ăn, giờ làm thành món ngon khó cưỡng ai cũng muốn được một lần thưởng thức.
Bèo tây còn được gọi là lục bình, lộc bình, là một loài thực vật thủy sinh, thân thảo, sống nổi theo dòng nước. Cây bèo tây sinh sản rất nhanh nên dễ làm nghẽn ao hồ, kenh rạch. Một cây mẹ có thể đẻ nhánh tạo cây con, tăng số cá thể gấp đôi mỗi 2 tuần. Cây sống ở cả trên cạn ven bờ và dưới nước, khi ở cạn thì cuống lá xẹp xuống.
Ở Việt Nam, bèo tây có nhiều ở cả 3 miền. Trước đây chúng được xem là thức ăn cho lợn gà vịt và không ai nghĩ rằng thứ này lại có thể ăn được. Ngoài ra, cây bèo tây còn có công dụng thủ công nghiệp. Xơ lục bình phơi khô có thể chế biến để dùng bện thành dây, thành thừng rồi dệt thành chiếu, hàng thủ công, hay bàn ghế.
Còn ở miền Tây, có một bộ phận của bèo tây được dùng làm món ăn dân dã, đó là ngó bèo tây.
Ngó bèo tây là một đặc sản nổi tiếng ở miền Tây
Ngó là phần thân của cây bèo tây, có thể xào giống như ngó sen. Đọt non và cuống lá dùng để nấu canh tép, cá lóc, tôm khô. Hoa cũng có thể luộc chấm cá kho hoặc xào thịt heo hay lòng heo.
“Ngày xưa, lục bình mọc rất nhiều ở ngoài sông, kênh mương… chỉ cần một buổi chèo ghe hái là được một rổ ngó lục bình đầy ắp. Thời đó nghèo khó, thịt cá không có tiền để mua, chứ riêng ngó lục bình thì không bao giờ thiếu. Mẹ làm đủ món từ ngó lục bình, trong đó gỏi ngó lục bình là “hảo hạng" nhất. Mẹ nói lục bình là loại rau sạch, thuộc nhóm thức ăn xanh giàu vitamin, làm gỏi ăn càng hợp vì còn có độ giòn”, chị Bích Lân (ở TP.HCM) chia sẻ.
Ngó non của cây lục bình hái về rửa sạch, dùng nấu canh chua với các loại cá - đây là một món ngon độc đáo mà đậm chất dân dã của người miền Tây, hay dùng ngó non cây lục bình làm chua sau đó chấm với nước mắm cá nướng. Cầu kỳ hơn có thể làm gỏi từ ngó lục bình, trộn cùng tôm và thịt luộc chín, ốc hoặc cá khô sặc…, thành món ăn sang chảnh.
Hiện tại tìm ngó lục bình không còn dễ như xưa, đặc biệt là ở thành phố. Thi thoảng trên đường phố có xe đẩy, gánh hàng rong… bán món ăn đặc sản này. Còn lại nếu muốn tìm mua, thường phải tìm đến các cửa hàng đặc sản, hoặc dặn các cô bán rau ngoài chợ, nhờ thương lái hoặc đến chợ đầu mối tìm mới có. Đặc biệt, giá cả của loại “rau nhà nghèo" này giờ đây vô cùng đắt đỏ.
Các món ngon từ ngó bèo tây
Theo khảo sát, trên chợ mạng và các sàn thương mại điện tử, ngó lục bình được đóng túi zip, bán với giá lên tới 90.000 đồng/kg. Ngoài ra, có nhiều địa chỉ bán đặc sản dưa ngó lục bình, 150.000 đồng/kg và rất đắt khách. Nhiều nhà hàng còn đưa các món ngon từ ngó lục bình vào thực đơn, vừa ngon vừa dân dã khiến thực khách mê mẩn mỗi khi đặt chân đến miền Tây sông nước.
