Loại quả này là một đặc sản ở Cao Bằng, có tên rất lạ, không phải ai cũng đã có cơ hội được thưởng thức.
Khoảng tháng 3, tháng 4 hàng năm, không khó để bắt gặp tại các phiên chợ Cao Bằng một loại quả có tên vô cùng lạ. Quả rừng này không có tiếng phổ thông, được người dân ưu ái gọi với tiếng địa phương là mác Khuối.
Về hình dạng bên ngoài, mác Khuối có hình tròn, màu đỏ, vỏ nhẵn, căng mọng và to hơn hòn bi, trong ruột có màu trắng ngà. Quả này mọc ra từ thân cây, thành từng chùm, mỗi quả nặng10-15g.
Mác Khuối có màu đẹp, bắt mắt, là thứ quả rừng lạ và sạch
Cây mác Khuối mọc dại trên đồi, trên nương rẫy, trong rừng, trong vườn nhà. Đây là cây dây leo, cao khoảng 3-5m, lá màu xanh thẫm to hơn bàn tay, hoa màu trắng mọc thành từng chùm dưới tán lá.
Khoảng tháng 4, mác Khuối bắt đầu chín rộ, quả chuyển sang màu đỏ thẫm rất bắt mắt, giống quả cherry. Khi còn xanh, mác Khuối có vị chua và hơi chát, ruột quả có vị bùi. Người dân ở Cao Bằng thường hái quả rừng về chấm muối ớt ăn vặt, hoặc ngâm rượu, ngâm siro, dùng để làm thành thứ gia vị nấu canh, kho cá.
Chị Loan - một người dân ở xóm Khào B, xã Phúc Sen, huyện Quảng Uyên, Cao Bằng, cho biết: "Trước đây người dân địa phương vào rừng hái mác Khuối về nấu canh chua, nấu cá, có người thì hái mang về chấm muối ớt. Chúng có vị chua chát, chấm với muối ớt ngon hết xảy.
Thứ quả rừng này dùng để nấu canh chua hoặc ngâm siro, ngâm rượu
Những năm gần đây, mác Khuối được biết tới nhiều hơn, nhiều người dân địa phương hái về để bán ở chợ phiên. Vì có cái tên lạ và màu sắc hấp dẫn nên thứ quả rừng này thu hút sự chú ý của những vị khách du khách đến với Cao Bằng".
Theo chị Loan, đến mùa, mác Khuối chín thành từng chùm, mỗi người có thể hái được 10-20 kg quả để mang ra chợ phiên bán với giá khoảng 20.000 đồng/kg. Còn nếu chuyển về thành phố, quả mác Khuối có giá đắt hơn do cộng thêm chi phí vận chuyển, khoảng 30.000-40.000 đồng/kg.
Anh Hóa - một thương lái chuyên thu mua cái loại rau rừng, quả rừng để bán ở thành phố chia sẻ: "Mác Khuối ít người biết đến, nhưng có những người đã biết tới vị của loại quả này thì rất thích, họ đặt hàng tôi để về ngâm siro uống mùa hè hoặc ngâm rượu.
Để ngâm rượu mác Khuối, nên chọn mua những quả chín, sẫm màu, rửa sạch, tách quả ra khỏi chùm, sau đó để khô ráo nước, cho vào bình thủy tinh hoặc chum, sành rồi ngâm với rượu ngon, tỷ lệ 1 kg mác Khuối ngâm với 2 - 3 lít rượu, sau 2 tháng là dùng được. Hoặc có thể ngâm qua đường sau 5 - 7 ngày vớt cái ra ngâm với rượu sẽ giảm bớt vị chua của quả, ngâm theo cách này uống sẽ ngon hơn".
Từ thứ quả rừng mọc dại, giờ đây mác Khuối rở thành món ăn độc, sạch, lạ miệng thu hút nhiều người tìm mua để thưởng thức.