Những món chiên nướng mà nhiều người yêu thích lại có thể chứa chất gây lão hóa và gây ra nhiều bệnh tật.
Những món nướng hay rán hơi cháy xém luôn có một mùi thơm hấp dẫn khơi dậy cảm giác thèm ăn của mọi người. Tuy nhiên, theo các chuyên gia món ăn thơm ngon mà nhiều người thích mê ấy lại có thể sản sinh ra một lượng lớn chất gây lão hóa AGEs khiến bạn có thể già nhanh hơn gấp 10 lần.
Quá trình oxy hóa và glycation là thủ phạm chính của lão hóa
Chống oxy hóa là trọng tâm chống lão hóa được nhiều người quan tâm, nếu cơ thể có quá nhiều loại oxy phản ứng không chỉ gây tổn thương tế bào mà còn có thể dẫn đến nguy cơ ung thư và các bệnh về lối sống (chẳng hạn như nhồi máu cơ tim,...).
Ngoài quá trình oxy hóa, không thể bỏ qua phản ứng glycation (sự suy giảm protein). Phản ứng glycation sẽ tạo ra một lượng lớn AGEs (sản phẩm cuối cùng của glycation). Bác sĩ Zeng Songhua, Trung tâm Y học Lão khoa tại Bệnh viện Đa khoa Cựu chiến binh Đài Bắc, Đài Loan (Trung Quốc) đã chỉ ra rằng AGEs là tác nhân chính gây lão hóa mạch máu và là thủ phạm của lão hóa mô. Chúng không chỉ làm viêm thành mạch máu mà còn còn làm tăng nguy cơ xơ cứng động mạch, bệnh thận, tiểu đường, nguy cơ mắc các bệnh nghiêm trọng như bệnh Alzheimer.
Trong nhiều trường hợp, phản ứng glycation và phản ứng oxy hóa còn có thể xảy ra đồng thời, nên chúng được gọi chung là phản ứng oxy hóa đường (glycoxidation).
Quá trình glycation làm ảnh hưởng đến collagen làm da lão hóa. (Ảnh minh họa)
Các phương pháp chiên, nướng làm tăng lượng AGEs lên hơn 10 lần
Đồ chiên rán là món ngon rất dễ tìm nhưng nếu ăn thường xuyên, AGEs có thể tiếp tục tích tụ trong cơ thể. Bác sĩ Zeng Songhua chỉ ra rằng protein trong thịt được cấu tạo từ các axit amin, khi đun nóng axit amin và đường, chúng sẽ chuyển sang màu nâu, hiện tượng này gọi là phản ứng Menard.
Màu sắc vàng nâu đẹp mắt xuất hiện ở thực phẩm khi được chiên nướng ở nhiệt độ cao chính là kết quả của phản ứng Menard cũng là dấu hiệu của quá trình đường hóa, tạo ra một lượng lớn AGEs. So với thực phẩm sống, lượng AGEs sẽ tăng lên gấp 10 lần khi chiên hoặc nướng ở nhiệt độ cao.
Khi ăn những thực phẩm này, AGEs sẽ được hấp thụ và tích tụ trong cơ thể, gây tổn thương các mô cơ thể, gây lão hóa và viêm mãn tính trong cơ thể.
Thực phẩm chiên nướng ở nhiệt độ cao trong thời gian dài làm tăng sản sin AGEs. (Ảnh minh họa)
10 loại thực phẩm có AGEs cao nhất
Ngay cả đối với cùng một loại thực phẩm, hàm lượng AGEs sẽ thay đổi theo các phương pháp nấu nướng khác nhau. Thực phẩm có hàm lượng AGEs thấp nhất là thực phẩm tươi sống và các phương pháp chế biến tiếp theo là luộc, hấp, rang và chiên. Nhiệt độ của phương pháp nấu càng cao thì thực phẩm càng tăng nhiều AGEs.
Các chuyên gia cũng chỉ ra thêm rằng hầu hết AGEs ăn vào từ thực phẩm sẽ bị phân hủy trong quá trình tiêu hóa, nhưng chúng sẽ vẫn còn 10% được cơ thể con người hấp thụ nên lượng AGEs tích lũy trong chế độ ăn uống hàng ngày vẫn đáng kể và không thể bỏ qua.
Bác sĩ Zenji Makita, giám đốc phòng khám AGE Makita Clinic (Nhật Bản) cũng cảnh báo 10 loại thực phẩm có hàm lượng AGEs cao nhất, mọi người nên cân nhắc trước khi ăn.
Thực phẩm | Lượng AGEs |
Thịt nướng |
Khoảng 16600 kU/100g |
Thịt xông khói nướng |
Khoảng 11000kU/13g |
Xúc xích nướng (nướng trong 5 phút) |
Khoảng 10143 kU/90g |
Đùi gà nướng còn da |
Khoảng 10030kU/100g |
Bít tết nướng (nướng dầu ô liu) |
Khoảng 9050kU/90g |
Gà rán (ức gà có da, chiên trong 25 phút) |
Khoảng 8965 kU/90g |
Thịt lợn cốt lết chiên |
Khoảng 7600kU/100g |
Cánh gà chiên |
Khoảng 7764 kU/90g |
Pizza |
Khoảng 6825 kU/100g |
Xúc xích nướng (luộc 70%) |
Khoảng 6736 kU/90g |