Rất nhiều thanh thiếu niên hiện nay sử dụng chất gây nghiện nhưng trong suy nghĩ của các em thì đó chỉ là trò mua vui, không quan tâm tới ảnh hưởng nguy hiểm từ việc này.
PGS.TS Nguyễn Văn Tuấn - Viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai) cho biết, nếu như trước đây, nói đến chất gây nghiện nhiều người sẽ nghĩ đến thuốc phiện, heroin, thuốc lá… nhưng hiện nay chất gây nghiện phong phú hơn nhiều.
Theo PGS Tuấn, ngoài những chất gây nghiện truyền thống, hiện nay còn được mở rộng ra các loại khác như ketamine, thuốc lắc, nấm ảo giác, khí cười… Thậm chí, có một bộ phận không nhỏ người sử dụng còn có xu hướng trộn lẫn các chất này vào với nhau để tăng cảm giác mạnh.
PGS Tuấn cho rằng, đây là điều vô cùng nguy hiểm, ảnh hưởng rất lớn đến thần kinh, cũng như thể chất của người dùng. Tuy nhiên, điều đáng buồn là giới trẻ lại không nhận ra điều đó, khi vào viện vẫn còn khẳng định chất mình dùng không phải chất cấm, chất gây nghiện.
Rất nhiều bạn trẻ cho rằng bóng cười không phải là chất gây nghiện nên vô tư sử dụng. (Ảnh minh họa)
Điển hình như trường hợp của nữ sinh Ngọc Ánh (16 tuổi, ở Vĩnh Phúc) lúc cao điểm đã chi đến 7 triệu đồng cho một lần dùng bóng cười, sau đó phải nhập viện tâm thần điều trị vì xuất hiện những biểu hiện như ảo giác, nói nhảm và mệt nỏi...
Khi đến viện, nữ sinh này cho biết bản thân tìm hiểu rất kỹ về bóng cười. Sau mỗi lần dùng, Ánh còn chủ động mời người đến nhà để truyền vitamin B12. Vì theo tìm hiểu của Ánh, dùng nhiều bóng cười sẽ dẫn đến thiếu hụt vitamin B12.
Thậm chí, khi vào viện, ngay trước mặt các bác sĩ, Ánh còn dọa sẽ kiện mẹ với lý do “bóng cười không phải là chất cấm, mẹ không thể bắt con vào viện”. Sau khi được phân tích, bệnh nhân mới chấp nhận điều trị và hứa sẽ từ bỏ. Sau khi thăm khám và xét nghiệm, các bác sĩ cho biết nữ sinh bị thiếu hồng cầu, còn vitamin B12 lại không hề thiếu.
Với trường hợp của Ngọc Ánh, theo các bác sĩ, là vẫn còn nhẹ, đáp ứng điều trị tốt. Trước đó, đã có trường hợp xuất hiện dấu hiệu nặng nề đến mức tê yếu liệt chi, phải đi xe lăn đến viện khám do dùng chất gây nghiện khiến thần kinh bị phá hủy, tổn thương.
PGS Nguyễn Văn Tuấn (bên trái) - Viện trưởng Viện Sức khỏe Tâm thần và TS Lê Thị Thu Hà (bên phải) cảnh báo, việc dùng chất gây nghiện ở giới trẻ đang rất đáng cảnh báo.
TS Lê Thị Thu Hà - Trưởng phòng điều trị nghiện chất (M7), Viện Sức khỏe Tâm thần cho biết, hiện tình trạng trẻ vị thành viên dùng chất gây nghiện đang rất đáng báo động. Trung bình, mỗi ngày viện tiếp nhận hàng chục ca trẻ vị thành niên nhập viện do gặp các vấn đề về sử dụng chất gây nghiện.
Theo bác sĩ Hà, hiện chất gây nghiện trên thị trường rất đa dạng, có khi chỉ là gói nước xoài được quảng cáo 100% nguyên chất nhưng bán với giá 2 triệu đồng/gói. Hay kẹo socola, thuốc lá điện tử có chứa cần sa… đây là loại cần sa dạng tổng hợp, khi sử dụng rất gây hại cho sức khỏe.
“Cần sa, đặc biệt là cần sa tổng hợp khi sử dụng liên tục sẽ kích hoạt gen gây loạn thần của người bệnh. Sau này, trẻ thường bị rối loạn tâm thần mãn tính”, bác sĩ Hà cảnh báo.
Ths.BS Bùi Văn Toàn - Phòng Tâm lý lâm sàng (Viện Sức khỏe tâm thần) cho rằng, trẻ vị thành niên sử dụng chất gây nghiện ngày càng nhiều, nguyên nhân một phần đến từ gia đình - khi gia đình không quan tâm đúng mức, có bất hòa, trẻ dễ muốn tìm niềm vui nơi khác, bằng những cách khác… Bên cạnh đó, nhiều em muốn chứng tỏ bản thân đã trưởng thành cũng dẫn đến lạm dụng và nghiện các chất này. Do vậy, bác sĩ Toàn nhấn mạnh đến vai trò của gia đình trong quá trình điều trị cho trẻ có vấn đề do sử dụng chất gây nghiện.
Theo hướng dẫn của bác sĩ Toàn, ngay khi phát hiện trẻ sử dụng chất gây nghiện, gia đình cần bày tỏ rõ quan điểm, cùng đồng hành để thay đổi hành vi của trẻ. Trong đó, việc gia đình theo dõi, giải quyết những vấn đề của trẻ đang gặp phải như stress, thích thể hiện bản thân, giải quyết các mẫu thuẫn gia đình… rất quan trọng, nhằm mục đích giúp trẻ không tái sử dụng chất gây nghiện.