Tôm khô là món nhiều người thích cũng như ruốc hay muối vừng bởi nó có thể để lâu, ăn dần trong thời gian dài. Cách làm tôm khô ngon, mềm và bảo quản được lâu bạn tham khảo bài viết dưới đây.
Chọn nguyên liệu làm tôm khô
Thông thường, để làm tôm khô thì người ta thường chọn loại tôm tươi sống, không chọn tôm chết hay tôm đông lạnh vì khi chế biến tôm hay bị nát, thịt tôm không được ngọt.
Chọn tôm có kích thước không quá to, hay quá nhỏ. Tôm to thì thời gian làm lâu hơn, còn tôm nhỏ thì làm hay ngót nhiều, tôm khô bị vụn. Nên chọn tôm có chiều dài khoảng 5 đến 7cm là vừa. Có thể dùng loại tôm đất, tôm he, tôm sắt đều được.
Để làm được 1 kg tôm khô ta cần khoảng từ 7 – 8 kg tôm tươi. Mỗi lần làm, bạn nên làm từ 500g đến 1kg tôm khô nếu làm để gia đình ăn, còn làm vừa nhà ăn vừa mang đi biếu, tặng thì nên làm nhiều hơn. Trong bài viết này, chúng ta sẽ làm thành phẩm là 1kg tôm khô, nên cần chuẩn bị nguyên liệu như sau:
- 8kg tôm tươi sống (nên dùng tôm thẻ hoặc tôm đất, vẫn còn bơi được)
- 450g muối
- 1 củ gừng
- Dụng cụ đựng: Hũ thủy tinh
Cách làm tôm khô tại nhà
Bước 1: Sơ chế tôm
- Cho tôm vào rửa sạch với nước rồi để ráo.
Lưu ý: Nếu dùng tôm đông lạnh, bạn hòa tan 15g phèn chua vào 3 lít nước rồi cho tôm đông lạnh hoặc tôm đã chết vào ngâm tôm chừng 5-7 phút cho thịt tôm săn lại, không bị nát và sạch nhớt sau đó vớt ra, rửa sạch lại với nước rồi để ráo.
Bước 2: Luộc tôm
- Đặt nồi lên bếp, đổ 1,5 lít nước vào nồi, đập dập 1 củ gừng cho vào và thêm 300gr muối tinh, bật bếp đun sôi, khuấy đều cho tan hết muối. Gừng sẽ giúp khử mùi tanh của tôm, thịt tôm thơm hơn.
- Nồi nước muối sôi lên thì múc một ít tôm cho vào nồi, khuấy đều đến khi vỏ tôm ngả sang màu đỏ, luộc trong 2 phút thì vớt tôm ra, trải mỏng ra bàn hoặc mâm sạch cho tôm nhanh khô. Cứ thế làm lần lượt đến khi hết tôm.
Lưu ý: Pha muối theo tỷ lệ là 1 lít nước 300g muối để không quá mặn. Tránh cho hết tôm vào nồi một lần mà chia ra thành từng phần để dễ vớt cũng như để tôm ráo nước nhanh hơn.
Bước 3: Lột vỏ tôm
Tôm sau khi luộc xong, để nguội thì tiến hành bóc bỏ phần đầu tôm, vỏ tôm và đuôi tôm, bóc phần chỉ đen ở lưng.
Rửa sạch lại tôm với nước ấm rồi vớt ra, để ráo nước.
Bước 4: Chế biến tôm khô (phơi nắng hoặc sấy)
Cách làm tôm khô phổ biến hiện nay dựa vào 4 cách dưới đây: Phơi nắng, sấy bằng lò nướng, lò vi sóng và nồi chiên không dầu.
- Phương pháp phơi nắng: Đổ tôm ra mặt phẳng sạch, dàn mỏng tôm cho nhanh khô và khô đều. Bạn cần chọn thời điểm có nắng mạnh vào lúc 11h đến 3 giờ để phơi tôm, thời điểm này là lúc nắng gắt với nhiệt độ cao để tôm nhanh khô. Trời râm, nhiệt độ không cao sẽ không thích hợp, sẽ làm tôm đổi màu, giảm chất lượng khi ăn.
Thực hiện phơi nắng tầm 4-5 lần, mỗi lần khoảng 2-3 tiếng, sau mỗi lần phơi thì kiểm tra lại, khi nào bạn thấy thịt tôm khô, màu đỏ đậm, thịt săn chắc lại, không còn mềm nữa là được.
Khi phơi bạn nên bảo quản cẩn thận, có dụng cụ che đậy để không cho ruồi muỗi, côn trùng xâm nhập sẽ gây bệnh.
