Rất nhiều gia đình, dù con đã bước vào tuổi vị thành niên nhưng vẫn có hành động yêu thương như ôm, hôn con ở nơi đông người, điều này làm cho trẻ cảm thấy khó chịu, thậm chí là phản ứng lại với phụ huynh. Vậy khi gặp những trường hợp như vậy, phụ huynh cần phải ứng xử ra sao? Chuyên gia trị liệu tâm trí Minh Tâm (Hà Nội) sẽ có tư vấn về vấn đề này.
Mới đây, diễn viên Việt Trinh có đăng đoạn video ôm, hôn con lên mạng xã hội, sau đó bị nhiều người phản đối, thậm chí tôi đọc được thông tin, chính con trai nữ diễn viên này cũng không thích hành động của mẹ.
Đây chắc hẳn là tình huống nhiều người gặp phải, trong đó có tôi. Tôi là mẹ đơn thân và chỉ có một đứa con trai duy nhất, năm nay 14 tuổi. Từ bé đến giờ, mỗi chiều đón con đi học về, tôi luôn có cử chỉ âu yếm, thân mật như ôm con, hỏi han con, nắm tay con đưa con về.
Gần đây nhất, khi tôi lau mồ hôi cho con trước cổng trường, con không đồng ý và phản ứng lại bằng cách nói to với mẹ: “Con có phải trẻ lên 3 nữa đâu”, “từ mai mẹ đừng đi đón nữa, con tự đi học và tự về nhà được”. Tôi rất buồn trước phản ứng của con. Về nhà hỏi chuyện mới biết, những hành động trước đó của tôi khiến con bị các bạn lấy ra để đùa cợt là công tử bột, lớn rồi mà “núp sau váy mẹ”, hay có bạn còn gọi con là đồ trẻ con. Điều này khiến con tôi lầm lì, ít nói, đến lớp xa lánh bạn bè.
Thực sự, tôi không biết phải làm sao lúc này, có lẽ nào tình yêu tôi thể hiện với con là sai, rất mong nhận được sự tư vấn của chuyên gia.
Nên có hành động yêu thương phù hợp với độ tuổi
Cách ba, mẹ thể hiện tình cảm với con là không sai, tuy nhiên, ở từng độ tuổi phải có những cách thể hiện tình cảm khác nhau để phù hợp với tâm sinh lý của trẻ. Khi còn nhỏ có thể ôm hôn con được, nhưng giai đoạn sau trẻ sẽ phản ứng lại khi bố mẹ có hành động này.
Với hành động ôm hôn thì chỉ nên áp dụng cho trẻ dưới 5 tuổi, giai đoạn đó trẻ rất thích được cưng chiều, được bao bọc và quan tâm. Giai đoạn 6 đến 10 tuổi, khi đó trẻ tâm sinh lý trẻ đã thay đổi, không còn thích hành động ôm hôn, nhưng trẻ vẫn muốn được bố mẹ bao bọc nên hành động nắm tay con là phù hợp.
Phụ huynh nên thể hiện tình cảm phù hợp với lứa tuổi của trẻ, đặc biệt là trẻ ở tuổi dậy thì. Ảnh minh họa.
Trẻ từ 11 đến 16 tuổi, đây là giai đoạn tuổi dậy thì, trẻ phát triển rất nhanh về tâm lý, sinh lý chuẩn bị cho giai đoạn trưởng thành. Ở giai đoạn này, trẻ có xu hướng muốn tách ra khỏi cha mẹ để thể hiện sự độc lập và trưởng thành của mình. Trẻ sẽ quan tâm hơn đến việc mình “là ai” trong mắt người khác, luôn có mong muốn thể hiện mình đã "người lớn", đặc biệt là với trẻ nam. Vì thế, sự quan tâm, thể hiện tình cảm quá mức, nhất là của mẹ (là người khác giới) ở nơi công cộng sẽ ảnh hưởng theo hướng tiêu cực đến trẻ.
Quan tâm quá mức ảnh hưởng thế nào đến trẻ?
