Trong giai đoạn ăn dặm, có nhiều loại thực phẩm không phù hợp, sẽ rất có hại cho sức khỏe của trẻ. Bác sĩ Nhi khuyến cáo bố mẹ phải đặc biệt lưu ý.
Thể chất và khả năng tiêu hóa của bé khác với người lớn, vì vậy khi chế biến thức ăn bổ sung cho bé, mẹ cũng cần lưu ý một số vấn đề, tránh việc chế biến thức ăn bổ sung cho bé không phù hợp sẽ dẫn đến một số tác dụng phụ.
Thực tế, nhiều bà mẹ hiểu biết còn khá hạn chế về điều này. Khi mới bắt đầu cho bé ăn dặm, sẽ có rất nhiều thức ăn mà hệ tiêu hóa của bé chưa thể chấp nhận được. Nếu để bé ăn một số thực phẩm bị cấm, có thể gây ra một số bệnh nghiêm trọng cho bé, thậm chí còn nguy hiểm đến tính mạng.
Bác sĩ Nhi khoa khuyến cáo 6 loại thực phẩm không nên dùng làm thức ăn dặm cho bé.
Cháo gạo dinh dưỡng
Cháo gạo luôn chiếm ưu thế trên thị trường, được mọi người đánh giá là giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa, tốt cho sự phát triển của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, nếu phân tích kỹ sẽ biết nó có thực sự bổ dưỡng hay không?
Cháo gạo thường được làm từ một lượng nhỏ gạo và một lượng lớn nước, trong quá trình nấu, các thành phần trong gạo được tách ra và cuối cùng tạo thành cháo gạo.
Chúng ta cần biết rằng dinh dưỡng chính của gạo là carbohydrate, và nó chứa một lượng rất nhỏ protein và một số vitamin, là một loại thực phẩm bổ sung năng lượng rất tiết kiệm chi phí, nhưng do hàm lượng protein không cao nên không phù hợp cho bé đang trong giai đoạn phát triển. Vì vậy, cháo gạo không phải là sự lựa chọn tốt nhất khi dành cho trẻ nhỏ.
Hơn nữa, trong cháo gạo chỉ có một ít gạo nên cháo là thức ăn có tỷ trọng cực thấp, không phù hợp với những bé cần dinh dưỡng tỷ trọng cao. Khác với cháo, bột ngũ cốc công thức (gạo bột có bổ sung dưỡng chất) là thực phẩm bổ sung rất tốt, bố mẹ cần lưu ý để phân biệt và lựa chọn thực phẩm ăn dặm phù hợp cho trẻ nhỏ.
Hàm lượng dinh dưỡng trong cháo gạo không cao. Nếu bố mẹ muốn cho trẻ ăn dặm thì phải xay kèm với thực phẩm có tỷ trọng dinh dưỡng cao.
Nước trái cây
Trong suy nghĩ của nhiều người, nước ép trái cây là thức uống bổ dưỡng, tốt cho sức khỏe, vì nó chứa rất nhiều vitamin và cũng là thức ăn lỏng nên nhiều mẹ cho rằng, nước ép trái cây là một trong những thực phẩm bổ sung phù hợp nhất cho bé.
Tuy nhiên, bố mẹ chỉ cho rằng nước ép trái cây chứa nhiều dinh dưỡng, vitamin mà không nghĩ rằng, nước ép trái cây cũng chứa rất nhiều đường, trẻ em tuy cần dinh dưỡng đường nhưng lại không thể tiếp nhận lượng đường lớn này trong nước ép trái cây.
Bố mẹ phải biết rằng, nếu bé ăn nhiều đường thì sẽ rất gây hại cho sức khỏe, chẳng hạn như bé có thể bị béo phì, hay mắc các bệnh như sâu răng, thậm chí là tiểu đường và còn ảnh hưởng đến vị giác của bé.
Đó là lý do mà việc xây dựng thói quen ăn uống lành mạnh cho bé ngay từ khi còn nhỏ là vô cùng cần thiết. Trong đó, nước ép trái cây là một loại thực phẩm không thích hợp làm thức ăn bổ sung cho bé.
