Những người mắc bệnh tim nên chú ý tới lối sống và chế độ ăn uống. Bệnh tim không nên làm gì và nên làm gì rất quan trọng để tránh bệnh trở nặng.
Bệnh tim là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu ở cả nam và nữ. Cuộc sống của bản thân có thể thay đổi đáng kể khi được chẩn đoán mắc bệnh tim. Cho dù bác sĩ nói rằng động mạch vành của bạn chứa đầy mảng bám hoặc cơ tim của bạn không hoạt động tốt như bình thường, thì để có thể sống sót bạn cần phải điều trị và đặc biệt cần phải có lối sống lành mạnh.
Vậy người mắc bệnh tim không nên làm gì và nên làm gì để sống khỏe mạnh với bệnh?
Xem thêm: Cựu Tổng thống Mỹ từng 2 lần bị đe dọa tính mạng vì bệnh tim
Bệnh tim không nên làm gì?
Hút thuốc
Hút thuốc có liên quan đến việc tăng nguy cơ đau tim , đột quỵ và huyết áp cao. “Hút thuốc làm tăng tình trạng viêm và hình thành cục máu đông, ngoài ra còn có thể gây ung thư. Tin tốt là không bao giờ là quá muộn để ngừng hút thuốc, ”bác sĩ tim mạch Leslie Cho, giáo sư y khoa tại Đại học Y Cleveland Clinic Lerner và giám đốc Trung tâm Tim mạch Phụ nữ tại Cleveland Clinic cho biết.
Ngồi trong nhiều giờ
Ngồi liên tục trong nhiều giờ là việc mà người mắc bệnh tim không nên làm. (Ảnh minh họa)
Thường xuyên ngồi trong nhiều giờ một lúc có thể làm tăng nguy cơ đau tim hoặc đột quỵ, ngay cả khi bạn tập thể dục thường xuyên. Nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc ngồi lâu với bệnh béo phì, huyết áp cao hơn và tăng khả năng tử vong do bệnh tim mạch và ung thư.
Các chuyên gia cho rằng việc thiếu hoạt động sẽ ảnh hưởng đến lượng chất béo và đường trong máu của bạn. Bạn có thể chống lại nguy cơ này bằng cách di chuyển bất cứ khi nào có thể, đi dạo quanh văn phòng hoặc thậm chí sử dụng bàn làm việc đứng.
Bỏ qua chất lượng giấc ngủ của bạn
Ngáy có thể là dấu hiệu của chứng ngưng thở khi ngủ. Điều này làm cho lượng oxy của bạn giảm đột ngột, làm tăng huyết áp và làm căng tim của bạn. Nếu bạn thức dậy với cổ họng khàn khàn hoặc đối tác của bạn nói rằng bạn ngáy nhiều, hãy đến gặp bác sĩ. Thời gian ngủ của bạn cũng quan trọng, vì nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa thiếu ngủ và các vấn đề tim mạch. Hãy nhớ đặt mục tiêu 8 giờ mỗi đêm.
Bệnh tim nên làm gì?
Hiểu rủi ro của bạn
Bước đầu tiên đối với sức khỏe tim mạch là hiểu nguy cơ mắc bệnh tim của bạn. Rủi ro của bạn phụ thuộc vào nhiều yếu tố, một số có thể thay đổi được và những yếu tố khác thì không. Yếu tố nguy cơ là các điều kiện hoặc thói quen khiến một người có nhiều khả năng phát triển bệnh hơn. Các yếu tố nguy cơ này có thể khác nhau đối với mỗi người.
Phòng ngừa bệnh tim bắt đầu bằng việc biết các yếu tố nguy cơ của bạn là gì và bạn có thể làm gì để giảm chúng.
Kiểm tra huyết áp và cholesterol
Yêu cầu bác sĩ đo huyết áp ít nhất hai năm một lần. Họ có thể khuyên bạn nên đo thường xuyên hơn nếu huyết áp của bạn cao hơn bình thường hoặc bạn có tiền sử bệnh tim. Huyết áp tối ưu là dưới 120 tâm thu và 80 tâm trương, được đo bằng milimét thủy ngân (mm Hg).
Chọn thực phẩm tốt cho tim mạch
Ăn uống lành mạnh có thể giúp cải thiện tình trạng bệnh tim. Người mắc bệnh tim cũng nên lưu ý tới chế độ ăn uống, cần biết thực phẩm không tốt cho tim mạch để tránh và thực phẩm tốt nên ăn.