- Làm tôm khô bằng lò vi sóng:
Cho tôm vào đĩa, bật lò vi sóng chế độ Medium, quay tôm trong 15 phút. Dùng đũa đảo đều tôm, quay thêm 15 phút nữa để tôm khô đều.
Cứ 3 phút kiểm tra 1 lần, làm vài lần tôm sẽ khô. Đến khi thịt tôm mềm, săn chắc lại nhưng không cứng là đã đạt. Nếu để lâu quá tôm sẽ khô cứng mất độ dai ăn không ngon.
- Làm tôm khô bằng nướng:
Bật lò nướng ở 120 độ C đến khi nóng khay nướng thì cho tôm vào sấy trong 15 phút. Sau 15 phút, mở cửa lò nướng, dùng đũa đảo đều tôm rồi đóng cửa lại, bật lò nướng thêm 15 phút nữa. Sau 30 phút bạn kiểm tra lại xem tôm khô chưa, nếu chưa khô thì sấy thêm 3 phút nữa rồi kiểm tra lại. Tôm khô, mềm và không cứng là đạt.
- Làm tôm khô bằng nồi chiên không dầu: Lần 1, bạn cài đặt mức nhiệt của nồi ở 150 độ C rồi cho tôm vào sấy khô trong 20 phút rồi lật mặt tôm cho đều. Tiếp tục sấy ở 150 độ C trong 20 phút nữa thì cho tôm ra, để nguội.
- Làm tôm khô bằng chảo: Đặt chảo lên bếp, đun nóng chảo thì hạ nhỏ lửa, cho tôm vào đảo đều liên tục đến khi tôm săn lại, khô mềm nhưng không cứng là được. Rang từng mẻ một, mỗi một mẻ rang một lượng tôm vừa phải.
Lưu ý: Khi sấy tôm bằng lò nướng hay lò vi sóng hoặc nồi chiên không dầu thì sấy từng ít một, dàn mỏng để cho tôm nhanh khô, không nên sấy một lượng quá nhiều tôm trong một lần, tôm sẽ không khô đều.
Bước 5: Bảo quản và thưởng thức
Sau khi làm tôm khô xong, bạn tiến hành cho tôm vào dụng cụ đựng (hũ, lọ,...), vặn nắp chặt rồi để vào ngăn mát tủ lạnh giúp giữ tôm được lâu hơn.
Một vài chú ý khi làm tôm khô ngon
- Chọn tôm tươi là tốt nhất.
- Khi làm tôm khô nếu phơi không đủ nắng, bạn đưa vào lò vi sóng sấy khô tôm. Khi làm bạn kiểm tra tôm liên tục để theo dõi quá trình khô có đạt tiêu chuẩn hay không.
- Không nhất thiết phải lột hoàn toàn vỏ tôm. Với những ai thích ăn vỏ, có thể để lại sau khi phơi nắng hoàn thành.
Một vài món ăn ngon với tôm khô
1. Tôm khô kho quẹt
Tôm khô ngâm nước cho mềm, vớt ra để ráo. Thịt ba chỉ heo cắt hạt lựu nhỏ. Hành tỏi băm nhỏ.
Rang thịt ba chỉ cho xém vàng rồi vớt ra đĩa. Cho dầu ăn vào nồi đất, phi thơm hành tỏi băm sau đó cho tôm vào đảo đều, pha hỗn hợp nước mắm, đường, nước lọc rồi đổ vào nồi tôm sau đó cho thịt ba chỉ vào kho cùng, đun xôi sền sệt thì cho hành lá, hạt tiêu xay vào đảo đều thì tắt bếp.
2. Tôm khô sốt cà chua
Tôm khô ngâm nước mềm, hành lá cắt nhỏ, hành tím và tỏi băm nhỏ, cà chua thái múi cau.
Phi thơm vàng hành tím và tỏi băm thì cho cà chua vào xào, nêm nếm hạt nêm, đường, bột ngọt vừa ăn. Đun đến khi thấy cà chua thật nhuyễn thì cho tôm vào đảo cùng cho ngấm gia vị. Đun lửa liu riu trong vòng 5 phút thì nêm lại gia vị một lần nữa rồi tắt bếp.
3. Canh mồng tơi nấu tôm khô
Tôm khô ngâm nước cho mềm rồi giã rối. Mướp hương nạo vỏ, rửa sạch, thái miếng nhỏ. Mồng tơi nhặt bỏ lá già rửa sạch rồi thái nhỏ.
Bắc nồi lên bếp cho vào 1 muỗng canh dầu ăn vào đun nóng rồi cho hành tím vào phi thơm, cho phần tôm khô vào xào khoảng 2 phút thì chế thêm 1 lít nước vào nồi, đun sôi thì cho mướp hương và mồng tơi vào, đun sôi trong 10 giây thì nêm nếm gia vị rồi tắt bếp.
