Chè vằng là loại thảo mộc có công dụng cao trong điều trị chứng mất ngủ, nóng trong người do gan, phòng ngừa ung thư, lợi sữa cho bà bầu, giảm cân hiệu quả. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về tác dụng của chè vằng trong bài viết sau đây.
Chè vằng là loại chè được tạo nên từ cây vằng, đây vốn là loài cây thuộc họ Nhài, có tên khoa học là Jasminum subtriplinerve Blume. Đây là loài cây mọc hoang, thường được sử dụng làm thuốc chữa bệnh trong Đông y.
Cây vằng thân mảnh, vỏ cây có màu xanh lục và cứng, thân cây có thể kéo dài đến hàng chục mét trong khi bề dày của thân chỉ khoảng vài milimet. Lá chè vằng có hình bầu dục, có 3 gân, đầu lá uốn nhọn, lá có chiều dài khoảng 6 đến 8cm.
Hoa của cây vằng thường có màu trắng, bao gồm từ 8 đến 10 cánh hoa. Quả của cây vằng khi chín thường có màu xanh vàng, đường kính xấp xỉ 10mm, có hạt ở trong.
Hình ảnh của cây chè vằng
Cây vằng được chia thành 3 loại chính:
- Cây vằng trâu: Hay còn được gọi là cây vằng lá to, loại này ít được thu hoạch để sử dụng do tác dụng dược tính thấp.
- Cây vằng sẻ: Hay còn được gọi là cây vằng lá nhỏ, là loại được trồng phổ biến và thu hoạch nhiều nhất để sử dụng do có đầy đủ dược tính để chữa bệnh.
- Cây vằng núi: Tương tự như cây vằng trâu, loại này không được thu hoạch để sử dụng.
Thành phần chính trong chè vằng
- Flavonoid: Là chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ các tế bào khỏi bị tấn công, ngăn ngừa gốc tự do, bảo vệ gan thận khỏe mạnh.
- Alcaloid: Cũng là chất chống oxy hóa cao, có khả năng chống lại ung thư, bảo vệ hệ thần kinh trung ương và điều hòa huyết áp cơ thể.
- Glycosid: Giúp trung hòa axit trong dạ dày, bảo vệ dạ dày khỏi vi khuẩn gây bệnh, giúp ăn ngon miệng và tiêu hóa tốt hơn.
13 tác dụng của chè vằng với sức khỏe và làm đẹp
1. Điều trị cao huyết áp, bệnh tim mạch
Chè vằng chứa các chất chống oxy hóa cao, có khả năng giúp ổn định thành mạch máu, từ đó ngăn ngừa nguy cơ bị cao huyết áp, nhồi máu cơ tim gây đột quỵ, bảo vệ hệ tim mạch. Ngoài ra chè vằng có thể đánh bay cholesterol dư thừa trong mạch máu, ngăn chặn tình trạng xơ vữa động mạch có thể xảy ra.
Chè vằng tốt cho hệ tim mạch
2. Giúp thanh nhiệt, giải độc gan
Tác dụng của chè vằng rất hữu ích trong việc thanh nhiệt, làm mát cơ thể khi bạn bị nóng trong người. Bạn có thể sử dụng nước chè vằng để làm mát cho cơ thể giống như nước lọc hoặc chè xanh hàng ngày. Ngoài ra, flavonoid trong chè vằng sẽ giúp bảo vệ tế bào gan, giải độc cho gan hiệu quả.
3. Giúp ăn ngon, chữa mất ngủ
Nhờ vào hoạt chất Glycosid trong chè vằng sẽ kích thích vị giác của bạn giúp bạn ăn ngon miệng hơn. Từ đó khắc phục chứng lười ăn, biếng ăn, ăn không ngon miệng. Ngoài ra Glycosid còn góp phần giúp ngủ ngon giấc hơn, giấc ngủ sâu và không bị tỉnh dậy giữa đêm.
Chè vằng giúp ăn ngon miệng hơn
4. Phòng ngừa ung thư
Tác dụng của chè vằng trong phòng ngừa ung thư rất tuyệt vời. Các hoạt chất chống oxy hóa mạnh điển hình là Flavonoid sẽ giúp cơ thể chống lại được các gốc tự do gây hại cho tế bào, ngăn ngừa việc hình thành ung thư, loại bỏ các chất độc hại ra khỏi cơ thể.
5. Hỗ trợ điều trị tiểu đường
Chè vằng được coi là loại đồ uống hỗ trợ điều trị tiểu đường vô cùng hiệu quả mặc dù nó không phải là thuốc chữa bệnh. Các chất trong chè vằng có khả năng kích thích cơ thể sản sinh insulin để điều chỉnh lượng đường huyết trong máu luôn ở mức ổn định. Do đó căn bệnh tiểu đường sẽ được thuyên giảm sau một thời gian sử dụng chè vằng.
6. Điều trị kinh nguyệt không đều
Đối với các chị em bị kinh nguyệt không đều, chè vằng có tác dụng điều hòa kinh nguyệt ở những người mới dậy thì hoặc đang trong giai đoạn mãn kinh.
Hãy pha chế 20g chè vằng với 8g ngải cứu và 16g ích mẫu, hy thiêm, sắc với nửa lít nước, đun nhỏ lửa cho tới khi còn khoảng ¼ lượng nước thì có thể sử dụng. Mỗi ngày uống 2 lần sẽ giúp ích cho quá trình điều hòa kinh nguyệt.
