Sử dụng bình giữ nhiệt không đúng cách, có thể nuốt phải kim loại nặng mà bạn không hay biết.
Khi thời tiết trở nên lạnh hơn, mọi người đều chuyển sang sử dụng cốc giữ nhiệt hoặc bình nước giữ nhiệt. Tuy nhiên, nếu chọn sai cốc hoặc sử dụng sai cốc giữ nhiệt, bạn có thể sẽ nuốt phải kim loại nặng cùng các chất độc khác, gây thoái hóa thần kinh não, suy giảm trí nhớ và các ảnh hưởng khác. Y học từng ghi nhận xảy ra trường hợp bị thương hoặc ngộ độc sau khi sử dụng cốc giữ nhiệt.
1. Phân loại cốc/bình giữ nhiệt?
Theo hãng truyền thông Đài Loan "Zhongtian News", các loại ấm đun nước giữ nhiệt phổ biến hiện nay trên thị trường chủ yếu có thể được chia thành hai loại: vỏ nhựa và thép không gỉ. Nếu để ý kỹ bề mặt cốc/bình, bạn sẽ thấy những con số được đánh dấu trên đó. Những con số này đại diện cho các loại vật liệu khác nhau, cụ thể:
+ Cốc giữ nhiệt dòng thép
Dòng thép 200: loại công nghiệp, dễ rỉ sét hơn.
Dòng thép 300 (304, 316): cấp thực phẩm và y tế, tương đối an toàn.
Dòng thép 400: có từ tính, có khả năng chống ăn mòn axit nitric tốt và ít bị rỉ sét hơn.
Các báo cáo chỉ ra, cốc giữ nhiệt bằng loại thép 200, dễ bị rỉ sét và có thể gây ngộ độc kim loại nặng sau khi sử dụng lâu dài. Cốc inox dùng cho thực phẩm và y tế thuộc dòng 300 (304, 316) tương đối an toàn.
Zeng Zhehuang, phó giám đốc Viện Y tế Yoshida của Đài Loan, chỉ ra rằng vật liệu thép không gỉ kém chất lượng có thể dễ dàng giải phóng mangan kim loại nặng. Mặc dù mangan là kim loại vi lượng thường tồn tại trong cơ thể, nhưng ăn quá nhiều có thể gây thoái hóa thần kinh trong não. Theo Trung tâm nghiên cứu chất độc môi trường Đài Loan, những người tiếp xúc với nồng độ mangan cao sẽ bị ảnh hưởng về thần kinh. Tiếp xúc với hàm lượng mangan cao có thể gây ra những ảnh hưởng xấu đến sự phát triển trí não của trẻ, bao gồm thay đổi hành vi, giảm khả năng học tập và trí nhớ.
Ảnh minh hoạ
+ Cốc giữ nhiệt bằng nhựa
PP5: Chống va đập, chịu được nhiệt độ lên tới 100-140°C
PC7: Chống va đập, chịu được nhiệt độ lên tới 130-130°C
PVC3: Khả năng chịu nhiệt 60-80°C
Ngoài thép không gỉ, cốc nhựa cũng có những rủi ro riêng. Báo cáo gợi ý rằng khi mua cốc nhựa, hãy chú ý đến biểu tượng hình tam giác trên thân cốc. Cốc nhựa có ký hiệu “PP5” hoặc “PC7” có thể chịu được nhiệt độ lên tới 130-140°C. Ngược lại, cốc ghi “PVC3” chỉ có thể chịu được nhiệt độ lên tới 80°C. Nếu thường xuyên chứa nước nóng ở nhiệt độ cao thì có thể có nguy cơ giải phóng chất hóa dẻo.
Theo thông tin từ Trung tâm An toàn Thực phẩm Hong Kong, chất hóa dẻo (còn gọi là chất hóa dẻo) được sử dụng để thêm vào các vật liệu như nhựa cứng để làm cho chúng đàn hồi và bền hơn. Chúng được sử dụng rộng rãi trong nhiều loại sản phẩm công nghiệp và tiêu dùng, chủ yếu là trong các sản phẩm polyvinyl clorua (PVC), bao gồm cả những sản phẩm được sử dụng trong vật liệu tiếp xúc với thực phẩm, trong đó phthalate là chất hóa dẻo phổ biến nhất. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế đã đánh giá DEHP (một trong những chất hóa dẻo phthalate) thuộc nhóm 2B (có thể gây ung thư cho con người).
