Đây là loài cá quen thuộc của vùng sông nước miền Tây, nổi bật với hương vị thơm ngọt tự nhiên và giá trị dinh dưỡng vượt trội.
Vùng sông nước miền Tây có đa dạng các loài cá, trong đó phải kể tới cá ét. Theo tìm hiểu, cá ét thuộc họ Cá chép Cyprinidae, thân thon dài, dẹp bên, đầu nhỏ, mõm tù, thân màu đen xám ở mặt lưng, trắng xám ở mặt bụng, các vây có màu đen. Loài cá này có thể nặng tới 2kg, thường sinh sống ở các con sông, kênh rạch thuộc miền Tây, nơi có điều kiện tự nhiên lý tưởng cho sự phát triển của chúng.
Cá ét là đặc sản ở vùng sông nước miền Tây, có hương vị thơm ngon hấp dẫn
Nếu như ở những nơi khác cá ét vô cùng xa lạ thì ở miền Tây, từ xưa đây là loài cá quen thuộc, gắn với những bữa cơm dân dã của người dân nơi đây. Thịt loài cá ét mềm, ngọt, không dai, hương vị thơm ngon không thua kém bất cứ loài cá có giá trị nào khác.
Ngư dân thường khai thác cá ét bằng cách giăng câu, giăng lưới, chài hoặc đóng đáy. Dân thiện nghệ hay dùng ống tre to dài khoảng 5 tấc, xung quanh có đục nhiều lỗ nhỏ rồi đem cắm hai bên bờ sông, cá sẽ tự động chui vào. Lúc này chỉ cần kéo nhẹ ống tre lên là bắt được cá.
"Mình còn nhớ ngày trước cá ét có nhiều vô kể. Các buổi trưa hoặc những hôm đi chăn bò, mình thường theo lũ bạn trong xóm đi săn cá ét. Chỉ cần câu một lúc là có cả mớ cá ét. Bọn mình hay nhóm lửa ở bờ mương, bờ ruộng rồi nướng tại chỗ. Thịt cá toả ra mùi thơm hấp dẫn, chấm với muối ớt ngon vô cùng, đến bây giờ mình vẫn nhớ mãi. Phần còn lại thì mang về để cho mẹ nấu canh chua hoặc kho lạt.
Sau này, nhiều người còn làm khô cá ét, gác trên giàn bếp cho đến khi cá khô rồi mang cất vào trong chum. Cá khô để dành ăn vào những hôm mưa gió, mùa đông giá rét hoặc lũ lụt. Hiện cá ét trong tự nhiên hiếm hơn. Chủ yếu cá bán ra thị trường là cá nuôi. Nếu muốn ăn cá ét đồng, tôi phải nhờ mẹ đi chợ từ sớm, mua về làm sạch rồi cấp đông, gửi lên thành phố".
Khô cá ét được ưa chuộng vào dịp Tết
Trên thị trường, cả trên chợ mạng hay các cửa hàng hải sản, cá ét tươi có giá khoảng 50.000 đồng/kg, trong khi đó cá ét khô giá từ 200.000-300.000 đồng/kg. Những người nuôi cá ét cho biết loài cá này dễ nuôi, thích nghi với điều kiện môi trường, sinh trưởng và phát triển tốt, nguồn nước.
Với cá ét khô, có thể nướng chấm muối ớt hoặc dùng để nấu canh chua. Người miền Tây thường cho vài con cá ét khô, vài trái cà chua, quả me, hành ớt, một ít rau ngổ, cá khi nấu để nguyên con hoặc nấu xong, tách thịt cá, lọc bỏ xương. Canh khô cá ét nấu chua vô cùng thơm ngon, vị ngọt với cá kết hợp với vị chua thanh của các loại gia vị làm cho món ăn thêm phần hấp dẫn.
"Khô cá ét có quanh năm nhưng vào dịp Tết là đắt khách nhất. Có thể để làm món nhậu vào ngày Tết hoặc ăn vào những ngày sau Tết cũng rất hợp lý. Khi ngày Tết ăn quá nhiều thịt và bánh chưng thì khô cá ét nướng hoặc nấu chanh chua sẽ giúp giải ngán", bạn Ngọc (ở Tiền Giang) chia sẻ.
