Loại cá này trước chỉ dùng cho lợn ăn vì thịt nhão, lắm xương, mình dẹt, nhưng bây giờ lên đời thành đặc sản nổi tiếng, mang lại nguồn thu nhập cho nhiều người dân.
Cá thác lát (hay còn được gọi là cá thát lác) có ngoại hình khá giống với cá bơn, cá rồng với phần thân dẹt, mỏng và khá nhỏ. Phần đầu của loại cá này nhỏ, ngắn, mắt cá to, lồi và miệng cá rộng kéo dài lên phần ổ mắt.
Theo tìm hiểu, cá thác lát có mặt ở hầu hết những quốc gia trên thế giới, đặc biệt là ở những vùng nước lợ rộng rãi ở châu Phi, châu Á đặc biệt là ở Ấn Độ và một số quốc gia thuộc Đông Nam Á. Tại Việt Nam, chúng có nhiều ở miền Trung và khu vực sông Đồng Nai và Đồng bằng sông Cửu Long.
Trước đây, cá thác lát có đầy ở đồng ruộng, ao hồ, chỉ cần vớt một mẻ là đầy ắp các loại cá vặt, trong đó có cá thác lát. Nhưng loại cá này mình dẹt, thịt mỏng lại lắm xương nên mọi người không ưa chuộng như cá chạch, cá quả, cá chép hay các loài cá khác. Thời điểm đó, cá thác lát chủ yếu làm thức ăn cho lợn và gia súc, cũng không có ai mua bán ở chợ.
Những năm gần đây, thứ cá từng bị chê lên chê xuống này lại trở thành đặc sản nổi tiếng, bán với giá đắt đỏ và được nhiều người tìm mua về thưởng thức.
Anh Hoàn (người bán cả ở Hậu Giang) cho biết: "Cá thác lát thân dẹt nên khó lóc phần thịt. Chỉ cho những người bán cá, làm cá quen tay mới có thể róc phần thịt nguyên vẹn. Vì thế, cá tươi bán ra ít mà chủ yếu mọi người sẽ bán loại cá đã róc thịt sẵn, đóng thành hộp, hoặc chả cá thác lát. Ở Hậu Giang, chả cá thác lát là món đặc sản mà du khách đến đây đều tìm mua về làm quà cho người thân, bạn bè".
Anh Hoàn cho biết cá thác lát tươi được rao bán với giá 100.000 đồng/kg. Cứ 2.5kg cá tươi sẽ nạo ra được 1kg chả cá nên giá của loại này lên tới 200.000 – 330.000 đồng/kg.
Ở Hậu Giang, nhiều hộ gia đình mở rộng mô hình nuôi cá thác lát và chế biến mặt hàng cá thác lát rút xương, mang lại hiệu quả kinh tế cao, thậm chí còn xuất khẩu ra nước ngoài. Sở dĩ mặt hàng này nổi tiếng trước hết là thịt cá ngon, sản phẩm mới lạ, không xương, hợp khẩu vị với nhiều người và là mặt hàng sạch, bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Vào dịp Tết Nguyên đán, mặt hàng cá thác lát rút xương sẽ hút hàng hơn ngày bình thường nên các cơ sở tăng cường nhân công và công suất lên vài lần để kịp cung ứng hàng ra ngoài thị trường.
Cá thác lát là một trong những loại cá béo với thành phần có giá trị dinh dưỡng cao với hàm lượng vitamin A, D, E, chất béo, axit béo Omega 3,… dồi dào. Vì vậy, đây là dòng cá mang đến nhiều lợi ích cho sức khỏe con người. Đặc biệt là trẻ em, phụ nữ mang thi và người lớn tuổi.
