Rau trai hay còn được gọi là thài lài trắng, vốn là loài cỏ dại mọc tua tủa sau mưa, không chỉ là món ăn ngon mà còn được nhiều chị em "săn lùng".
Cách đây không lâu, trên MXH lan truyền hình ảnh một loại rau có hoa màu xanh da trời kèm chú thích: “25 tuổi đầu giờ mới biết loại cỏ này ăn được”. Bên dưới bài đăng, nhiều cư dân mạng xôn xao bình luận. Đa phần các thành viên của diễn đàn đều ngạc nhiên là loại cỏ này lại ăn được, bên cạnh đó một số tài khoản lại nhanh chóng xác nhận đây là loại rau “quen thuộc” gắn liền với tuổi thơ của họ.
Rau trai là loại cỏ dại mọc khắp ruộng đồng, vườn tược
Đó chính là rau trai, vốn là loại cỏ dại mọc khắp ruộng đồng, vườn tược, là loại cỏ dại từng gây biết bao phiền toái cho người dân quê bởi nó mọc thành từng dây, nhiều rễ và sinh trưởng tốt từ Bắc chí Nam. Rau trai còn có tên là rau trai ăn, rau trai thường, cỏ lài trắng, thuộc họ thài lài, có tên khoa học là commelina communis.
Rau trai cao 25 – 50cm, lông mềm, rễ dạng sợi mọc ở đốt, thân phân nhánh thường ngả xuống, lá thuôn hat hình ngọn giáo, có bẹ ở gốc dài 2 – 10cm, rộng 1 – 2 cm, không cuống. Hoa màu xanh lơ có những lá bắc dạng mo bao quanh. Theo lời của chị Hà Nguyễn (ở An Giang) thì rau trai non nhất và thích hợp để hái đọt mang về chế biến món ăn. Các món được chế biến từ loài cỏ dại này đem đến cho người dùng cảm giác ngọt lành và lạ miệng khi ăn.
Rau trai xanh mơn mởn chế biến thành nhiều món ăn ngon
"Món canh mà thuở bé tôi thường ăn đây, giờ xa quê lâu lâu thèm cái mùi vị này mà tìm không ra, cũng có ai bán đâu mà mua”, chị Hà cho biết. Rau trai có thể nấu canh (với hến, nghêu, sò…) hoặc luộc chấm mắm, xào tỏi, ăn kèm lẩu… chỉ cần xách rổ chạy ra vườn, tìm chỗ trống đất ẩm, có nhiều nắng và ánh sáng cũng có thể hái được một rổ rau đầy ắp. Bữa cơm dân dã chỉ mỗi món rau trai xào vẫn rất ngon lành, trẻ con có thể ăn liền mấy chén cơm trắng nóng hổi vì vị ngọt tự nhiên của loại rau dại này. Món ăn tuy đơn sơ mộc mạc nhưng để lại nhiều dư vị độc đáo đối với người ăn cũng như những ai đã từng trải qua một thời ấu thơ chốn quê nghèo khó.
Theo lời chị Hà, món rau trai phải có nêm thêm một chút đường để giữ màu xanh tự nhiên, dù là món luộc hay món xào. Bắc nồi nước thật sôi rồi bỏ rau trai vào nồi đậy nắp lại, bỏ chút đường rồi nhắc xuống là đã có ngay một đĩa rau tươi xanh bắt mắt. Còn nếu là rau trai xào tỏi, bắc chảo dầu lên trên bếp cho sôi, để tỏi xắt nhuyễn vào đảo đều. Khi tỏi vàng đều, cho rau trai đã chần qua nước sôi vào, nêm ít nước mắm, đường, bột ngọt, muối rồi nhắc xuống. Gắp rau ra đĩa rắc ít tiêu xay lên trên mặt cho món ăn thêm bắt mắt.
Người dân thu hoạch rau trai.
Tuy chỉ là một loại rau dại nhưng lại rất dễ dàng tìm thấy loại rau này được bán ở chợ hay trên các sàn thương mại điện tử. Tại các chợ, loại rau này được bán với giá dao động 50.000 đồng/kg. Trò chuyện với chị Nga - thương lái bán rau tại chợ Xã Tây (quận 5, TP.HCM), chị cho biết rau trai thi thoảng vẫn có hàng và được chị nhập về 5 -7kg, chỉ bán một lúc là hết sạch.
“Rau trai không phân bón, không thuốc trừ sâu lại chế biến hợp khẩu vị nên rất dễ bán, chủ yếu là các cô lớn tuổi biết đến loại rau này” ,chị Nga cho biết.
Một sàn thương mại điện tử bán rau trai.
Ngoài ra, không khó để tìm thấy rau trai được bày bán trên các sàn thương mại điện tử, là rau “tươi” 100%. Tại đây, giá rau có phần nhỉnh hơn, khoảng 70.000 - 90.000 đồng/kg. Tất cả đều không có sẵn tại cửa hàng, được đóng túi cẩn thaank, khách muốn ăn thường phải đặt hàng, cửa hàng sẽ chốt đơn và giao đến tận nơi.
Theo Đông y, rau trai có vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh, tác dụng giải nhiệt, chống viêm, lợi tiểu, tiêu sưng, thường được dùng toàn cây để làm thuốc. Rau tươi hay khô điều trị cảm cúm, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm họng, viêm amidan cấp, nhiễm trùng đường tiết niệu.
