Rau ngổ là một trong những loại rau thơm thường xuất hiện trong nhiều món ăn của người Việt. Ngoài ra, tác dụng của rau ngổ đối với sức khỏe cũng được ứng dụng trong nhiều bài thuốc dân gian.
Cây rau ngổ là một loại thảo mộc phổ biến được trồng rộng rãi ở các khu vực Đông Nam Á. Loại thảo mộc này được biết là chứa nhiều lợi ích cho sức khỏe cũng như là một thành phần tích cực trong nhiều món ăn Việt Nam. Rau ngổ có hương vị thơm và được sử dụng như một hợp chất tạo hương vị trong nhiều món ăn.
Khái quát về rau ngổ
Rau ngổ là một loại cây thân nhẵn mọc ở những nơi đầm lầy và ngập úng ở vùng nhiệt đới. Thân cây rau ngổ rất đơn giản, mọc thẳng và mập mạp và thường phát triển đến chiều cao từ 30 cm đến 60 cm.
Lá của rau ngổ có hình thuôn dài và phát triển với chiều dài từ 2 cm đến 6 cm và thường rộng từ 0,5 cm đến 1 cm. Chúng xuất hiện đối diện nhau trên thân cây và có hình xoáy. Các lá có gốc ôm tròn, trong khi đầu nhọn. Các lá của rau ngổ có rìa răng cưa.
Rau ngổ có hoa màu hồng hoặc tím nhạt, mọc đơn độc hoặc mọc thành chùm. Những bông hoa xuất hiện ở nách lá và có cuống dài và cực kỳ mỏng có kích thước từ 1 cm đến 1,5 cm. Đài hoa có hình tuyến, chiều dài khoảng 4 mm và được chia thành các phần hình mũi mác. Các tràng hoa của Limnophila aromatica có chiều dài 1,2 cm, trong khi các quả nang có hình thuôn dài với các đầu nhọn.
Rau ngổ là một loại rau gia vị phổ biến ở Việt Nam
Về cơ bản rau ngổ là một loại thảo mộc ẩm thực có nguồn gốc từ Đông Nam Á, đặc biệt là Việt Nam. Hương vị của rau ngổ tương tự như hương vị của thìa là, nhưng nó cũng có một chút mùi hăng của cam quýt. Loại thảo mộc này được sử dụng nổi tiếng nhất trong ẩm thực Việt Nam với tên gọi là canh chua cá. Rau ngổ tươi được sử dụng rộng rãi trong các loại súp khác nhau và thậm chí cả món cà ri dưới dạng trang trí hấp dẫn và tươi ngon.
Rau ngổ cần đất ẩm và bóng râm một phần để phát triển mạnh. Ngoài ra, loài cây mỏng manh này cần được bảo vệ khỏi sương giá. Rau ngổ là một loài thực vật thường xanh, ưa phát tán. Rau ngổ có đặc tính ưa nước và bạn có thể dễ dàng trồng loại cây này ở vùng nước nông, ví dụ như vùng ngoại vi của ao nơi mực nước thường không cao hơn vài cm.
Rau ngổ tương đối ít được biết đến ở bên ngoài vùng nhiệt đới, nhưng hiện nay nó đang dần được công nhận vì ngày càng phổ biến dưới dạng cây thủy sinh. Loại thảo mộc này được phổ biến khắp các khu vực nhiệt đới cũng như cận nhiệt đới của châu Á, ngoài các khu vực phía bắc của Úc. Loại cây này mọc tự nhiên ở vùng nước nông, chẳng hạn như vùng đầm lầy. Ngoài ra, rau ngổ còn mọc như một loại cỏ dại ở các ruộng lúa bị ngập úng.
Người dân Đông Nam Á sử dụng rau ngổ dưới dạng một loại thảo mộc có vị cay. Ở Việt Nam, rau ngổ còn được dùng làm thảo dược.
Tác dụng của rau ngổ
Rau ngổ được biết là có chứa các đặc tính làm thơm cũng như long đờm và do đó được biết đến với mục đích làm sạch chất nhờn dư thừa, từ đó chữa các vấn đề về đường hô hấp. Các bộ phận của rau ngổ thường được sử dụng là lá và rễ.
Hàm lượng hóa chất và chất dinh dưỡng trong rau ngổ:
Ngoài vai trò là một loại gia vị thơm ngon, rau ngổ còn là một loại thực phẩm lành mạnh và bổ dưỡng. Loại thảo mộc này chứa vitamin A, vitamin B và vitamin C, ngoài ra còn có một số khoáng chất thiết yếu như sắt, canxi, phốt pho và các chất khác.