Thực phẩm tốt cho tim mạch:
- Các loại rau như rau lá xanh (rau bina, rau cải thìa, cải xoăn, bắp cải), bông cải xanh và cà rốt
- Trái cây như táo, chuối, cam, lê, nho và mận khô
- Ngũ cốc nguyên hạt như bột yến mạch, gạo lứt và bánh mì hoặc bánh ngô làm từ ngũ cốc nguyên hạt
- Thực phẩm từ sữa không béo hoặc ít béo như sữa, pho mát hoặc sữa chua
- Thực phẩm giàu protein:
+ Cá có nhiều axit béo omega-3 (cá hồi, cá ngừ và cá hồi);
+ Các loại thịt nạc như thịt bò 95% nạc xay hoặc thịt lợn thăn hoặc gà không da hoặc gà tây;
+ Trứng;
+ Quả hạch, hạt và các sản phẩm từ đậu nành (đậu phụ);
+ Các loại đậu như đậu tây, đậu lăng, đậu xanh, đậu mắt đen và đậu lima
- Dầu và thực phẩm giàu chất béo không bão hòa đơn và không bão hòa đa:
+ Dầu hạt cải, ngô, ô liu, cây rum, mè, hướng dương và đậu nành (không phải dầu dừa hoặc dầu cọ)
+ Các loại hạt như óc chó, hạnh nhân và hạt thông
+ Hạt và bơ hạt
+ Cá hồi
+ Hạt (vừng, hướng dương, bí ngô, hoặc lanh)
+ Bơ
+ Đậu hũ
Thực phẩm không tốt cho tim mạch:
- Hạn chế natri
Người lớn và trẻ em trên 14 tuổi nên ăn ít hơn 2.300 miligam natri mỗi ngày. Trẻ em dưới 14 tuổi có thể cần ăn ít natri hơn mỗi ngày tùy theo giới tính và độ tuổi của chúng. Nếu bạn bị huyết áp cao, bạn có thể cần hạn chế natri hơn nữa.
Hãy thử các mẹo mua sắm và nấu ăn sau đây để giúp bạn chọn và chế biến các loại thực phẩm có hàm lượng natri thấp hơn:
+ Đọc nhãn thực phẩm và chọn các sản phẩm có ít natri hơn cho cùng một khẩu phần.
+ Chọn các sản phẩm ít natri hoặc không thêm muối.
+ Chọn thực phẩm tươi sống, đông lạnh hoặc không thêm muối thay vì thịt, gia cầm và rau đã được tẩm ướp gia vị, ướp nước muối hoặc chế biến sẵn.
+ Ăn ở nhà thường xuyên hơn để bạn có thể nấu thức ăn từ đầu, điều này sẽ cho phép bạn kiểm soát lượng natri trong bữa ăn của mình.
+ Thêm hương vị thực phẩm bằng các loại thảo mộc và gia vị thay vì muối.
+ Khi nấu ăn, hãy hạn chế sử dụng nước sốt, hỗn hợp trộn sẵn và các sản phẩm ăn liền như gạo, mì và mì ống làm sẵn.
- Hạn chế chất béo bão hòa
Chất béo bão hòa hoặc chất béo “xấu” đến từ các nguồn động vật chỉ nên chiếm ít hơn 10% lượng calo hàng ngày của bạn. Đọc nhãn thực phẩm và chọn thực phẩm có ít chất béo này hơn và chất béo không bão hòa cao hơn. Chất béo không bão hòa còn được gọi là chất béo “tốt” và được tìm thấy trong dầu thực vật và các loại hạt.
Hạn chế chất béo bão hòa bằng cách:
+ Ăn các loại thịt nạc, ít chất béo và không da thay vì các miếng thịt nhiều mỡ và thịt gà bỏ da.
+ Tiêu thụ các sản phẩm sữa ít chất béo hơn thay vì sữa nguyên chất.
+ Sử dụng một số loại dầu thực vật (chẳng hạn như dầu ô liu và dầu hạt cải) thay vì bơ, mỡ lợn, dầu dừa và dầu cọ.
- Hạn chế chất béo chuyển hóa
Hạn chế chất béo chuyển hóa càng nhiều càng tốt bằng cách:
+ Hạn chế thức ăn chứa nhiều chất béo chuyển hóa. Điều này bao gồm các loại thực phẩm được làm bằng dầu hydro hóa một phần như một số món tráng miệng, bỏng ngô bằng lò vi sóng, bánh pizza đông lạnh,...
