Bỗng dưng bạn béo không kiểm soát dù vẫn giữ chế độ ăn uống quen thuộc, vậy bạn bị làm sao?
Trái ngược với suy nghĩ của nhiều người, tăng cân không phải lúc nào cũng do ăn uống quá độ hoặc lười vận động. Đôi khi, điều này liên quan đến căng thẳng, thiếu ngủ hoặc mất cân bằng nội tiết tố. Theo trang MD, căng thẳng mãn tính ảnh hưởng đến sự thèm ăn và mức insulin, có thể dẫn đến tăng cân. Ngoài ra, một nguyên nhân phổ biến khác có thể khiến bạn tăng cân vùn vụt là suy giáp, căn bệnh có thể cản trở khả năng sử dụng năng lượng của cơ thể.
Các chuyên gia cũng lưu ý, khi bạn già đi, việc cơ thể tăng lên vài cân là điều bình thường. Theo Piedmont Healthcare, quá trình trao đổi chất giảm khoảng 30% khi bạn bước qua tuổi 50, dẫn đến tăng cân. Cần hiểu rõ, tăng cân không nhất thiết là một vấn đề, nhưng nếu nó xảy ra quá nhanh, rõ ràng bạn cần lưu tâm. Hãy lưu ý tới một số nguyên nhân tiềm ẩn gây tăng cân nhanh chóng sau đây:
Nếu cân nặng đột ngột tăng không rõ nguyên do, bạn đừng chỉ lo tập cật lực để giảm cân mà nên đi khám. (Ảnh minh họa)
Hội chứng buồng trứng đa nang
Hội chứng buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết tố phổ biến, có thể gây tăng cân nhanh chóng ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Tình trạng bệnh lý này ảnh hưởng đến sự trao đổi chất và chức năng nội tiết, dẫn đến kinh nguyệt không đều, vô kinh, lông trên cơ thể nhiều, mụn trứng cá và các vấn đề khác. Các nhà nghiên cứu tin rằng bệnh này có thể là do kháng insulin hoặc nồng độ androgen cao. Các chuyên gia ước tính, có tới 10% phụ nữ trong độ tuổi sinh sản mắc bệnh này, đặc biệt ở độ tuổi 15-44, bất kể dân tộc.
Văn phòng Sức khỏe Phụ nữ Mỹ cảnh báo, nếu không được phục hồi, bệnh có thể dẫn đến huyết áp cao, tăng cholesterol, trầm cảm, lo lắng hoặc tiểu đường. Hội chứng buồng chứng đa nang ảnh hưởng đến khả năng sử dụng insulin của cơ thể, hormone liên quan đến chuyển hóa glucose, do đó thúc đẩy quá trình lưu trữ chất béo ở vùng bụng.
Điều đáng nói là, thuốc trị buồng trứng đa nang có thể dẫn đến tăng cân, theo nghiên cứu năm 2020 trên Tạp chí Khoa học Sinh sản Con người, Mỹ.
Thuốc và thực phẩm chức năng
Thuốc trị buồng trứng đa nang, thuốc chống trầm cảm, thuốc tiểu đường... đều có thể gây ra tác dụng phụ là tăng cân. Những loại thuốc này thúc đẩy sản xuất serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến việc kiểm soát sự thèm ăn. Serotonin ức chế cảm giác đói, đồng thời làm tăng tiết insulin và giảm đốt cháy chất béo, có thể góp phần làm tăng cân, theo kết quả một nghiên cứu năm 2019 được công bố trên tờ Endocrine Reviews.
Ngoài ra, thuốc giảm đau, thuốc hạ huyết áp, thuốc hóa trị và một số thuốc chống trầm cảm khác có thể gây giữ nước. Tương tự, một số thực phẩm chức năng bổ sung, đặc biệt là những thực phẩm giàu vitamin B, có thể góp phần làm tăng cân.
Tăng cân vùn vụt không phải là điều bình thường, nên đi kiểm tra. (Ảnh minh họa).
Bệnh thận, nhiễm trùng hoặc suy tim
Khi bạn bỗng thấy cơ thể nặng cân hơn, đây có thể là dấu hiệu bạn mắc bệnh thận, nhiễm trùng hoặc suy tim. Trong những tình huống này, nên đi kiểm tra sức khỏe.
Hội chứng Cushing
Tăng cân nhanh chóng cũng có thể có nguyên nhân là hội chứng Cushing. Bệnh rối loạn nội tiết tố này là do dư thừa cortisol trong máu. Hội chứng Cushing phổ biến hơn với những người trong độ tuổi 25-50 nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai.
Các triệu chứng của hội chứng Cushing có thể bao gồm tăng cân nhanh chóng ở vùng bụng, cổ, ngực cũng như yếu cơ, mệt mỏi và các vấn đề về thị lực. Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia của Vương quốc Anh, tình trạng sức khỏe này khiến khuôn mặt của bạn trông sưng húp và tròn trịa hơn bình thường. Một số người có thể bị yếu tay và chân, trầm cảm, cáu kỉnh, ham muốn tình dục thấp.
Ung thư buồng trứng
Bạn có thể tăng cân nhanh chóng nếu mắc bệnh ung thư buồng trứng. Căn bệnh nguy hiểm đến tính mạng này dễ gây to vùng bụng, đau dạ dày, no sớm và táo bón, theo Medical News Today. Bạn cũng có thể cảm thấy thường xuyên muốn đi tiểu và chu kỳ kinh nguyệt rối loạn.
Healthline giải thích, ung thư buồng trứng có thể gây tăng cân thông qua một số cơ chế. Bạn cũng có thể bị táo bón, giữ nước trong cơ thể. Trong trường hợp bạn thấy tăng cân mặc dù ăn lành mạnh, vận động đầy đủ, có lẽ bạn nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn.
