Hơn 15 năm qua, chị Bích Loan đã uống thuốc tránh thai để ngừa thai. Mới đây, chị bị mệt khi gắng sức, khó thở đau ngực suốt 2 tuần và phải nhập viện cấp cứu.
Chị Bích Loan (37 tuổi, ở TP.HCM) đã có 2 con. Chị cho biết đã sử dụng thuốc tránh thai loại uống hàng ngày hơn 15 năm qua.Trước đó, chị bị mệt khi gắng sức, khó thở, đau ngực suốt 2 tuần. Dù đi khám nhiều nơi nhưng chị không biết vì sao mình bị như vậy.
Tại Bệnh viện Lê Văn Thịnh (TP Thủ Đức), chị thấy người mệt rã rời, chỉ đi được vài bước chân đã không chịu nổi. Các bác sĩ chỉ định siêu âm tim và chụp CT ngực. Kết quả cho thấy, chị bị suy tim và bị tắc động mạch phổi hai bên 90%.
Bác sĩ Võ Tấn Được, Khoa Nội tim mạch - Lão học cho biết, chị Bích Loan sau đó đã được sử dụng thuốc chống đông, thuốc tiêu sợi huyết làm tan cục máu đông trong động mạch phổi. Sau nhiều ngày điều trị, tình trạng của chị Bích Loan tiến triển tốt và chị đã được xuất viện.
Chị Bích Loan khi đang điều trị trong bệnh viện. Ảnh: BVCC.
Theo bác sĩ Được, bệnh nhân bị thuyên tắc mạch do dùng thuốc tránh thai đường uống có tỷ lệ rất thấp, chiếm 1/10.000 người.
Giải thích về nguyên nhân mắc bệnh của chị Bích Loan, bác sĩ Được cho biết sau khi tìm các yếu tố nguy cơ gồm: rối loạn đông máu di truyền không có bất thường, bệnh nhân không có tiền căn chấn thương hay bệnh lý học, các bác sĩ cho rằng nguy cơ lớn nhất là do sử dụng thuốc tránh thai trên 15 năm.
Từng điều trị cho một người phụ nữ 46 tuổi có nguy cơ thuyên tắc phổi sau 10 năm uống thuốc tránh thai, bác sĩ Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Khoa Tim mạch tổng quát, Bệnh viện 115 (TP.HCM) cho biết thuyên tắc phổi là một bệnh lý nội khoa nặng.
Bệnh khởi phát thường không đoán trước được và tỷ lệ tái phát sau khi hoàn tất quá trình điều trị kháng đông cao. Vì vậy, ngoài việc chẩn đoán xác định bệnh đúng và sớm giúp giảm tỷ lệ tử vong thì cũng cần tìm yếu tố nguy cơ gây bệnh. Bởi, có những yếu tố nguy cơ điều chỉnh được như dùng thuốc ngừa thai, béo phì… từ đó để giảm nguy cơ tái phát bệnh.
Bác sĩ Nhàn khuyến cáo phụ nữ uống thuốc ngừa thai nếu bị khó thở cần chú ý đến bệnh lý thuyên tắc phổi. Khi đã xác định mắc bệnh này, các chị em cần được tư vấn chuyển sang biện pháp ngừa thai khác để giảm tái phát bệnh.
Bị thuyên tắc phổi do uống thuốc tranh thai rất hiếm gặp. Ảnh minh họa.
Không phải ai cũng có thể dùng thuốc tránh thai
Theo ThS.BS Phan Chí Thành, Bệnh viện Phụ sản Trung ương, uống thuốc tránh thai là một phương pháp ngừa thai rất hiệu quả. Thuốc tránh thai cơ bản không quá nguy hiểm, hầu hết phụ nữ có thể mua dùng không qua kê đơn của bác sĩ, dù tránh thai khẩn cấp hay thông thường.
Tuy nhiên, việc sử dụng thuốc tránh thai có chứa estrogen sẽ làm tăng nồng độ huyết thanh các yếu tố đông máu, giảm yếu tố chống đông tự nhiên như protein S và giảm hoạt tính tiêu sợi huyết. Nguy cơ mắc huyết khối tĩnh mạch sâu, thuyên tắc huyết khối cũng sẽ tăng lên khi liều estrogen tăng lên.
Vì vậy, bác sĩ Thành khuyến cáo các chị em có tiền sử đột quỵ, tim mạch, tắc mạch, người bị ung thư vú, ung thư cổ tử cung, chảy máu âm đạo không rõ nguyên nhân, rối loạn mỡ máu, người béo phì, có lối ít vận động, hút thuốc lá không nên dùng thuốc tránh thai.
Để tránh thuyên tắc phổi khi uống thuốc tránh thai, các chị em nên đi khám sàng lọc định kỳ huyết áp và mỡ máu. (Ảnh minh họa)
Cũng theo bác sĩ Thành, nhiều phụ nữ hiện nay không cảm nhận các tác dụng phụ khi uống thuốc tránh thai, vì vậy dễ dẫn đến bị thuyên tắc phổi đột ngột. Để tránh gặp tình trạng đáng tiếc này, chị em cần khám sàng lọc định kỳ về huyết áp, mỡ máu… trong quá trình uống thuốc tránh thai và sau khi uống.
“Các chị em khi sử dụng các biện pháp tránh thai như uống thuốc, đặt vòng, đặt que… cần có hướng dẫn của các bác sĩ. Đặc biệt, các trường hợp sử dụng thuốc tránh thai, nếu có các biểu hiện bất thường cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và tư vấn điều trị”, bác sĩ Thành khuyến cáo.
* Tên nữ bệnh nhân đã thay đổi