+ Đọc nhãn dinh dưỡng và chọn thực phẩm không chứa chất béo chuyển hóa .
+ Các sản phẩm từ sữa và thịt tự nhiên chứa một lượng rất nhỏ chất béo chuyển hóa. Bạn không cần phải tránh những thực phẩm này vì chúng có các chất dinh dưỡng quan trọng khác.
- Hạn chế đường bổ sung
Bạn nên hạn chế lượng calo nạp vào mỗi ngày từ đường bổ sung. Điều này sẽ giúp bạn chọn thực phẩm giàu chất dinh dưỡng và ở trong giới hạn calo hàng ngày của bạn. Đường bổ sung không xuất hiện tự nhiên trong thực phẩm mà thay vào đó được sử dụng để làm ngọt thực phẩm và đồ uống. Chúng bao gồm đường nâu, xi-rô ngô, dextrose, fructose, glucose, xi-rô ngô có hàm lượng fructose cao, đường thô và sucrose.
Giảm lượng đường bạn ăn hoặc uống bằng cách:
+ Chọn đồ uống không thêm đường chẳng hạn như nước, sữa ít béo hoặc không có chất béo hoặc 100% nước ép thực vật.
+ Chọn thực phẩm không đường để ăn nhẹ hoặc tráng miệng.
+ Ít ăn đồ uống có đường, đồ ăn nhẹ và món tráng miệng.
- Hạn chế rượu bia
Đồ uống có đường, rượu bia,... là thực phẩm người mắc bệnh tim không nên ăn. (Ảnh minh họa)
Kiểm soát cân nặng của bạn
Có cân nặng quá mức khi bạn đang sống chung với bệnh tim khiến tim của bạn làm việc nhiều hơn. Nó cũng gây căng thẳng hơn cho các khớp của bạn và có thể làm trầm trọng thêm tình trạng đau đầu gối hoặc hông, khiến việc tập thể dục trở nên đau đớn. Hơn nữa thừa cân cũng là một yếu tố nguy cơ gây ra chứng ngưng thở khi ngủ - việc ngừng thở trong khi ngủ làm tăng nguy cơ cao huyết áp, đột quỵ, rung nhĩ hoặc suy tim.
Giảm căng thẳng mãn tính
Phản ứng căng thẳng của cơ thể giúp chúng ta phản ứng trong một tình huống nguy hiểm: Nó giải phóng adrenaline, chuyển máu đến các cơ của bạn và làm tăng nhịp thở và nhịp tim của bạn. Nhưng việc kích hoạt phản ứng đó mọi lúc - có thể vì công việc hoặc hoàn cảnh gia đình khó khăn - có thể khiến trái tim bị tổn thương.
Luyện tập thể dục đều đặn
Tập thể dục là điều cần thiết đối với sức khỏe và đặc biệt quan trọng khi bạn đang sống chung với bệnh tim. “Tập thể dục làm cho nội mô - lớp niêm mạc của các động mạch của bạn - hoạt động hiệu quả hơn.
Bạn cần tập thể dục bao nhiêu? Nên tập 150 phút mỗi tuần với cường độ vừa phải (như đi bộ nhanh), tuy nhiên nam tham khảo ý kiến bác sĩ để có bài tập phù hợp với tình trạng của bản thân.
Uống thuốc theo chỉ định
Không tuân thủ thuốc là một vấn đề lớn ở những người sống chung với bệnh tim. Thiếu liều thuốc có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng. Ví dụ: Nếu bạn đặt stent (giữ cho động mạch mở), bạn phải dùng thuốc chống kết tập tiểu cầu - một loại thuốc làm loãng máu - hoặc stent có thể đóng lại.
Ngủ đủ giấc
Giấc ngủ đóng một vai trò quan trọng đối với sức khỏe. Trong khi ngủ, cơ thể bạn đang làm việc để hỗ trợ chức năng não khỏe mạnh và duy trì sức khỏe thể chất của bạn. Ngủ không đủ giấc hoặc ngủ chất lượng theo thời gian có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe mãn tính. Thời lượng ngủ bạn cần mỗi ngày sẽ thay đổi trong suốt cuộc đời của bạn.
Nguồn tham khảo: Heart-Healthy Living - National Heart, Lung and Blood Institute 10 Tips for Healthy Living With Heart Disease - USNews - Xuất bản ngày 7/2/2020 |