Nghỉ ngơi được xem là hành vi giúp cơ thể phục hồi nhưng nếu nghỉ không đúng cách lại có thể khiến cơ thể kiệt sức hơn.
Y học cổ truyền Trung Quốc tin rằng khí và máu là hai nền tảng của hoạt động sống. Khí là một loại năng lượng có tác dụng làm ấm cơ thể, thúc đẩy khí huyết; huyết là máu chảy trong kinh mạch, có tác dụng nuôi dưỡng các cơ quan và kích hoạt tinh thần.
Con người nếu khí huyết đủ thì sinh lực mạnh, khí huyết không đủ thì thể lực và sinh lực sẽ suy giảm. Nghỉ ngơi tốt có thể thúc đẩy quá trình sản sinh khí huyết và phục hồi sinh lực, nhưng một số thói quen vô ý nhìn bề ngoài có vẻ như nghỉ ngơi, thư giãn để hồi phục cơ thể nhưng thực chất lại tiêu hao khí huyết.
Bác sĩ Peng Yuqing, trưởng Khoa Y tế Bệnh viện Đông Phương, Đại học Y học Trung Quốc ở Bắc Kinh và bác sĩ Yu Bin, trưởng khoa Lá lách và Tiêu hóa, Bệnh viện trực thuộc số 1 của Đại học Y học Cổ truyền Trung Quốc, Hồ Nam (Trung Quốc) liệt kê 5 thói quen làm tiêu hao khí huyết nhất.
1. Thường xuyên xem các video ngắn
Khả năng nhìn rõ của mắt phụ thuộc hoàn toàn vào việc nuôi dưỡng máu gan và thải khí gan. Nếu máu gan không đủ, mắt sẽ dễ bị khô. Một số người có thói quen xem các đoạn video ngắn trong nhiều giờ liên tục, sử dụng mắt quá nhiều sẽ huy động nhiều máu gan hơn, cộng với việc ngồi lâu dễ dẫn đến khí huyết ứ.
Gợi ý: Tốt nhất không nên chơi điện thoại quá 2 tiếng mỗi ngày, bạn cũng có thể đảo mắt nhiều hơn và massage hốc mắt thường xuyên. Dùng hai tay nắm chặt và massage hốc mắt trên và dưới, từ trong ra ngoài mỗi ngày.
2. Luôn nằm suy nghĩ về mọi thứ
Suy nghĩ làm tổn thương lá lách, suy nghĩ quá mức sẽ khiến cho sự vận chuyển và chuyển hóa của lá lách không bình thường, theo thời gian, lá lách yếu đi, khí huyết chuyển hóa không đủ. Suy nghĩ quá mức cũng có thể gây ra trầm cảm, đánh trống ngực, hay quên, mất ngủ và các triệu chứng khác.
Gợi ý: Y học cổ truyền cho rằng giữ tinh thần trong sáng sẽ đẩy lùi bệnh tật tức là nếu bạn có một trái tim trong sáng và không dính vào những chuyện vụn vặt thì bạn có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh.
Những người làm việc trí óc nên thiết lập một khoảng thời gian không suy nghĩ như tập chánh niệm, yoga,... để thư giãn tâm trí.
3. Ngâm chân quá lâu và đổ mồ hôi nhiều
Ngâm chân trước khi đi ngủ có thể làm ấm cơ thể và giúp dễ ngủ, nhưng nếu bạn ra mồ hôi nhiều do nhiệt độ nước cao hoặc ngâm lâu thì phương pháp này sẽ rất có hại cho cơ thể.
Cơ thể quá nóng sẽ khiến dương khí tăng lên, khí huyết giãn nở; ngâm đến mức đổ nhiều mồ hôi sẽ làm lượng dịch trong cơ thể cạn kiệt, khiến khí huyết cạn kiệt.
Gợi ý: Nhiệt độ nước ngâm chân không được vượt quá 40 độ C, thời gian được kiểm soát tốt nhất trong vòng 20 phút. Ngâm chân cho đến khi cơ thể đổ mồ hôi một chút là đủ. Vào mùa đông, càng nên cố gắng tránh đổ mồ hôi quá nhiều.
4. Vừa ăn vừa xem phim
Nhiều người có thói quen vừa ăn uống vừa xem phim để thư giãn, giải trí nhưng điều này sẽ khiến thức ăn nhai chưa kỹ đi vào dạ dày, làm tăng gánh nặng vận chuyển qua đường tiêu hóa.
Gợi ý: Lá lách và dạ dày là nơi sinh khí và sinh hóa máu, khi ăn bạn có thể bỏ điện thoại di động xuống, nhai chậm và thưởng thức món ăn ngon.
5. Chỉ nằm cả ngày
Có không ít người nằm dài trên giường cả ngày nhưng lại vẫn cảm thấy kiệt sức. Y học cổ truyền Trung Quốc tin rằng “nằm lâu hại khí và ngồi lâu hại thịt". Nằm trên ghế sofa vài giờ sau khi tan sở hoặc nằm lâu trên giường vào cuối tuần hoặc ngày lễ thực sự làm tổn hại khí và máu.