Để tránh nguy cơ hấp thụ quá nhiều kim loại nặng và chất dẻo, báo cáo dẫn lời các bác sĩ khuyên bạn nên chú ý những lời khuyên sau khi mua bình/cốc nước cách nhiệt nên chọn loại 300 series (304, 316), với loại bằng nhựa, nên chọn PP5, PC7.
2. Không nên đựng gì trong cốc giữ nhiệt để đảm bảo an toàn?
Khi sử dụng cốc giữ nhiệt, bình giữ nhiệt bạn cần chú ý điều gì? Hội đồng Người tiêu dùng Hong Kong đã nêu rõ, điều đầu tiên cần làm là tránh va đập hoặc làm rơi cốc, bình giữ nhiệt từ nơi cao, vì lớp chân không sẽ bị phá hủy sau khi va chạm và ảnh hưởng đến hiệu quả cách nhiệt. Ngoài ra, nên tránh những đồ uống sau trong cốc giữ nhiệt:
- Đồ uống có ga: Đồ uống này có thể gây áp lực bên trong quá mức và khiến đồ uống phun ra ngoài.
- Nước ép trái cây như nước ép bưởi và nước cam hoặc đồ uống có axit lactic: Đồ uống có thể dễ bị hỏng.
- Trà, cà phê đậm đặc và các đồ uống có hương vị đậm đà, sẫm màu không nên trữ trong bình/cốc giữ nhiệt trong thời gian dài, để tránh lưu lại hương vị và màu sắc khó làm sạch. Khi sử dụng cốc giữ nhiệt hoặc bình giữ nhiệt, tránh cho quá nhiều chất lỏng vào cốc, nên đổ cách miệng cốc từ 1 đến 2 cm để tránh phần nhựa hoặc cao su ở miệng cốc bị ngâm trong chất lỏng nóng trong một thời gian dài, điều này sẽ đẩy nhanh quá trình lão hóa vật liệu và ảnh hưởng đến hiệu suất của nó. Điều này cũng giúp bạn tránh bị bỏng do đồ uống nóng đổ ra ngoài khi đậy nắp.
3. Lưu ý gì khi vệ sinh bình/cốc giữ nhiệt?
Khi sử dụng cốc, cần cẩn thận với nhựa bị ẩm mốc. Sau mỗi lần sử dụng cốc giữ nhiệt, bình giữ nhiệt, bạn cần làm sạch và sấy khô kỹ lưỡng để tránh vết bẩn hoặc cặn bột màu bám vào gioăng cao su/nắp nhựa. Nên để các vật liệu nhựa, cao su khô ráo, không bị ẩm mốc và bị đổi màu do không được làm sạch.
Vì các khoảng trống trên nắp thường khó làm sạch nên bạn có thể tháo rời nắp và vòng đệm để vệ sinh. Sau khi sấy khô, hãy nhớ thay vòng đệm đúng cách để tránh rò rỉ.
Bình giữ nhiệt. (Ảnh minh họa).
Không nên rửa bình bằng máy trừ khi có quy định khác trên sản phẩm, không nên đặt cốc hoặc bình giữ nhiệt vào máy rửa bát để tránh hư hỏng.
Không sử dụng chất tẩy rửa có chứa clo vì clorua có thể làm hỏng bề mặt thép không gỉ nên không nên sử dụng chất tẩy hoặc chất tẩy rửa có chứa clo để làm sạch cốc giữ nhiệt, bình giữ nhiệt. Bạn có thể tận dụng tốt bột baking soda đa năng, bởi baking soda là trợ thủ đắc lực trong việc làm sạch cốc.
Nếu cốc giữ nhiệt hoặc bình giữ nhiệt có mùi khó chịu, bạn cũng có thể dùng baking soda để làm sạch. Đơn giản chỉ cần đổ nước nóng vào cốc giữ nhiệt hoặc bình, thêm 1 thìa cà phê baking soda, ngâm trong nửa giờ đến một giờ rồi rửa sạch. Sử dụng các dụng cụ làm sạch mềm như bọt biển, vải mềm, bàn chải mềm, không sử dụng miếng cọ rửa, bàn chải sắt hoặc bàn chải cứng để tránh làm trầy xước vật liệu.
