Với người dân thành phố, ngó khoai là món lạ nhưng với những người dân ở quê, thứ này từ lâu đã gắn với bữa cơm của người dân nghèo.
Nói đến ngó, chắc hẳn nhiều người sẽ nghĩ ngay tới ngó sen. Còn ngó khoai vẫn là cái tên lạ lẫm với người thành phố, nhiều người chưa có cơ hội được thưởng thức.
Khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm, khi những cơn mưa đổ xuống là lúc ruộng khoai sọ, khoai môn nảy mậm. Mậm là phần mọc ra từ rễ của cây, non to chừng ngón tay út, vươn dài hết cỡ phải bằng hai gang tay trên bùn đất. Đó người ta gọi là ngó khoai.
Ngó khoai là phần mọc từ gốc của cây khoai môn hay khoai nước
Ngó khoai có thân dài, thon, kích cỡ lớn bằng ngón tay người. Chúng còn có tên gọi khác là bồng khoai, dải khoai. "Trước đây khoai mọc dại ở mương nước, góc ruộng, bờ ao. Đến mùa bà và mẹ tôi hái ngó về chế biến món ăn.
Tôi còn nhớ, ngó khoai sau khi hái về, tước sạch vỏ và bẻ khúc (4-5cm) ngay khi còn tươi, ngâm vào nước muối cho khỏi ngứa. Ngâm chừng 10 phút thì rửa lại cho sạch rồi đem luộc qua với chút muối, sau đó mới chế biến. Tước ngó khoai là công đoạn tốn khá nhiều thời gian, phải dùng tay chứ không được dùng dao. Nhiều người còn luộc ngó khoai lên trước khi tước để không bị ngứa.
Ngó khoai ăn vừa bở, vừa bùi, rất thơm ngon
Tuổi thơ chúng tôi gắn với món canh ngó khoai nấu mẻ, đơn giản nhưng ngon và đưa cơm vô cùng", bạn Thanh Mai (quê ở Tủa Chùa Điện Biên) nhớ lại.
Từ món ăn dân dã của người nghèo, mấy năm gần đây ngó khoai "lên đời" thành đặc sản lạ ở thành phố, bán rất đắt hàng.
Ngó khoai được đóng trong túi zip khi bán ở thành phố, khách chỉ cần rửa sạch là có thể mang đi chế biến, rất nhanh và tiện lợi
Theo đó, ngó khoai bán ở thành phố đã được làm sạch sẽ, đóng gói đóng túi nilon rồi hút chân không. Làm như vậy, ngó khoai có thể bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh được 7-10 ngày, để ngăn cấp đông thì lâu hơn.
"Ngó khoai ở ruộng, mọc sát đất nên việc làm sạch rất mất thời gian. Hơn nữa, những người không biết làm thì có thể bị ngứa. Vì thế, ngó khoai bán ở thành phố thường đã được làm sạch, khách chỉ việc rửa lại là có thể mang đi chế biến luôn", bạn Mai nói thêm.
Hiện trên chợ mạng đã có nhiều địa chỉ rao bán ngó khoai với giá khoảng 70.000 đồng/kg. Người bán giới thiệu, ngó khoai đã được làm sạch nên rất thuận tiện, khi ăn có vị bở, bùi, ngậy, có thể nấu thành những món ăn thanh mát như: canh ngó khoai nấu cá, tôm, cua. Khi nấu ngó khoai nên đun nhỏ lửa, nấu kỹ sao cho cọng khoai vẫn nguyên nhưng lại mềm, vẫn hơi giòn đặc trưng chứ không sợ nhũn nát.
Ngó khoai thành đặc sản lạ, bán đắt hàng ở thành phố
Hiện nay có một số giống khoai môn mới (cụ thể là khoai ngọc môn Thái Lan) không hề bị ngứa nên cũng thuận tiện cho mọi người khi chế biến hơn.