Khi thời tiết trở lạnh, không chỉ người cao tuổi mà ngay cả thanh niên cũng có nguy cơ bị đột quỵ nếu không biết cách phòng và chăm sóc bản thân.
ThS.BS Nguyễn Ngọc Vĩnh Yên - Khoa Cấp cứu, Bệnh viện E cho biết, trong những ngày nhiệt độ giảm sâu như vừa qua, khoa liên tiếp tiếp nhận các trường hợp nhập viện do đột quỵ não và các bệnh tim mạch, không chỉ người cao tuổi mà cả nhiều người trẻ.
Gần đây, một nam thanh niên 34 tuổi ở Hà Nội nhập viện trong tình trạng yếu nửa người trái, nói khó… Sau khi được cấp cứu và thực hiện các xét nghiệm, chiếu chụp cần thiết, người bệnh được xác định bị đột quỵ não.
Qua khai thác tiền sử bệnh án, người bệnh có biểu hiện yếu nửa người, nói khó khi đang chơi thể thao (chơi bóng bàn) tại cơ quan sau giờ làm việc… Khi đó, mọi người đều nghĩ người bệnh bị trúng gió nhưng bản thân anh thấy yếu nửa người, nói khó… nên đã đến cấp cứu tại Bệnh viện E. Người bệnh được chấn đoán là tắc mạch máu não cấp và may mắn đến viện trong “thời gian vàng” sau 25 phút kể từ khi khởi phát triệu chứng ban đầu. Sau đó, bệnh nhân được chụp CT và được chỉ định sử dụng thuốc tiêu huyết khối tái tưới thông mạch máu não nên không nguy hiểm đến tính mạng.
Nam thanh niên bị đột quỵ não khi đang chơi thể thao. Ảnh: BSCC.
Một trường hợp khác là bệnh nhân 89 tuổi, ở Nam Định, bị đau vùng ngực sau xương ức, khó thở, được chuyển tuyến lên Hà Nội, sau đó chuyển cấp cứu tại BV E Trung ương. Trước đó, bệnh nhân xuất hiện biểu hiện sốt, ho, khó thở nên được gia đình đưa đi khám và có chẩn đoán bị bệnh lý mạch vành.
Khi tới Bệnh viện E, các bác sĩ chẩn đoán sơ bộ người bệnh có nguy cơ nhồi máu cơ tim nên đã tiến hành hội chẩn khẩn với các bác sĩ Trung tâm tim mạch để đưa ra phương án điều trị kịp thời. Sau khi có kết quả xét nghiệm, chụp chiếu, siêu âm, bệnh nhân được đánh giá ở tình trạng nguy hiểm do tổn thương cơ tim gây nên… Bệnh nhân được điều trị theo phác đồ và đáp ứng tốt với thuốc, hiện đã phục hồi và có thể tự chăm sóc bản thân.
Bác sĩ Vĩnh Yên cho biết, thời tiết biến đổi thất thường như những ngày vừa qua khiến số người nhập viện gia tăng đột biến, nhất là các bệnh lý về đột quỵ não và tim mạch. Vì thế, để phòng tránh đột quỵ não và tim mạch mùa lạnh, người dân cần tầm soát các yếu tố nguy cơ như huyết áp, mỡ máu, đái tháo đường, thuốc lá, bia rượu, chất kích thích…
Trong khoảng thời gian vàng từ dưới 3 giờ đến 4,5 giờ đầu sau khi khởi phát đột quỵ, nếu người bệnh được đưa đến bệnh viện chữa trị kịp thời thì cơ hội sống sót và phục hồi rất cao. Với những người có tiền sử bệnh tim mạch, cao huyết áp, đái tháo đường,... nếu thấy những dấu hiệu như đột ngột nói khó, liệt ½ người, nhìn mờ một bên mắt, liệt nửa mặt… thì gia đình chủ động gọi cấp cứu hoặc đưa đến bệnh viện sớm.
Trong vòng vài phút nếu không được cung cấp đủ máu, các tế bào não sẽ bắt đầu chết, vì thế, thời gian kéo dài càng lâu, số lượng tế bào não chết càng nhiều sẽ ảnh hưởng lớn tới khả năng vận động và tư duy của cơ thể, thậm chí dẫn tới là tử vong. Do đó, bệnh nhân đột quỵ cần được sớm đưa vào bệnh viện để các bác sĩ cứu chữa trong thời gian vàng này.
Dấu hiệu phổ biến để nhận biết đột quỵ cần đi viện là:
- Liệt mặt đột ngột, giảm hoặc mất thị lực ở một mắt và/hoặc hai mắt (nhìn đôi,...).
- Yếu đột ngột của một cánh tay hoặc một chân, có thể bị tê, yếu hoặc tê liệt hoàn toàn.
- Rối loạn phát âm (mất ngôn ngữ hoặc loạn vận ngôn).
- Mất cảm giác ở một bộ phận cơ thể.
- Trong một số trường hợp, tai biến mạch máu não được biểu hiện bằng sự khởi đầu đột ngột của dáng đi không ổn định, ngã, rối loạn thăng bằng hoặc chóng mặt.