Không đụng tới bánh chưng, ăn ít đồ chiên rán và thực phẩm từ thịt nhưng vẫn tăng cân, nhiều chị em bất ngờ khi biết lý do.
Đừng nghĩ bánh chưng, thịt mỡ mới tăng cân
Hiện nay nhiều người, đặc biệt là chị em hoặc gia đình có trẻ nhỏ luôn lo ngại về vấn đề tăng cân sau mỗi dịp nghỉ Tết. Thậm chí, có trường hợp sau kỳ nghỉ dài ngày đi khám dinh dưỡng chia sẻ rằng cả Tết không ăn bánh chưng vẫn tăng cân. Tuy nhiên, khi hỏi kỹ thói quen sinh hoạt, ăn uống cho thấy nhiều chị em đang hiểu sai và ăn uống sai cách trong dịp Tết.
PGS.TS.BS Nguyễn Xuân Ninh - Phó viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam cho biết việc nhiều người không ăn bánh chưng, thịt mỡ trong dịp Tết mà vẫn tăng cân hoàn toàn có thể xảy ra. Không chỉ dịp Tết mà ngay cả ngày thường có người kiêng ăn cơm vẫn tăng cân vù vù.
Nhiều người không hiểu vì sao ăn rất ít hoặc không ăn bánh chưng, thịt mỡ vẫn tăng cân. Ảnh minh họa.
Nguyên nhân là thói quen ăn vặt, uống nước có đường không kiểm soát. Thay vì ăn cơm, bánh chưng, chị em lại ăn đủ các loại bánh do tự tay làm. Các chị em cho rằng bánh tự tay mình làm ra là ngon nhất, nên ăn thật nhiều.
Với trẻ nhỏ, dù bố mẹ hạn chế việc ăn tinh bột, chất đạm trong bữa chính nhưng tình trạng “đi ra cái bánh, đi vào cái kẹo”, nước ngọt có đường uống liên tục thì việc tăng cân khó tránh khỏi.
Theo PGS Ninh, để không tăng cân phải phụ thuộc nhiều yếu tố, đặc biệt là kiểm soát năng lượng nạp vào sao cho phù hợp với cơ thể. Tất cả các thực phẩm đều có năng lượng, chỉ là ít hay nhiều, có những thứ tưởng ít nhưng lại rất nhiều năng lượng.
PGS Ninh lấy ví dụ việc sử dụng các đồ uống có đường hoặc đồ ăn vặt có đường như ô mai, bánh mứt sẽ nạp vào cơ thể nhiều năng lượng. Khi sử dụng, cơ thể sẽ hấp thu rất nhanh, làm tỉnh táo nhanh nhưng nó cũng tiêu hóa nhanh, chỉ khoảng 30 phút sau bạn đã cảm thấy đói và khi đói lại ăn vặt.
Hay nước ngọt có ga, nếu lạm dụng sẽ gây nên tình trạng thừa cân, béo phì và hàng loạt các bệnh lý không lây nhiễm khác. Tuy nhiên, mọi người không cần tránh tuyệt đối mà chỉ thỉnh thoảng uống một ly cũng không sao.
Một lon nước ngọt đã chứa gần nửa lạng đường, nếu trẻ uống nhiều sẽ gây tăng cân. Ảnh minh họa.
“Các nghiên cứu chỉ ra rằng, một lon nước ngọt có ga khoảng 350-450ml có chứa khoảng 30-50 gam đường, ngoài ra có thể còn thêm cả cafein, ca cao... Chính điều này khiến cho tinh thần tỉnh táo, sảng khoái nên nhiều người thích sử dụng. Nhưng ít ai biết chúng ta vừa tiêu thụ nửa lạng đường. Điều này rất nguy hiểm nhất là trẻ nhỏ hay người có những bệnh lý nền”, PGS Ninh cảnh báo.
Ngồi buôn chuyện cũng tăng cân: Chuyện thật như đùa
Tiến sĩ, bác sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Phó trưởng khoa Dinh dưỡng tiết chế (Bệnh viện Nội tiết Trung ương) cho biết dịp Tết và nhất là thời dịch bệnh, việc vận động sẽ hạn chế, nhiều người sợ tăng cân nên ăn bánh chưng, thịt cá ít hơn nhưng sau kỳ nghỉ vẫn bị tăng cân.
Qua thực tế cho thấy việc ngồi “buôn chuyện” của chị em cũng là lý do tăng cân. Ngày Tết khi ngồi nói chuyện rôm rả với nhau, các chị em sợ ngọt không ăn bánh kẹo, mứt tết nhưng các loại hạt có vỏ, các loại ô mai, quả sấy lại ăn rất nhiều.
Theo bác sĩ Hưng, các loại hạt ưa thích trong mỗi cuộc "buôn dưa lê" của chị em là hướng dương, hạt bí, dẻ cười, óc chó, mắc ca… Đây đều là những hạt có dầu và có năng lượng cao, nếu ăn không kiểm soát thì tăng cân là đương nhiên.
Các loại hạt, nhất là hạt có dầu và đồ ăn ngọt chứa nhiều năng lượng khiến chị em tăng cân khi ăn nhiều. Ảnh minh họa.
Theo đó, 100 gam hạt có dầu chứa khoảng 500-600kcal, trong khi một bát cơm hoặc 1/8 chiếc bánh chưng mới có khoảng 300kcal. “Ngày tết, chị em ngồi cắn hạt hết đĩa nọ đến đĩa kia, hết túi nhỏ lại đến túi to… Trong khi các loại hạt có dầu như đã kể trên đều chứa nhiều năng lượng. Chưa kể cắn hạt xong, đến bữa kiêng bánh chưng nhưng lại làm nồi lẩu để ăn rau, như vậy cũng khó thoát được tăng cân”, bác sĩ Hưng cảnh báo.
Để hạn chế tăng cân, béo phì, theo bác sĩ Hưng ý thức kiểm soát năng lượng đầu vào của mỗi người là quan trọng nhất. Ngoài ra, các gia đình cũng bớt bày biện ở phòng khách các loại hoa quả, bánh kẹo, hạt hoặc nước ngọt. Vì khi bày ra, mọi người trong nhà, nhất là trẻ nhỏ sẽ ăn rất nhiều.
“Riêng đối với các loại hạt chỉ nên sử dụng khoảng 20-30 gam/ngày và không sử dụng thường xuyên. Tuy khuyến cáo là vậy nhưng việc thực hiện không dễ. Bởi mỗi lần chị em cắn các loại hạt hết vài nắm, chứ không dừng lại ở 20-30 gam”, bác sĩ Hưng chia sẻ.
