Loại quả này có màu đỏ tươi và nước bên trong sánh y như máu nên được người dân địa phương gọi là quả máu. Quả máu dùng để ăn sống hay ngâm rượu đều cho ra mùi vị thơm ngon, nhiều người yêu thích.
Nếu có dịp về Quảng Ninh, bạn hãy tìm thưởng thức đặc sản có một không hai mà nghe tên có phần “đáng sợ” - đó là quả máu. Đây là một loại cây thường mọc hoang tự nhiên trong rừng ở vùng “đất mỏ”, từ lâu đã được bà con nơi đây sử dụng như một loại trái lạ. Thế nhưng trước đó họ cũng không biết tên thật của loài cây này là gì. Bên trong loại quả này có màu đỏ tươi và đặc sánh y như máu nên người dân nơi đây gọi nó là quả máu.
Quả máu là đặc sản của Quảng Ninh
Bên trong loại quả này có màu đỏ tươi và đặc sánh y như máu nên người dân nơi đây gọi nó là quả máu
Theo mô tả của anh Huỳnh Tấn Hưng (39 tuổi, Quảng Ninh), cây máu dạng thân leo có lá nhỏ dài khoảng 10 - 15cm, có gân lá nổi màu sáng. Lá cây quả máu xanh quanh năm, cây ra hoa, đậu quả từ tháng 2 - 6 hàng năm và bắt đầu chín từ cuối tháng 6 kéo sang đầu tháng 7.
“Ngày xưa cây mọc dại trong rừng, đến mùa quả chín rụng đầy gốc, bây giờ nhiều người mang về nhà trồng lấy quả, có được giống tốt nên luôn sai quả, cho sản lượng rất tốt. Trung bình 3 - 5 năm sau khi trồng là cây cho trái. Quả máu mọc thành chùm, hình bầu dục thuôn về phía cuống. Khi chùm quả máu còn nhỏ và xanh trông giống như chùm nho xanh. Khi chín, chùm quả chuyển dần từ màu xanh sang màu phớt hồng trông như chùm quả nhót và khi chín đủ thì chuyển sang màu đỏ tươi như máu và chín kỹ chuyển sang màu tím đen...”, anh Hưng cho biết.
Đưa cho chúng tôi một nắm quả đỏ nhỏ bằng đầu ngón tay tươi rói vừa hái trên cây xuống, anh Hưng vừa hướng dẫn: “Để ăn quả máu thì phải dùng tay bóp nhẹ, nặn, chà xung quanh cho mềm, chuyển màu tím đen. Sau khi bóp mềm thì quả thì mới nặn ra 1 chất dịch màu đỏ như máu để ăn”.
Để ăn quả máu thì phải dùng tay bóp nhẹ, nặn, chà xung quanh cho mềm, chuyển màu tím đen
Khi ăn, quả có vị chua ngọt nhẹ dịu, nhưng rất khác lạ với vị của quả dâu da hay là quả sấu chín, hoặc quả cóc khi chín. Chính vì vậy mà trẻ em rất thích ăn loại quả này, cũng hợp khẩu vị của phụ nữ có thai vì vị chua dịu, ăn bao nhiêu cũng không đủ. Đặc biệt, theo lời của bà con địa phương, phụ nữ có thai hoặc sau khi sinh đang cho con bú mà ăn quả máu này bổ máu, da dẻ hồng hào.
Ngoài cách ăn sống, quả máu còn được dùng để ngâm rượu uống bồi bổ sức khỏe. Trước khi ngâm rượu, dùng dao nhỏ bổ nhẹ quả máu từ phía rốn theo hình dấu nhân rồi cho vào bình. Quả máu sau 3 tháng ngâm rượu tỏa ra một mùi thơm rất riêng biệt, ngọt dịu nên rất dễ uống. Đặc biệt, màu sắc của loại rượu này trông rất bắt mắt, đỏ dịu khiến cánh mày râu không khỏi “suýt xoa”. Cũng theo lời người dân địa phương, rượu ngâm quả máu uống rất tốt cho sức khỏe nếu như uống ở mức độ vừa phải và đều đặn, giúp nâng cao thể lực, bổ máu...
Cận cảnh bên trong quả đỏ.
Không còn là loại quả “đặc sản” của Quảng Ninh, quả máu giờ đây được nhiều người dân tại các thành phố lớn như Hà Nội, Tp.HCM… Do số lượng ít, lại được ưa chuộng nên vào mùa, giá bán quả máu khá cao, từ 120.000-150.000 đồng/kg.
Chị Minh Vy (45 tuổi, Hà Nội) có người nhà ở Quảng Ninh đổ mối quả máu về Hà Nội cho biết: “Hiếm hàng nên nhiều người tìm quả máu để mua sẽ thấy khó tìm. Thậm chí mình thường hay bán trên chợ mạng, chợ chung cư, nhận đơn của khách xong lại phải cáo lỗi vì không đủ hàng. Trung mình một đợt hàng mình nhập về khoảng 20kg đều chỉ đủ để giao cho khách đặt trước”.
Cây quả máu dạng dây leo, thường leo trên cây mít
Lý giải về lý do khan hiếm hàng, chị Minh Vy cho biết những năm gần đây, loại quả này được ưa chuộng vì “cơn sốt” khai thác dược liệu tự nhiên trong rừng. Tuy nhiên số lượng cây quả máu mọc tự nhiên trong rừng ngày càng khan hiếm, cây quả máu trồng cũng bị người dân khai thác mạnh. Cũng có nhiều gia đình đưa cây máu về trồng trong vườn nhưng số lượng cũng không nhiều.
