Xưa rau má được xem là món rau cứu đói của người Việt. Họ thường ra đồng kiếm rau má rồi đem về nấu cùng với cơm, khoai tây khoai lang... trở thành món cơm độn của hầu hết gia đình nông thôn.
Rau má là loài cây thân thảo, có nguồn gốc từ Úc, các đảo Thái Bình Dương và các nước châu Á. Chúng có hình dáng như đồng tiền tròn, xếp nối nhau; mọc bò ở khắp nơi, nhất là chỗ ẩm mát. Thân cây rất mảnh, lá mọc so le, thường tụ khoảng 2-5 lá ở một mấu. Hoa có màu trắng trong khi quả màu nâu đen.
Tại Việt Nam, rau má dễ dàng được tìm thấy dưới các tán lá của vườn cây hoặc men theo bờ ruộng. Xưa rau má được xem là món rau cứu đói của người Việt. Họ thường ra đồng kiếm rau má rồi đem về nấu cùng với cơm, khoai tây khoai lang... trở thành món cơm độn của hầu hết gia đình nông thôn. Khi xã hội phát triển, rau má dần bị “thất sủng”, không còn nhiều người ăn nữa!
Tại Việt Nam, rau má dễ dàng được tìm thấy dưới các tán lá của vườn cây hoặc men theo bờ ruộng.
Song mấy năm gần đây, rau má bỗng trở thành rau đặc sản được săn lùng ráo riết. Chị em nội trợ hoặc giới trẻ tìm đến những món ăn chế biến từ rau má nhằm tăng cường sức khỏe như sinh tố rau má, rau má ăn kèm với một số loại rau sống... Hiện ở Sài Gòn và Tiền Giang bắt đầu chọn lựa một vài giống rau má để trồng tại những vùng rau chuyên canh.
Sinh tố rau má - thứ nước giải nhiệt mùa hè tốt cho sức khỏe.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng trong rau má có chứa các hợp chất như beta carotene, sterol, saponin, alkaloid, flavonol, saccharide, canxi, sắt, magiê, mangan, phốt pho, kali, kẽm, các loại vitamins B1, B2, B3, C, K… Các thành phần này sẽ thay đổi tùy theo từng khu vực hoặc mùa thu hoạch.
Loại rau này không chỉ bổ dưỡng mà còn có nhiều dược tính. Vì vậy, người dân sử dụng loại rau này như một vị thuốc chữa bệnh. Đây là một loại thảo dược thường được sử dụng trong y học cổ truyền Trung Quốc và Ayurvedic. Các bộ phận trên mặt đất của cây được sử dụng làm thuốc để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng như nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI), bệnh phong, tả, lỵ, bệnh cảm thông thường, cúm, lao và bệnh sán máng.
Rau má cũng được sử dụng điều trị mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm, rối loạn tâm thần, bệnh Alzheimer và cải thiện trí nhớ. Thảo dược này còn được dùng chữa lành vết thương, chấn thương và các vấn đề lưu thông máu bao gồm giãn tĩnh mạch và cục máu đông ở chân.
Một số người sử dụng loài cây này để trị say nắng, viêm amiđan, viêm màng phổi, bệnh gan (viêm gan), vàng da, lupus đỏ hệ thống (SLE), đau dạ dày, tiêu chảy, khó tiêu, viêm loét dạ dày, động kinh, hen suyễn, thiếu máu, tiểu đường và để giúp họ sống lâu hơn.
Trong y học Ấn Độ, đây là thuốc lợi tiểu, tăng dinh dưỡng và bổ. Ở Napal, cây được dùng làm thuốc bổ thần kinh và đắp là tươi điều trị vết thương. Ở Madagascar, loài cây này có tác dụng chữa loét đường tiêu hóa, làm liền sẹo bên trong và bên ngoài.
Một số phụ nữ còn sử dụng rau má để ngừa thai, không hành kinh và khơi dậy ham muốn tình dục. Rau má đôi khi được thoa lên da để chữa vết thương và giảm sẹo, bao gồm cả vết rạn da do mang thai.
