Ăn sáng trước hay sau tập thể dục là tốt nhất? Có điều tốt với người này nhưng hại đủ đường với người khác

TS.BS. Nguyễn Trọng Hưng

Trưởng khoa Khám và Tư vấn dinh dưỡng người lớn, Viện Dinh Dưỡng Quốc Gia.

Xem tất cả bài viết của chuyên gia

TS.BS Nguyễn Trọng Hưng - Trưởng khoa Khám và Tư vấn dinh dưỡng người lớn (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, để có một cơ thể khỏe mạnh, ngoài sinh hoạt điều độ thì chế độ ăn uống và tập luyện thể thao luôn được các chuyên gia khuyến cáo thực hiện. Trong đó, việc tập thể dục buổi sáng và ăn bữa sáng là rất quan trọng.

Tuy nhiên, rất nhiều người đặt ra câu hỏi: Vậy nên tập thể dục trước khi ăn sáng hay ăn sáng xong mới tập thể dục? Hiện có hai quan điểm trái ngược nhau cho rằng, nếu ăn sáng trước việc tập thể dục sẽ không đạt hiệu quả. Tuy nhiên, nếu không ăn sáng dễ bị hạ đường huyết, thậm chí dễ bị tai nạn khi tập luyện.

TS Nguyễn Trọng Hưng cho rằng, những lập luận trên không phải là không có cơ sở, tuy nhiên cho đến nay chưa có một khuyến cáo nào khẳng định tập trước khi ăn sáng hay ăn sáng xong tập mới là tốt nhất. Điều này hoàn toàn phụ thuộc vào thói quen của mỗi người.

Với những người có sức khỏe bình thường, không phải vận động viên thì ăn sáng trước hay sau tập thể dục đều được, miễn là cơ thể đã có nhịp sinh học sẵn. (Ảnh minh họa)

Sức khỏe bình thường: Hãy làm theo thói quen

Bác sĩ Hưng cho rằng, người bình thường thì nên tập luyện theo thói quen từ trước đến nay, không nên vì thông tin trên mạng hay tin đồn mà thay đổi. Ví dụ, ai quen ngủ dậy tập thể dục xong về tắm rửa, rồi ăn sáng thì vẫn cứ thực hiện như vậy. Hay nhiều người làm văn phòng ngủ nướng dậy ăn sáng luôn, đến cơ quan mới tranh thủ tập nhẹ nhàng cũng không sao.

“Khi mọi thứ đã thành thói quen, tốt nhất nên duy trì theo nhịp sinh học của mỗi người. Điều cần lưu ý là ăn sáng cần đa dạng, đủ chất và tập thể dục buổi sáng cũng nên vừa sức, tùy thuộc vào sức khỏe của bản thân”, bác sĩ Hưng chia sẻ.

Với những người quen tập thể dục trước khi ăn sáng thì nên bổ sung nước trước khi tập. Còn người ăn sáng xong mới tập tùy vào khối lượng thực phẩm ăn vào sẽ có thời gian nghỉ ngơi trước khi tập hợp lý, không nên ăn xong tập luôn. “Thông thường, vào bữa sáng mọi người không ăn quá no, nên thời gian nghỉ trước khi tập là từ 30 phút đến 1 tiếng. Điều này tùy thuộc vào số lượng ăn vào của mỗi người”, bác sĩ Hưng chia sẻ.

Người béo phì nếu tập luyện nặng trước khi ăn sáng có thể gây hại với sức khỏe. (Ản minh họa)

Ai nên cân nhắc việc ăn và tập buổi sáng để không ảnh hưởng sức khỏe?

Theo bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng, với người bình thường, ăn trước hay sau khi tập thể dục khi đã thành thói quen thì cơ thể sẽ tự cân bằng lượng đường và nhờ vậy họ tránh được tình trạng hạ đường huyết, chóng mặt, choáng váng khi tập thể dục. Trong khi đó, người mắc bệnh tim mạch, cao huyết áp hay tiểu đường, béo phì thì cần thận trọng và cân nhắc về việc ăn và tập thể dục buổi sáng sao cho hợp lý. Cụ thể:

- Người béo phì rất cần tập thể dục nhưng nhiều người hay ăn kiêng vào tối hôm trước, vì vậy sáng hôm sau nên ăn nhẹ trước khi tập.