Nước trái cây chứa lượng đường nhiều, nếu để trẻ uống thường xuyên sẽ không tốt cho sức khỏe.
Các loại hạt
Các loại hạt quả thực là món ăn bổ dưỡng, ngon miệng. Một số bà mẹ vì muốn trí não con mình phát triển tốt nên chế biến các loại hạt cho con ăn dặm. Nhưng trên thực tế, các loại hạt thực sự không phù hợp với bé.
Các loại hạt nếu không được xử lý đúng cách rất dễ gây ra tình huống bị nghẹn, hóc ở cổ, có thể khiến trẻ bị ngạt đường thở và nhiều nguy hiểm tiềm ẩn khác.
Ngoài ra, một số loại hạt còn dễ gây dị ứng và trẻ em có thể bị dị ứng nếu ăn chúng, gây nguy hiểm cho sức khỏe và sự an toàn của em bé.
Do đó, trong một số tình huống, các loại hạt có khả năng cản trở sự phát triển trí tuệ của trẻ (thiếu oxy não do tắc nghẽn cổ họng, tổn thương não gián tiếp do phản ứng dị ứng,...).
Đây là những nguyên nhân mà các bác sĩ Nhi khoa khuyến cáo bố mẹ không nên cho trẻ nhỏ ăn các loại hạt khi kỹ năng nhai và hệ tiêu hóa chưa thể hoạt động tốt nhất.
Chức năng nhai của trẻ còn kém, hạt có thể khiến trẻ bị hóc, bên cạnh đó một số loại hạt còn gây dị ứng.
Muối
Có một câu nói cổ rằng "ăn nhiều muối sẽ tăng cường sức mạnh". Trên thực tế, câu này cũng khá đúng, bởi vì muối là một phần quan trọng trong quá trình bơm natri và kali bình thường của cơ thể con người. Nếu thiếu muối, con người sẽ dễ bị mất sức.
Tuy nhiên, đối với trẻ sơ sinh, bố mẹ không thể tùy ý thêm muối vào thực đơn ăn dặm hàng ngày của trẻ. Bé dưới 1 tuổi cần rất ít muối, lượng muối vi lượng trong thức ăn thông thường có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu hàng ngày của bé, nên dĩ nhiên sẽ không cần phải bổ sung thêm.
Nếu trẻ tiêu thụ quá nhiều muối có thể dẫn đến một số vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, chẳng hạn như tăng natri máu và suy thận.
Trứng nguyên quả
Trứng là loại thực phẩm rất tiết kiệm chi phí lại có hàm lượng dinh dưỡng cao, xưa nay trứng là loại “thuốc bổ” tốt trên thị trường nên nhiều bà mẹ còn bổ sung trứng vào thức ăn dặm của con.
Tuy nhiên, có thể một số mẹ chưa biết rằng trẻ có thể ăn trứng nhưng không được ăn cả quả trứng. Cả lòng đỏ và lòng trắng của trứng gà đều có giá trị dinh dưỡng cao, nhưng dạ dày của trẻ thường không tiếp nhận lòng trắng trứng, vì nguyên nhân là dễ gây dị ứng.
Vì vậy, không nên cho trẻ ăn cả quả trứng mà chỉ ăn lòng đỏ trứng, và có thể dần "làm quen" lòng trắng trứng sau khi trẻ được một tuổi.
Mặc dù trứng có hàm lượng dinh dưỡng cao, nhưng một số trường hợp lòng trắng trứng sẽ gây dị ứng cho trẻ dưới 1 tuổi.
Mật ong
Trong suy nghĩ của nhiều người, mật ong đã từng là "thần dược" chăm sóc sức khỏe. Một số bà mẹ cũng cho rằng mật ong có tác dụng tốt cho sức khỏe nên sẽ cho con dùng, dù sao mật ong cũng là “thực phẩm xanh” nên rất cần thiết và thân thiện với trẻ sơ sinh.
Tuy nhiên, bố mẹ không biết rằng, mật ong thực sự rất có hại cho trẻ em. Sức đề kháng của bé còn yếu, trong quá trình pha và bảo quản mật ong, nếu không được xử lý đúng cách có thể chứa một số vi sinh vật khiến bé bị ngộ độc, gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe của bé, thậm chí là đe dọa đến tính mạng.