Lá của cây rau ngổ chứa khoảng 0,1% tinh dầu, chủ yếu bao gồm limonene. Ngoài ra, loại tinh dầu này còn chứa một số chất phytochemical khác bao gồm perillaldehyde và một xeton monoterpenoid không điển hình được gọi là cis-4-caranone.
Tác dụng của rau ngổ
Rau ngổ có đặc tính long đờm
Rau ngổ đã được biết đến là có đặc tính long đờm và do đó nó là một phương pháp chữa bệnh hiệu quả chống lại nhiều vấn đề về đường hô hấp như cảm lạnh và ho. Tiêu thụ hai muỗng canh lá rau ngổ ngâm trong nước nóng có thể giúp bạn giảm đờm và sốt. Nước ép của rau ngổ cũng được sử dụng dưới dạng một loại thuốc làm mát để chữa viêm họng và sốt.
Rau ngổ có tác dụng giảm căng thẳng
Rau ngổ có chứa một số hợp chất có xu hướng xoa dịu thần kinh và do đó cho phép bạn làm dịu mức độ căng thẳng. Lá rau ngổ còn được biết đến với hương thơm sảng khoái tuyệt vời. Bạn có thể vò nát những chiếc lá này để ngửi hương thơm sảng khoái của chúng, điều này sẽ giúp giảm bớt căng thẳng cho cơ thể và tinh thần.
Rau ngổ có lợi cho phụ nữ mang thai và cho con bú
Rau ngổ có tác dụng lợi sữa
Rau ngổ thường được biết đến với tác dụng tốt đối với phụ nữ mang thai và đang cho con bú vì nó có xu hướng cải thiện sự hình thành sữa đồng thời cải thiện mùi vị của sữa. Các bà mẹ đang cho con bú khi sữa của họ bị chua có thể uống nước ép rau ngổ để cải thiện mùi vị của sữa.
Rau ngổ có đặc tính chống tự hoại
Rau ngổ có hiệu quả trong việc điều trị viêm cũng như nhiễm trùng do vết thương và chấn thương. Nó có xu hướng có tác dụng chữa bệnh và có thể giúp phục hồi nhanh hơn. Nước ép chiết xuất từ thảo mộc được dùng cho những người bị sốt.
Dầu chiết xuất từ lá cây rau ngổ có đặc tính khử trùng. Ngoài ra, rau ngổ còn được dùng làm thuốc đắp, đắp vào các vết lở loét ở chân.
Một số tác dụng khác của rau ngổ
Ngoài những tác dụng trên, rau ngổ cũng được sử dụng để điều trị lở loét, biếng ăn, táo bón, khó tiêu và viêm.
Rau ngổ trong nấu nướng
Hương thơm cũng như hương vị của rau ngổ làm người ta liên tưởng đến cả thìa là và chanh. Trong ẩm thực Việt Nam, nó được sử dụng rất thường xuyên và được người dân địa phương gọi là ngò om. Rau ngổ là một thành phần quan trọng trong món canh chua ngọt hải sản gọi là canh chua, trong đó cũng có me. Tuy nhiên, không nên nhầm ngò om với ngò gai. Trong ẩm thực Thái Lan, rau ngổ được gọi là phak kayang và được dùng để chế biến các món om.
Nhiều người thường ăn sống rau ngổ hoặc thái nhỏ rau ngổ và dùng để trang trí các món ăn Việt Nam. Bản chất và hương vị của rau ngổ là tốt nhất khi nó được ăn sống.
Các loại thảo mộc như rau ngổ phổ biến vì hương vị đặc biệt mà chúng góp phần vào các món súp, cá và các món thịt. Những loại thảo mộc này cũng được sử dụng trong món cà ri.
Tác dụng phụ của rau ngổ
Hiện tại, chưa có nghiên cứu nào chứng minh các tác dụng phụ của rau ngổ. Tuy nhiên, vì rau ngổ mọc lên ở khu vực ẩm ướt nên dễ có trứng giun, sán. Người dùng mua về cần rửa thật sạch sẽ để tránh ngộ độc thực phẩm.
Rau ngổ có tính mát nên có thể làm mát phủ tạng, làm giãn cơ bên trong. Vì vậy, một số phụ nữ có thai có bệnh lý không nên sử dụng rau ngổ. Tốt nhất nên hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng một lượng lớn rau ngổ trong bữa ăn.
Nguồn tham khảo: Health Benefits of Rice Paddy Herb - đăng tải trên trang tin Ayusology. Xuất bản ngày 15/12/2017. |