Gợi ý: Chỉ cần bạn di chuyển dù làm bất cứ hoạt động nào cũng đều có lợi. Cố gắng không nằm cả ngày vào những ngày nghỉ và chỉ ngồi trong một khoảng thời gian ngắn vào thời gian bình thường, không ngồi yên liên tục quá 50 phút.
Người thiếu khí huyết có triệu chứng gì?
Biểu hiện lâm sàng của thiếu khí huyết có thể xuất hiện riêng lẻ hoặc cùng lúc. Thiếu khí có biểu hiện là sợ lạnh, chân tay lạnh, mệt mỏi và suy nhược, đánh trống ngực, khó thở.
Thiếu máu tức là các cơ quan thiếu chất dinh dưỡng, dẫn đến khô da, tóc khô, móng tay nứt nẻ, mờ mắt, tê tay chân, mất ngủ, mơ màng, hay quên, hồi hộp, rối loạn tâm thần.
Sau đây là 10 triệu chứng chính của khí huyết không đủ:
- Mất trí nhớ và hồi hộp;
- Tầm nhìn mờ;
- Da tái nhợt;
- Da thô ráp, khô, sạm màu hoặc thiếu sức sống;
- Tóc khô và xỉn màu;
- Tê tay chân;
- Mất ngủ, thường xuyên mơ, dễ tỉnh giấc;
- Kinh nguyệt ít và thưa;
- Chóng mặt và ù tai;
- Mệt mỏi và suy nhược, sức sống giảm sút, thiếu năng lượng và mệt mỏi.
8 cách “bổ sung” năng lượng và máu đã mất
Làm thế nào để bổ sung lại năng lượng và máu đã bị tiêu hao? Bác sĩ Yu Bin cho biết việc này thực ra không khó và các phương pháp sau sẽ phát huy hiệu quả nếu bạn kiên trì.
1. Nhai chậm
Chỉ khi thức ăn được nhai kỹ mới có thể được hấp thu tốt hơn và giảm bớt gánh nặng cho lá lách và dạ dày. Nên nhai một miếng cơm khoảng 20 lần, ăn chậm, dành 15-20 phút cho bữa sáng và tốt nhất là không dưới 30 phút cho bữa trưa và bữa tối.
2. Ăn ít đồ lạnh
Chế độ ăn uống không đúng cách trong thời gian dài và ăn quá nhiều đồ sống, lạnh có thể dễ dàng tổn thương lá lách, ảnh hưởng đến quá trình vận chuyển và chuyển hóa của lá lách và dạ dày, sau đó ảnh hưởng đến việc sản xuất khí và máu. Chú ý uống nước ấm, hạn chế ăn đồ lạnh, nhiều dầu mỡ, cay nóng.
3. Ngủ một giấc ngon lành
Ngủ là một cách quan trọng để nuôi dưỡng gan và máu. Nếu mỗi ngày bạn đều có thể ngủ ngon giấc vào 2 khung giờ là 11-13h trưa và 23h đêm-1 giờ sáng mà không bị tỉnh sẽ rất có lợi. Vì đây là 2 khung giờ quan trọng để hồi phục sức khỏe.
4. Massage huyệt Công Tôn
Y học cổ truyền Trung Quốc cho rằng, huyệt Công Tôn có tác dụng kiện tỳ, dạ dày, điều hòa khí huyết, là huyệt đầu tiên giúp lá lách mạnh khỏe, khí huyết dồi dào.
Mỗi ngày chỉ cần xoa bóp khoảng 50 lần vào buổi sáng và buổi tối đến khi thấy hơi sưng là được. Bạn cũng có thể xoa bóp cùng với huyệt Thái Bạch.
5. Tắm nắng
Khi nắng đẹp nên ra ngoài phơi nắng, đặc biệt để ánh nắng chiếu vào huyệt Bạch Huy trên đầu, có thể thúc đẩy quá trình trao đổi chất trong cơ thể, tăng tốc độ tuần hoàn máu, tăng cường sinh lực cho các cơ quan.
6. Ngâm chân nước ấm
Người bị lạnh chi dưới có thể thêm một ít ngải cứu, hạt tiêu, … vào nước. Tuy nhiên, không nên ngâm chân ngay sau bữa ăn mà tốt nhất nên thực hiện sau bữa ăn một giờ.
7. Vỗ nhẹ vào bắp chân
Ngồi dậy, đặt chân xuống đất, nắm tay thành nắm đấm và đấm vào bắp chân có thể tác động đến các cơ quan trong cơ thể.
8. Chải tóc vào buổi sáng
Chải tóc không chỉ có thể thúc đẩy lưu thông máu và nuôi dưỡng tóc mà còn truyền năng lượng dương và nạo vét khí và máu. Thời điểm tốt nhất là vào buổi sáng, khi dương khí trỗi dậy. Chải tóc 50-100 lần mỗi lần cho đến khi da đầu bạn cảm thấy hơi ấm.