7. Chữa các bệnh về răng miệng
Đây là một kinh nghiệm dân gian được ông bà ta truyền lại qua nhiều thế hệ về tác dụng của chè vằng giúp chữa hôi miệng hiệu quả. Bạn chỉ cần nhai nát từ 3 đến 4 lá cây chè vằng và ngậm ở trong miệng khoảng 30 phút mỗi ngày, vấn đề hôi miệng sẽ được giải quyết nhờ các hoạt chất kháng khuẩn và chống oxy hóa cao ở trong lá.
Sử dụng lá chè vằng có thể khắc phục vấn đề hôi miệng
8. Giúp lợi sữa, thông tắc tia sữa
Nhờ có hoạt chất flavonoid và alcaloid trong chè vằng sẽ giúp tuyến vú không bị tình trạng sưng to, tắc nghẽn trong giai đoạn tạo sữa cho con bú. Đặc biệt chúng còn kích thích tuyến vú sản sinh được nhiều sữa hơn, sữa sẽ đặc và ngon hơn cho trẻ.
9. Giúp ngăn ngừa viêm nhiễm sau sinh ở phụ nữ
Phụ nữ thời kỳ mang thai, đặc biệt là sau khi sinh rất dễ mắc phải tình trạng viêm nhiễm. Các chất chống oxy hóa và kháng viêm như flavonoid có trong chè vằng cực kỳ hữu ích để giúp phòng ngừa tình trạng viêm nhiễm sau sinh ở phụ nữ.
10. Trị mụn và làm lành vết thương hiệu quả
Đây là tác dụng của chè vằng trong làm đẹp được nhiều chị em tin dùng. Bởi chè vằng có chứa nhiều hoạt chất chống oxy hóa và kháng khuẩn mạnh cho nên hoàn toàn có khả năng ngừa mụn và giúp vết thương mau lành hơn. Để làm được điều đó, hãy lấy chè vằng đem đun với nước sôi rồi rửa lên vết thương sẽ thấy hiệu quả chỉ sau một thời gian.
Chè vằng có tác dụng trị mụn hiệu quả
11. Tác dụng của chè vằng giúp giảm cân
Chất Glycosid trong chè vằng khi được đưa vào cơ thể có khả năng trung hòa lượng chất béo dư thừa trong cơ thể. Từ đó giúp bạn giảm cân một cách tự nhiên, tiêu trừ được lượng mỡ thừa tích tụ dưới da, giúp người thon gọn và đẹp hơn.
12. Hỗ trợ điều trị áp xe tuyến vú
Để có thể điều trị tình trạng áp xe tuyến vú, các chị em có thể sử dụng lá chè vằng tươi đem giã nát hoặc giã nát cùng với cồn 50 độ. Sau đó đem đắp lên tuyến vú đều đặn cứ mỗi ngày đắp 3 lần cho đến khi tình trạng bệnh thuyên giảm và khỏi hẳn là được.
13. Điều trị chậm kinh, đau bụng kinh ở phụ nữ
Một tác dụng của chè vằng khác với chị em phụ nữ đó là điều trị tình trạng chậm kinh, đau bụng kinh thường gặp mỗi khi đến chu kỳ. Các bạn có thể tham khảo bài thuốc sau đây:
- Lấy 1kg chè vằng khô đem nấu cùng 3 lít nước, đun với lửa nhỏ trong khoảng 3 đến 4 giờ.
- Sau đó đem lọc lấy nước rồi đổ thêm 2 lít nước nữa, đun tiếp với lửa nhỏ trong 2 tiếng tiếp theo.
- Đun cho đến khi nước sánh quyện lại tạo thành cao thì dùng được, mỗi lần sử dụng ăn kèm với cơm sẽ giúp khắc phục tình trạng chậm kinh, đau bụng kinh.
Đối tượng nào không nên sử dụng chè vằng?
- Trẻ em từ 2 tuổi trở xuống không được sử dụng chè vằng
- Phụ nữ đang mang thai không được sử dụng chè vằng, bởi chè vằng sẽ khiến tử cung co bóp khiến dễ bị sảy thai hơn.
- Cần phân biệt rõ ràng giữa lá ngón và lá cây vằng bởi chúng thoạt nhìn rất giống nhau. Lá ngón chứa hàm lượng độc tố cao và có thể gây tử vong nếu ăn phải.
- Người bị dị ứng với các loại đồ uống thảo mộc như trà xanh thì không nên sử dụng chè vằng.
- Người bị huyết áp thấp cũng không nên sử dụng chè vằng để uống bởi nó sẽ khiến tình trạng tụt huyết áp trở nên nặng hơn, tăng khả năng bị ngất xỉu.
Phụ nữ mang thai không nên sử dụng chè vằng
Cách sử dụng chè vằng
1. Hãm với nước sôi
Cách làm này tương tự với cách mà bạn thường hãm với trà xanh. Hãy chuẩn bị khoảng 50g chè vằng khô, bỏ vào ấm trà rồi hãm với 1 lít nước đã được đun sôi. Đợi khoảng 15 đến 30 phút để chè vằng tiết ra được đầy đủ dưỡng chất, sau đó bạn có thể rót ra cốc để thưởng thức.
2. Nấu cao chè vằng
Ngoài việc pha nước chè vằng để uống, bạn có thể nấu cao để sử dụng cũng sẽ mang lại hiệu quả tương đương. Cao chè vằng bạn có thể tìm mua tại các hiệu thuốc đông y uy tín. Mỗi lần sử dụng hãy lấy một miếng cao để bỏ vào với 2 lít nước sôi, sau đó khuấy cho tan đều hỗn hợp là bạn đã có nước chè vằng để sử dụng.
Nguồn tham khảo: Chè vằng - Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Thuốc dân tộc xuất bản ngày 28/5/2019 |