Trên thực tế, đã có một số trường hợp trẻ nhỏ nhập viện điều trị vì dị ứng với mật ong - loại thực phẩm mà nhiều bà mẹ đã lựa chọn để bổ sung vào khẩu phần ăn dặm của trẻ, dù bé còn rất nhỏ, đồng thời giai đoạn này hệ tiêu hóa cũng chưa được hoàn thiện tốt nhất.
Trong quá trình pha và bảo quản mật ong, nếu không được xử lý đúng cách có thể chứa một số vi sinh vật khiến bé bị ngộ độc.
Gợi ý 4 loại thực phẩm tốt, thích hợp cho bé ăn dặm.
Lòng đỏ trứng
Trứng là thực phẩm giàu đạm, ít chất béo, giàu vitamin và khoáng chất, có tác dụng tốt đối với sự tăng trưởng và phát triển của trẻ nhỏ. Trứng có thể cung cấp protein cao, giúp tăng cường sức đề kháng và khả năng miễn dịch cho bé, lòng đỏ trứng còn chứa cholesterol và lecithin, có thể thúc đẩy sự phát triển trí não của bé.
Khi bé được khoảng 6 tháng tuổi có thể cho thêm trứng vào khẩu phần ăn dặm, lúc đầu có thể cho bé ăn một thìa nhỏ lòng đỏ trứng gà, dần dần tăng lên nửa lòng đỏ trứng gà, sau đó cho thêm lòng trắng trứng gà sau khi bé được 1 tuổi. Nên nấu chín trứng trước khi cho trẻ ăn để tránh nhiễm khuẩn salmonella do trứng sống.
Chuối
Chuối là loại trái cây mềm, ngọt dịu, dễ tiêu hóa, là lựa chọn tốt cho bé mới bắt đầu ăn dặm. Chuối rất giàu kali, magie, vitamin B6 và các chất dinh dưỡng khác, có thể giúp bé điều chỉnh cân bằng chất lỏng trong cơ thể, ngăn ngừa hạ kali máu và giảm táo bón.
Chuối cũng chứa một chất gọi là serotonin, có thể ổn định tâm trạng, cải thiện giấc ngủ và tăng cảm giác thèm ăn. Có thể cho bé ăn chuối khi bé được khoảng 6 tháng tuổi, lúc đầu bé có thể ăn nửa quả chuối nghiền, sau tăng dần lên 1 quả. Mẹ nên chọn cho bé những quả chuối chín và có đốm đen trên vỏ để chuối ngọt, mềm và dễ tiêu hóa hơn.
Chuối là loại trái cây mềm, ngọt dịu, dễ tiêu hóa, là lựa chọn tốt cho bé mới bắt đầu ăn dặm.
Đậu
Đậu là một loại thực phẩm giàu protein, có nguồn gốc từ thực vật, có thể cung cấp cho trẻ sơ sinh protein thực vật chất lượng cao, cellulose, phức hợp vitamin B và các chất dinh dưỡng khác.
Đậu có thể giúp bé tăng cơ, giảm cholesterol, chống táo bón và béo phì. Đậu có thể được nấu chín và cho trẻ ăn, hoặc chúng có thể được làm thành sữa đậu nành hoặc đậu phụ.
Bí ngô
Bí đỏ là thực phẩm giàu beta-caroten, vitamin C và kali, rất tốt cho sự phát triển thị giác, làn da và hệ thần kinh của bé. Bí ngô cũng rất giàu cellulose, có thể thúc đẩy nhu động ruột của bé, ngăn ngừa táo bón và đầy hơi.
Bí đỏ thích hợp làm thức ăn bổ sung cho bé trên 4 tháng tuổi, có thể chế biến thành bí đỏ nghiền nhuyễn, cháo bí đỏ hoặc súp bí đỏ cho bé. Chú ý không cho bé ăn bí đỏ quá ngọt hoặc mặn.
Mẹ có thể xay nhuyễn bí đỏ để bé ăn, thực phẩm này rất bổ dưỡng cho sức khỏe của bé.
