Trước đây, loại quả này mọc nhiều nhưng ít ai để ý, những năm gần đây mới được nhiều người yêu thích.
Tây Ninh là nơi giao thoa văn hóa của nhiều tôn giáo và lối sống khác nhau nên nơi đây được coi là một vùng đất linh thiêng ở miền Đông Nam Bộ. Cũng chính vì vậy, ẩm thực nơi đây cũng vô cùng phong phú, đa dạng và độc đáo. Không ít trong số đó là những món ăn dân dã nhưng lại rất đặc biệt, trong đó có một món ăn vặt được chị em và trẻ nhỏ đặc biệt yêu thích, đó là mứt chùm ruột.
Đối với người dân Tây Ninh, mứt chùm ruột nổi tiếng với màu sắc bắt mắt và vị ngọt ngọt, chua chua rất thơm ngon. Đây cũng là món đặc sản được nhiều du khách tìm mua về để làm quà cho bạn bè, người thân. Mỗi khi thấy buồn miệng, những quả mứt chùm ruột chua ngọt sẽ khiến bạn ăn mãi không biết chán. Mứt chùm ruột Tây Ninh vốn là một món ăn vặt dân dã nên giá thành cũng không hề đắt đỏ. 1kg mứt chùm ruột có giá dao động từ khoảng 100.000 đồng đến 120.000 đồng.
Ở Tây Ninh có rất nhiều cây chùm ruột. Chùm ruột chỉ ra quả từ tháng 6 – tháng 8 hằng năm. Nhưng đến mùa là cây nào cũng rất sai quả. Nhiều nhà trồng chùm ruột để quả rụng đầy không ai hái vì ăn không kịp. Bởi vậy người dân ở đây thường dùng chùm ruột làm mứt để bảo quản lâu hơn.
Để làm mứt chùm ruột, quả tươi khi mang về sẽ được rửa sạch, bỏ cuống rồi cho vào ngăn đá tủ lạnh. Sau khi để qua đêm, người ta mới lấy chùm ruột ra rã đông, vắt cho thật ráo nước rồi mới ướp đường, lại để thêm một đêm nữa.
Chùm ruột ướp đường qua đêm sẽ được mang đi sên trong chảo lớn. Công đoạn này cần người có kinh nghiệm sên mứt chùm ruột bởi họ sẽ biết dùng lửa thế nào cho đường bám đều vào quả mà không làm cháy khét. Ngoài ra, để mứt sau khi hoàn thành có màu đỏ đẹp mắt, người ta thường cho thêm phẩm màu hoặc một chai sting dâu vào sên chung. Chùm ruột được sên cho đến khi có màu đẹp mắt mà nước đường vẫn còn là dùng được. Muốn thêm vị mặn cay cho mứt, bạn cũng có thể rim chùm ruột với muối ớt.
Mứt chùm ruột ngon nhất khi nhâm nhi cùng với một tách trà nóng. Hai món này thưởng thức cùng nhau sẽ trung hòa vị cho nhau, càng làm nổi bật hương vị của nhau hơn. Ngoài ra, mứt chùm ruột ngọt còn được dùng để ăn kèm với bánh mì cho bữa sáng hoặc ăn nhẹ cũng rất thơm ngon, “bon” miệng.
Quả chùm ruột có vị chua, ngọt nhẹ, tính mát và nhiều công dụng tốt cho sức khoẻ. Những công dụng tuyệt vời của chùm ruột phải kể đến như: thanh nhiệt, giúp cải thiện chức năng gan, bổ máu… Ngoài ra, lá chùm ruột cũng có vị chua nhẹ, tính sát khuẩn cao nên thường được dùng để tiêu đờm hay độc tố.
Mứt chùm ruột Tây Ninh vừa có vị chua ngọt dễ ăn lại có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Vì vậy mà không có gì bất ngờ khi món ăn này được rất nhiều người ưa thích và thường được mua về làm quà biếu. Nếu có dịp đến Tây Ninh, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức món mứt chùm ruột độc đáo, lạ miệng này nhé!