Khi trẻ đến tuổi dậy thì, việc quan tâm quá mức như hành động ôm hôn, bẹo má, nắm tay trẻ ở nơi đông người, có thể khiến trẻ cảm thấy xấu hổ và không thoải mái, nhất là hành động của bố với con gái, mẹ với con trai.
Trẻ sẽ cảm thấy e ngại việc người khác cho mình là “trẻ con” nên sẽ phản ứng lại. Bởi theo sự phát triển tâm sinh lý tự nhiên, độ tuổi này các con rất quan tâm đến hình ảnh của mình, giá trị của mình trong mắt người khác.
Đặc biệt, những hành động trên nếu bạn bè bắt gặp sẽ lấy cớ đó để đùa cợt, trêu chọc dẫn tới ảnh hưởng nặng nề về tâm lý của trẻ như khiến trẻ tự ti, lo lắng, thậm chí là bị bạn bè xa lánh, ngại tiếp xúc, giao tiếp với mọi người. Thậm chí, với trẻ nhân cách yếu có thể dẫn tới sang chấn tâm lý, trầm cảm.
Nhiều phụ huynh thể hiện tình cảm với con nơi đông người khiến con không thoải mái, điều này lặp lại nhiều lần có thể ảnh hưởng đến tâm lý của trẻ. Ảnh Al.
Làm sao để giúp trẻ vượt qua?
Với cha mẹ có con ở độ tuổi vị thành niên, phụ huynh hãy làm bạn với con, chia sẻ và tôn trọng nguyên vọng, ý kiến chính đáng của con. Như vậy, con sẽ cảm thấy an toàn, sẵn sàng mở lòng chia sẻ, từ đó việc trò chuyện hay giáo dục con sẽ hiệu quả hơn.
Ngoài ra, cha mẹ cũng tinh tế quan sát cảm xúc, phản ứng của trẻ cũng như bạn bè xung quanh trẻ. Nếu như bé bị bạn bè trêu trọc mà cảm thấy xấu hổ thì cha mẹ nên trò chuyện để hiểu con hơn, gỡ bỏ tâm lý e ngại, xấu hổ cho con. Tôn trọng ý kiến của con nếu con cảm thấy không thoải mái. Dừng lại hành động thể hiện tình cảm quá mức của ba, mẹ với con nơi công cộng. Như vậy, sẽ tạo ra sự cân bằng giữa mong muốn của cha mẹ và con cái.
Ở giai đoạn trẻ dậy thì, phụ huynh nên là bạn để sẻ chia với các con hơn là bao bọc con quá mức. Ảnh Al.
Cần có biện pháp hỗ trợ trẻ xây dựng sự tự tin, tự chủ, hướng dẫn trẻ tự quản lý cảm xúc, hiểu rõ giá trị bản thân và không bị ảnh hưởng bởi ý kiến của người khác.
Khuyến khích con dám nói, dám chia sẻ mọi điều với cha mẹ mà không bị phán xét, đánh, mắng, chì chiết, so sánh… Cần giữ gìn sợi dây kết nối yêu thương với con bền chặt, xuyên suốt và phù hợp lứa tuổi, để trẻ luôn cảm nhận được tình yêu thương của cha mẹ và đón nhận những cử chỉ quan tâm, yêu thương một cách tự nhiên.
Ngoài ra, cần hướng dẫn trẻ về cách ứng xử xã hội, phát triển kỹ năng giao tiếp phù hợp, giúp trẻ thể hiện tình cảm một cách tự nhiên và lịch sự trong môi trường xã hội. Hỗ trợ trẻ tham gia vào các hoạt động xã hội, gặp gỡ bạn bè để trẻ có thể tự tin hơn và diễn đạt những mong muốn, suy nghĩ và cảm xúc của mình tốt hơn.
|
Mọi thắc mắc của bạn đọc về các vấn đề sức khỏe sẽ được các chuyên gia tư vấn trong những bài tiếp theo. Mời quý bạn đọc đón đọc các bài Hỏi đáp bác sĩ vào các ngày thứ 3-5 hàng tuần trên mục Sức khỏe. |