- Người cao tuổi thường hay tập thể dục rất sớm, sau đó mới về ăn sáng. Điều này cũng không nên, vì người già chức năng gan thận kém, không dự trữ đường tốt như khi con trẻ, nguy cơ hạ đường huyết rất dễ xảy ra.

- Người mắc bệnh đái tháo đường cũng rất cần tập thể dục, nhất là vào buổi sáng. Tuy nhiên, khả năng chuyển hóa của tuyến tụy kém nên cũng dễ xảy ra nguy cơ hạ đường huyết nếu như chúng ta chưa ăn sáng đã tập luyện, nhất là tập nặng.

Bác sĩ Hưng khuyến cáo, những nhóm người trên nên ăn sáng nhẹ trước khi tập luyện thể dục, có thể uống một cốc sữa ấm, ăn một chiếc bánh nhỏ hoặc một quả trứng gà… Trường hợp người già, mắc bệnh mãn tính, kể cả đã quen thể dục trước khi ăn, cơ thể đã có nhịp sinh học sẵn cũng không nên chủ quan, nên kiểm tra đường huyết trước khi tập. Khi tập cũng nên lựa chọn môn vừa sức. Thậm chí, ngay cả với người khỏe mạnh nếu tập quá sức ngay sau khi ngủ dậy mà chưa ăn gì cũng có thể gây hại cho sức khỏe.

Bữa sáng nhẹ, đủ dinh dưỡng rất quan trọng cho sức khỏe. (Ảnh minh họa)

Lưu ý một số đối tượng đặc thù

TS Nguyễn Trọng Hưng cho biết, một số đối tượng đặc thù cần  lưu ý khi kết hợp ăn sáng và tập luyện. Theo đó, những người giảm cân luôn mong muốn đạt hiệu quả thật nhanh, vì thế họ tập luyện nặng trước khi ăn sáng để đốt càng nhiều calo càng tốt. Điều này khiến nguy cơ xảy ra chấn thương, hạ đường huyết, đột quỵ rất cao. Để phòng tránh, cần ăn trước khi tập, hoặc không nên tập nặng quá sức.

Với vận động viên, đa số là cần dùng bữa sáng nhẹ trước khi tập luyện, vì cường độ và nhịp độ tập rất cao, giáo án tập khá nặng. Nếu không ăn sẽ không đủ sức tập luyện. Huấn luyện viên thể hình Huy Đức (Hà Nội) cho biết, với những vận động viên chuyên hoặc người tập gym, mục đích tập luyện buổi sáng là tăng sức bền, tăng thể lực và rèn cơ bắp vì thế bắt buộc họ phải ăn sáng nhẹ trước khi tập. Dù là ăn nhẹ nhưng vẫn cần đủ dinh dưỡng, sau khi ăn cần thư giãn 1-2 tiếng mới bắt đầu khởi động.

“Không chỉ vận động viên, người dân nếu tham gia các bài tập để tăng cường cơ bắp, cải thiện sức bền cũng không bao giờ được tập khi bụng đói. Bởi khi đó cơ thể sẽ mệt mỏi, không thể vận động và nguy cơ chấn thương cao”, HLV Huy Đức cảnh báo.

Theo đó, người tập luyện tăng cơ bắp buổi sáng nên ăn ngũ cốc như yến mạch, lúa mạch, gạo lứt hoặc có thể ăn cháo nấu kèm thực phẩm giàu protein, thêm trứng và các loại trái cây, sữa chua…

Xôi ăn sáng no lâu nhưng thiếu một chất rất quan trọng, có người dù thèm mấy cũng không nên ăn

Xôi dù là món ăn quen thuộc, nhiều người lựa chọn để ăn sáng nhưng tuyệt đối không dùng thường xuyên và một số người cũng không nên sử dụng làm bữa...

Bấm xem >>

Các vấn đề sức khỏe khác